درمان اضطراب

نگرانی‌ها و ترس‌های ما در زندگی باعث می‌شود در مقابل بسیاری از خطرات ایمن بمانیم؛ اما گاهی این نگرانی و ترس تا حدی افزایش پیدا می‌کند که در زندگی روزمره ما مشکل ایجاد شده و نتوانیم از چالش‌ها به سلامت عبور کنیم. این‌جاست که حرف از اضطراب و استرس پیش می‌آید.

در یک تعریف ساده استرس نشأت گرفته از یک محرک خارجی است؛ اما اضطراب یک نگرانی یا ترس بی دلیل است. برای مثال شما باید یک کار را همین امروز تحویل دهید و هنوز تمامش نکرده‌اید، این احساس نگرانی یا فشاری که دارید، استرس است؛ اما اگر نگران این باشید که در مسیر کار ممکن است تصادف کنید یا برگه‌های شما را دزد ببرد، این اضطراب است.

استرس به معنی احساس تحت فشار بودن است. این فشار از جنبه‌های مختلف زندگی به ما وارد می‌شود، مانند افزایش فشار کاری، تغییرات بزرگ مثل مهاجرت یا ازدواج، بحث با یکی از اعضای خانواده یا اطرافیان، وجود مشکلات مالی و غیره. در موقعیت‌هایی که استرس دارید، احساس تهدید یا ناراحتی می‌کنید و بدنتان با واکنش‌های جسمی پاسخ می‌دهد و حتی در رفتار و احساس شما نیز تغییراتی رخ می‌دهد. تحقیقات نشان می‌دهند استرس گاهی مثبت است. باعث می‌شود شما هوشیارتر باشید و بدین ترتیب در موقعیت‌های مهم، خطرناک و خاص عملکرد بهتری از خود نشان دهید. اما استرس تنها زمانی مفید است که فقط مدت کوتاهی طول بکشد. زمانی که این استرس به روندی هر روزه و طولانی‌مدت تبدیل شود، می‌تواند به بیماری‌های قلبی و اختلال اضطراب ختم شود. شما ممکن است در موقعیت‌های متفاوتی استرس را تجربه کنید مثل استرس در جمع، موقع حرف زدن یا در هنگام رانندگی؛ اما این استرس‌ها زمانی خطرناک می‌شوند که دیگر نتوانید در جمع بمانید، دیگر حرف نزنید و دیگر رانندگی نکنید یا در هر کدام از این موقعیت‌ها رفتار نامناسبی داشته باشید.

بعضی از علائم اضطراب ممکن است دلیل پزشکی داشته باشند. پس بهتر است قبل از مراجعه به روانشناس اضطراب، ابتدا با یک پزشک عمومی صحبت کنید تا اطمینان حاصل کنید که استرس، لرزش بدن، تپش قلب، تعریق یا تغییرات وزنی شما به خاطر تیروئید، آسم یا بیماری‌های دیگر و حتی داروهایی که استفاده می‌کنید، نیست. پس از این که پزشک عمومی تأیید کرد که مشکلات شما نتیجه یک بیماری جسمی نیست، می‌توانید به مشاوره استرس یا مشاوره اضطراب مراجعه کرده و جلسات تراپی را برای مهار کردن اضطراب یا استرس خود آغاز کنید.

اضطراب (Anxiety) که گاهی انزایتی یا انگزایتی هم خوانده می‌شود، نوعی نگرانی یا ترس از آینده است. در واقع یک نوع آشفتگی درونی نسبت به رویدادهای قابل پیش بینی در آینده با اضطراب شکل می‌گیرد. وجود مقدار کمی اضطراب در موقعیت‌های استرس‌زا طبیعی است، اما وقتی این حالات مداوم باشند، ممکن است در زندگی روزمره اختلال ایجاد کنند. اضطراب باعث می‌شود که کارهای ساده غیرممکن به نظر برسند و روابط و روال عادی روزمره کاملاً دلهره‌آور باشند. حتی می‌تواند باعث حمله پانیک شود که به همان اندازه ناتوان‌کننده است.

استرس شدید، کوتاه‌مدت و رایج‌ترین شکل استرس است و معمولاً در پی فشارها یا ترس از یک حادثه نزدیک، دچار آن می‌شویم. این نوع استرس زمانی که مشکل را حل کنیم یا از خطر فرار کنیم، برطرف می‌شود. استرس مزمن دوره طولانی‌تری دارد و خطرناک‌تر است. مشکلات مالی مداوم، اختلال در کارکرد خانواده، ازدواج بد همه از مثال‌هایی هستند که باعث استرس مزمن می‌شوند. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که راهی برای فرار از عامل استرس نداریم و خودمان نیز به دنبال کاهش استرس و حل آن نیستیم.

عدم درمان اضطراب و استرس می‌تواند باعث شود که این اختلال در طول زمان تغییر کرده و بدتر شود. به همین دلیل ممکن است عوارضی رخ دهد همچون:

اما اگر استرس به حدی زیاد شده که خواب و خوراکتان را به هم ریخته است و نمی‌گذارد تمرکز کافی داشته باشید یا تصمیمات درست بگیرید، دریافت کمک از یک رواندرمانگر بهترین راه ممکن است.

اگر میزان اضطراب شما در حد بالایی نیست؛ یعنی می‌توانید تا حدی نشانه‌ها را کنترل کنید و اختلالی در زندگی روزمره شما ایجاد نکرده است، چند راهکار ساده وجود دارد:

برای سنجش میزان اضطراب، استرس و افسردگی، تست DASS را انجام دهید. این تست کمک می‌کند یک سنجش کلی از مهم‌ترین نشانه‌های روانی خود داشته باشید.

اگر کنترل نشانه‌های اضطراب برای شما دشوار است و احساس می‌کنید نیاز به یک همراه برای راهنمایی دارید، مشاوره با رویکرد شناختی-رفتاری می‌تواند کمک کند که با انجام تکنیک‌هایی علائم خود را مدیریت کنید. مطالعات نشان داده‌اند که حدود ۷۵ درصد از افرادی که وارد روند مشاوره اضطراب می‌شوند، علائم بهبود را نشان می‌دهند.