فهرست مطالب
خانه » عمومی »
وقتی تصمیم به رزرو جلسه مشاوره میگیریم، اینکه چه نوع روانشناسی را انتخاب کنیم بسیار مهم است. درست است که ما موضوعی که قرار است در جلسه مطرح کنیم را تا حدودی میدانیم؛ اما انتخاب شاخه تخ برای گرفتن نتیجه بهتر، مهم است. در زیر به توضیح انواع روانشناسان میپردازیم که میتواند در موضوعات مختلف به درمانجو و همچنین به کسانی که مایل به فعالیت در حوزه روانشناسی هستند، کمک کند.
روانشناس اجتماعی
روانشناسان اجتماعی رفتار گروهها، از جمله رفتار افراد در محیطهای اجتماعی و تأثیرگذاری گروهها بر رفتارهای فردی را بررسی میکنند. یک روانشناس اجتماعی ممکن است طیف وسیعی از موضوعات، از جمله نگرشها، تعصبات، ارتباطات، روابط بین فردی، پرخاشگری و اقناع را مورد بررسی قرار دهد. کار برخی از این متخصصان روانشناسی انجام تحقیقات اساسی برای افزایش درک ما از رفتار اجتماعی و کار برخی دیگر از آنها استفاده از مهارتها و دانش خود برای پرورش گروههای سالمتر و مولدتر است.
روانشناس بالینی
این متخصصان به کار درک، پیشبینی و درمان نابهنجاری، ناتوانی و آشفتگیهای شناختی، هیجانی، زیستشناختی، روانشناختی، اجتماعی و رفتاری مشغول هستند و با استفاده از روان درمانی و دیگر تکنیکهای روانشناسی به بیماران کمک میکنند.
روانشناسان بالینی اغلب در بیمارستانها، کلینیکهای سلامت روان و دفاتر خصوصی کار میکنند و در درمان اختلالات خاص تخصص دارند. به عنوان مثال، یک روانشناس بالینی ممکن است در یکی از زمینههای درمان سوء مصرف مواد، سلامت روان کودکان، سلامت روان بزرگسالان یا سلامت روان سالمندان تخصص داشته باشد. با وجودی که روانشناسان بالینی اغلب در محیطهای پزشکی کار میکنند، پزشک نیستند و نمیتوانند دارو تجویز کنند.روانشناس بالینی اغلب در زمینههای زیر فعالیت دارد:
- درمان افسردگی
- درمان اعتیاد
- حل اختلافات زناشویی
- درمان مشکلات جنسی
- درمان مشکلات خوابیدن و یا خوردن
- سلامت روان
- درمان اضطراب
روانشناس بین فرهنگی
روانشناسان بین فرهنگی به تفاوت افراد در فرهنگها و چگونگی تأثیر وابستگیهای فرهنگی بر رفتار مینگرند. به عنوان مثال، روانشناسان بین فرهنگی ممکن است تفاوت شیوههای فرزندپروری بین فرهنگهای جمعگرا در مقایسه با فرهنگهای فردگرا و همچنین تفاوت این جوامع در تربیت را بر رفتار بزرگسالان مورد بررسی قرار دهند. این نوع روانشناسی میتواند مربوط باشد به روانشناسی مهاجرت. چرا ککه در حین مهاجرت نیز افراد تحت تأثیر فرهنگهای گوناگون قرار گرفته و ممکن است دچار شوک فرهنگی شده یا با تعارضاتی مواجه شوند.
روانشناس تربیتی
روانشناسان تربیتی نحوه یادگیری افراد و روند آموزشی را مطالعه میکنند که شامل توسعه استراتژیهای آموزشی و تکنیکهای آموزشی، بررسی استعداد یا اختلالات یادگیری و شناسایی و برخورد با مشکلات احتمالی در زمینه اختلالات یادگیری کودکان میشود. دستهای از این متخصصان روانشناسی در تحقیق در مورد فرایند یادگیری تخصص دارند و برخی دیگر روی طراحی مطالب آموزشی جهت به حداکثر رساندن نتایج یادگیری تمرکز میکنند.
روانشناس جنسی
این نوع روانشناسان چیزی جدا از روانشناسان بالینی یا روانشناسان خانواده نیستند؛ اما با تجربهای که در درمان مشکلات جنسی داشتهاند، در این موضوع متبحر شدهاند. روانشناسان جنسی در زمینه مسائل جنسی، اختلالات جنسی فرد، مشکلات ارتباط با شریک جنسی و آموزش ترفندهایی برای بهبود روابط جنسی مشاوره ارائه میدهند.
روانشناس خانواده
روانشناسان خانواده به بررسی و رفع مشکلات خانوادگی و برطرف کردن اختلالاتی میپردازند که در روابط بین زوجین، والدین و فرزندان و خواهران و برادران اتفاق افتاده است. اغلب این مشکلات معطوف به روابط عاطفی و طرز تفکر متفاوت است؛ اما گاهی مشکل جسمس یا روانی یکی از اعضای خانواده میتواند روی دیگر اعضا تأثیر منفی گذاشته و خانواده را دچار بحران کند. در این زمان روانشناس خانواده با تحلیل رفتارها، علل بروز مشکل را بررسی کرده و با روشهای گوناگون و ارتباط با اعضای خانواده، شروع به حل و فصل آن میکند.
روانشناس رشد
روانشناسان رشد به مطالعه رشد انسان در تمام طول عمر از کودکی، نوجوانی، بزرگسالی تا کهنسالی میپردازند. ارزیابی کودکان دچار تأخیر یا ناتوانی رشدی، مسائل مربوط به پیری و نحوه کسب مهارتهای زبانی از وظایف این روانشناسان است. روانشناسی رشد یکی از شاخههای دانش روانشناسی است که به بررسی تحولات و تغییرات انسانها در طول زمان میپردازد.
