تشخیص به موقع اختلالات وسواس اجباری به درمان وسواس کمک میکند. تست وسواس مادزلی یکی از روشهای سریع و راحت
تشخیص است که شامل 30 عبارت با پاسخ بلی/خیر است. این تست باعث تشخیص کلی وسواس، و انواع فرعی آن شامل وارسی،
شستشو، تکرار، و شک و تردید میشود. هر چه امتیاز تست بالاتر باشد، اختلال شدیدتر است. برای پاسخ دادن به
آزمون، لازم است که به تمام سوالات پاسخ دهید. به هیچ سوالی بیش از حد فکر نکنید و اولین پاسخی که به ذهنتان
میرسد علامت بزنید. اگر در مورد یک سوال تردید دارید، باید گزینهای را انتخاب کنید که در بیشتر مواقع در
مورد رفتارهای شما صدق میکند.
به افکار، تکانهها یا تصاویر تکراری و مداومی گفته میشود که باعث ایجاد احساسات ناراحتکننده مانند اضطراب،
ترس یا انزجار در شخص میشوند. بسیاری از افراد مبتلا به وسواس فکری میدانند که اینها محصول ذهن آنهاست و
افراطی یا غیرمنطقی هستند. با این حال، ناراحتی ناشی از این افکار مزاحم را نمیتوانند با منطق یا استدلال حل
کنند. اکثر افراد مبتلا به وسواس سعی میکنند با استفاده از اجبار، ناراحتی ناشی از تفکر وسواسی را کاهش دهند.
نمونههایی از محتوای رایج افکار وسواسی عبارتند از:
اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) اختلالی است که در آن فرد دچار افکار، عقاید یا احساسات مکرر، ناخواسته (وسواس)
میشود. به همین دلیل مجبور میشود برای خلاص شدن از شر افکار وسواسی، به انجام کارهای تکراری (اجبار) روآورد.
رفتارهای تکراری، مانند شستن/تمیز کردن دستها، بررسی چیزها، و اعمال ذهنی مانند (شمارش) یا فعالیتهای دیگر،
میتوانند به طور قابل توجهی در فعالیتهای روزانه و تعاملات اجتماعی فرد تداخل ایجاد کنند.
حتی بسیاری از افرادی که دچار وسواس فکری عملی نیستند نیز ممکن است افکار ناراحتکننده یا رفتارهای تکراری داشته
باشند. اما تفاوتشان با افراد وسواسی در این است که افکار و رفتار آنان معمولاً زندگی روزمره را مختل نمیکند.
در افراد مبتلا به OCD، افکار مداوم و مزاحم هستند و رفتارها به صورت اجباری رخ میدهند. انجام ندادن رفتارها
معمولاً باعث ناراحتی شدید در بیمار میشود که اغلب به ترس خاصی از بروز عواقب وخیم (برای خود یا عزیزان) در
صورت انجام ندادن رفتارهای اجباری مرتبط است.
بنابراین، تشخیص OCD مستلزم وجود افکار وسواسی و/یا اجبارهایی است که وقتگیر هستند (بیش از یک ساعت در روز)،
باعث ناراحتی قابل توجهی میشوند و عملکرد کاری یا اجتماعی فرد را مختل میکنند. ابتلا به وسواس در زنان کمی
بیشتر از مردان است و اغلب در دوران کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود.
وسواس در کودکان و نوجوانان
تشخیص به موقع وسواس توسط افرادی مانند والدین، معلمان و مربیان اهمیت ویژهای دارد، چراکه هر چه زودتر درمان
آغاز شود شانس بهبودی بیشتر است. پس از تشخیص نشانههای اولیه توسط اطرافیان انجام تستهایی مانند تست وسواس
مادزلی به تشخیص بهتر کمک میکنند.
