مشاوره درمان وسواس

این که گاهی یک کار را به طور مکرر انجام می‌دهیم بی آن که لازم باشد، مانند تمیز کردن بیش از حد خانه یا این که به یک چیز به طور مداوم فکر می‌کنیم، می‌تواند هشداری برای ابتلا به وسواس باشد. این اختلال در روانشناسی، به‌ اختلال ‌وسواسی‌-جبری(Obsessive-Compulsive Disorder) مشهور است که به آن وسواس فکری-عملی یا OCD نیز می‌گویند.

وسواس‌ یا فکری یا عملی یا ترکیبی از هر دو است. وسواس‌ فکری به همان مزاحمت‌های ذهنی ناخواسته و غیرارادی مثل عقاید، تصاویر ذهنی و افکار می‌گویند مثل افکار مزاحم جنسی یا ترس از آلوده شدن و وسواس‌ عملی، همان اعمال خودخواسته‌ و مکرری هستند که برای آرام کردن ذهن انجام می‌شوند؛ مانند: شستن بیش از حد دست‌ها، چک کردن مکرر اجاق گاز.

بله. امکان درمان وسواس با مشاوره روانشناسی، وجود دارد. در جلسات درمانی می‌توانیم روی روش‌های مدیریت علائم خود تمرکز کنیم که درمانگر به ما آموزش می‌دهد. وسواس نه تنها قابل درمان است؛ بلکه واجب است که درمان شود؛ چرا که از بین رفتن کامل علائم بدون درمان، امکان پذیر نیست. جالب است بدانید حدود 3 نفر از 4 نفری که برای درمان وسواس اقدام می‌کنند، به نتایج مثبتی می‌رسند و تنها کسانی که نتوانند یا نخواهند که پایبند به درمان باشند، از جلسات مشاوره نتیجه نمی‌گیرند.

خبر خوب در مورد وسواس این است که قابل درمان است. درمان می‌تواند به کنترل علائم کمک کند تا کیفیت زندگی به طور کلی بهبود یابد. بسته به شدت یا نوع مساله، ممکن است درمان‌های متفاوتی توصیه شود؛ اما دو درمان اصلی برای وسواس وجود دارد: روان درمانی و دارو درمانی که گاهی اوقات نیز برای تأثیر بیشتر، ترکیب می‌شوند.

هدف روان درمانی کمک به شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای ناسالم است. انواع مختلفی از مشاوره وسواس وجود دارد. رایج‌ترین و مؤثرترین انواع آن برای درمان OCD عبارتند از:

• درمان شناختی-رفتاری (CBT): درمان شناختی-رفتاری کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای نادرست جای خود را به باورهای منطقی و واکنش‌های مثبت بدهند و عادات سالمی با انجام تمرین‌ها و یادگیری مهارت‌هایی شکل بگیرند.


• پیشگیری از مواجهه و پاسخ (ERP): مسیر این نوع درمان کاملا تعاملی است که با همراهی شما تمرین‌هایی انجام می‌شود تا زمانی که بر افکار و رفتارها تسلط پیدا کنید و بتوانید از این به بعد تصمیمات درستی گرفته و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.


• درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): این نوع درمان شما را همراهی می‌کند تا یاد بگیرید که افکار وسواسی را فقط به عنوان افکار بپذیرید و قدرت را از آن‌ها سلب کنید. یک درمانگر ACT به شما کمک می‌کند تا با وجود علائم OCD یاد بگیرید که زندگی معناداری داشته باشید.

اگر روان درمانی به درمان OCD شما کمک نکند، یا اگر OCD شما نسبتاً شدید باشد، ممکن است به دارو نیاز داشته باشید. این داروها به افزایش میزان سروتونین در بدن شما کمک می‌کنند.

گاهی ممکن است احساس کنیم به دلیل اهمیتی که به جا نگذاشتن وسایل، خاموش بودن گاز و مرتب بودن اتاقمان می‌دهیم، وسواس داشته باشیم یا در باور ما این شکل گرفته باشد که وسواس فقط شست‌وشوی بیش از حد است.
برای سنجش و تمایز قائل شدن بین رفتارهای وسواسی و عادی، تست وسواس فکری مادزلی را به صورت رایگان در اختیار شما گذاشته‌ایم. تست اختلال وسواس فکری OCD مادزلی که به MOCI مشهور است، در 30 سوال ابعاد مختلف وسواس را از جمله، آلودگی، کندی و تکرار، چک کردن و تردید می‌سنجد. برای شروع تست، کلیک کنید.

همانطور که می‌دانید تنها خواندن کتاب به درمان وسواس نمی‌انجامد؛ اما دو کتاب را به شما معرفی می‌کنیم که در کنار تراپی و دیگر درمان‌های وسواس می‌تواند کمک کننده باشد.

مشاوره وسواس با شناسایی و ریشه‌یابی علت وسواس، سعی در به کارگیری تکنیک‌هایی برای درمان دارد، مانند:

• جایگزین کردن فکر اضطراب‌زا با یک فکر دیگر
• مشغول نگه‌داشتن خود به انجام کارهای دیگر
• تلاش برای دور شدن از افکار مزاحم
• انجام فعالیت‌هایی مانند ورزش
• تعیین بازه زمانی برای افکار

نتایج درمان وسواس با مشاوره:

• کاهش اضطراب
• از بین بردن یا کاهش افکار منفی
• کاهش افکار وسواس گونه و رفتارهای اجباری
• احساس کنترل بیشتر روی اعمال و افکار
• کاهش ترس‌ها