بسیاری از کودکان و نوجوانان طی روند طبیعی رشد خود تشریفات و مراسمهایی را برای برخی امور مانند خوابیدن طی
میکنند. نمیتوان گفت تمام این اعمال تشریفاتی وسواس هستند. بلکه زمانی به آنها باید برچسب وسواس زده شود که
عملکرد کودک یا نوجوان را مختل کرده باشد.
ابتلا به وسواس فکری اغلب در طول زمان به کندی ایجاد میشود. شروع تدریجی علائم همراه با تمایل طبیعی والدین
برای محافظت از فرزندشان ممکن است تشخیص به موقع را برای بزرگسالان دشوار کند. نشانههای وسواس و اجبار در
کودکان و نوجوانان مشابه بزرگسالان است و زمانی که کیفیت زندگی کودک را مختل میکنند باید تشخیص ابتلا به
اختلال وسواسی اجباری دریافت کنند.
در بلاگ سیمیاروم درباره
وسواس در کودکان و نوجوانان
بیشتر بخوانید.
وسواس قرینه و تمیزی
بسیاری از مردم دوست دارند وسایل مرتب و منظم باشند، اما ابتلا به وسواس قرینه این نیاز را تا سطح
بیمارگونهای بالا میبرد. این اختلال باعث میشود که وقتی همه چیز از نظر بصری در تقارن نیست، فرد احساس
اضطراب و ناراحتی کند و تنها زمانی به آرامش برسد که همه چیز در نقطه تقارن قرار بگیرند. برخی از نشانههای
وسواس قرینه عبارتند از:
نیاز به مرتب کردن چیزها
نیاز وسواسگونه به «تساوی» (راه رفتن با فشار یکسان روی هر پا)
همه چیز باید به عدد زوج ختم شود (تعداد دفعات باز و بسته کردن در، مقدار یکسان قدم با هر پا)
نیاز به کمال بصری
نیاز به تعادل
نگرانی وسواسی مبنی بر اینکه اگر یک شی بی قرینه باشد، اتفاق وحشتناکی رخ خواهد داد.
از سوی دیگر، وسواس تمیزی شامل اجبار شستشو، اجبارهای پاکسازی و اجتناب از آلایندهها میشود. وسواس تمیزی از
شناختهشدهترین نوع وسواس است که در تست وسواس مادزلی نیز بررسی میشود. افرادی که دچار وسواس تمیزی هستند را
میتوان به دو گروه تقسیم کرد: (الف) کسانی که برای جلوگیری از آسیب دیدن یا نگرانی برای آسیب زدن به دیگران
شروع به تمیز کاری میکنند، و (ب) کسانی که احساس ناراحتی میکنند که به مواد خاصی آلوده شدهاند، اما نگران
آسیب زدن به خود یا دیگران نیستند. این گروه صرفا به دلیل خلاصی از احساس کثیف بودن شروع به تمیزکاری میکنند.
در بلاگ سیمیاروم درباره
وسواس قرینه
بیشتر بخوانید.
نحوه رفتار با افراد دارای وسواس
اگر یکی از اطرافیان شما دچار وسواس فکری و عملی باشد، زندگی با او میتواند سخت باشد. حمایت و درک شما از بیماری
میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند، و کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کمک به او انجام دهید. اول از همه در مورد
وسواس تحقیق کنید و به دانستههای خود بیافزایید. همچنین، نیازی به پنهان کاری نیست. بسیاری از وسواسیها سعی
میکنند تا حد امکان وسواس خود را از دیگران پنهان کنند. کمک به این پنهان کاری مانع از شروع روند درمان میشود.
صبور باشید. شاید رفتارها و ترسهای او برای شما غیرمنطقی باشد، اما برای خود او بسیار واقعی است.
او را قضاوت نکنید، چراکه مانع شروع روند درمان میشود و او را در فاز دفاعی میبرد. در عوض برایش روشن سازید که
او را دوست دارید و از او حمایت میکنید.
اطلاعات بیشتر در مورد
درمان وسواس