وظایف اصلی روانشناس رشد
- بررسی چگونگی رشد و تکامل کودک
- بررسی مهارتهای یادگیری زبان در کودکان
- بررسی اختلالات یادگیری کودکان
- بررسی مشکلات مرتبط با سن
- بررسی اختلالات احتمالی در آینده
- بهینه سازی فرایند رشد فرد در طول زمان
روانشناس زیستی
این متخصصان روانشناسی گاهی روانشناسان بیولوژیکی یا فیزیولوژیکی نیز نامیده میشوند و کار آنها این است که با بررسی مبانی عصبی رفتار، عوامل بیولوژیکی متفاوت و مؤثر بر نحوه تفکر، احساس و عملکرد افراد را مشخص کنند. مطالعه تأثیر بیماری و آسیب مغزی بر رفتار از دیگر حوزههای مطالعاتی آنان است که به توسعه راههای جدید برای پیشگیری، درمان و مدیریت بیماریهای مغزی کمک میکند.
روانشناس سلامت
روانشناسان سلامت بر چگونگی تأثیر روانشناسی، زیست شناسی، عوامل فرهنگی، گروههای اجتماعی و رفتار بر سلامت، هستند. این متخصصان به بهبود رفاه، سلامت روانی و جسمی در مراجع کمک میکنند. برخی از متخصصان این حوزه کار ارزیابی و درمان مراجعانی را انجام میدهند که به دنبال دریافت خدمات درمانی در زمینههای مختلف بهداشتی هستند و این کار شامل ارائه روان درمانی، انجام ارزیابیهای مختلف روانشناختی، آموزش استراتژیهای مقابلهای و رفتارهای سالم به مراجعان میشود.
کاربرد روانشناسی سلامت
در اکثر موارد بیماریهای جسمی، تحت تأثیر روان ناسالم شکل میگیرند. برای مثال بیماریهایی نظیر آسم و فشار خون تحت تأثیر استرس و اضطراب بالا شکل میگیرند و از این رو برای درمان آنها در کنار درمانهای طبی، به روانشناسی سلامت نیز نیاز خواهید یافت. البته ناگفته نماند که روانشناس سلامت میتواند به افرادی که به مصرف مشروبات الکلی و یا مواد مخدر اعتیاد دارند نیز کمک بسیاری کند.
روانشناس شخصیت
روانشناسان شخصیت جنبههای مختلف شخصیت و تأثیر ویژگیهای فردی بر زندگی و رفتار افراد، نحوه شکلگیری شخصیت و امکان تغییر دادن شخصیت را مطالعه میکنند. آنها همچنین به ارتباط ویژگیهای شخصیتی خاصی با بیماریها یا اختلالات خاص، تأثیر شخصیت بر تصمیمات افراد و عوامل اثرگذار بر رشد شخصیت میپردازند.
این نوع روانشناس الگوهای اساس تفکر که هر فرد را از دیگران متفاوت می کند، مورد مطالعه قرار میدهد. در واقع او با فاکتورهایی چون احساسات، هوش، اعتقادات، افکار و تلاش فرد سر و کار دارد که در تکامل شخصیت او نقش اساسی دارند.
روانشناس شناختی
روانشناسان شناختی تفکر مراجعان از جمله موضوعاتی مانند تصمیمگیری و حل مسأله، نحوه پردازش، یادگیری، حافظه، تشخیص و استفاده از اطلاعات توسط مغز را بررسی میکنند. این متخصصان در دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، مراکز توانبخشی، بیمارستانها، سازمانهای دولتی و دفاتر خصوصی کار میکنند و اغلب وظایفی مانند انجام تحقیقات و کار با بیماران را انجام میدهند.
تخصصهای مختلف روانشناسان شناختی
- شناخت حافظه
- شناخت رشد و تکامل زبانی
- شناخت توجه
- شناخت حل مسأله
- شناخت اختلال در یادگیری
روانشناس صنعتی-سازمانی
متخصصان روانشناسی صنعتی-سازمانی به مطالعه عوامل مرتبط با رفتار در محل کار مانند انتخاب بهترین کارکنان برای مشاغل خاص و افزایش بهره وری کارگران میپردازند. آنها از دانش خود برای طراحی ارزیابیها برای غربالگری کاندیداهای نقشهای شغلی خاص استفاده میکنند. همچنین از روانشناسان صنعتی انتظار میرود به دنبال راههای جدیدی برای کاهش هزینهها، بهبود کارایی و افزایش رضایت و جلوگیری از فرسایش کارکنان باشند.
روانشناس قانونی
روانشناسان قانونی بر رابطه روانشناسی و قانون تمرکز دارند و کار آنها ارائه خدمات مشاوره در اختلافات مدنی یا پروندههای جنایی، انجام ارزیابیهای حضانت کودکان و ارائه خدمات روان درمانی به قربانیان جرائم است.
به لطف فیلمها و برنامههای تلویزیونی، علاقه به این حوزه از روانشناسی در سالهای اخیر بسیار افزایش یافته است. بر خلاف تصویری که در این فیلمها ارائه میشود، روانشناسان قانونی در دستگیری مجرم سهمی ندارند و معمولاً وظایفی مانند ارزیابی بزهکاران نوجوان و بزرگسال از نظر خطر تکرار جرم، کار با شاهدان کودک، ارزیابی صلاحیت محاکمه و شهادت در دادگاه را بر عهده دارند.
روانشناس کودک
روانشناسی کودک در واقع مطالعه ناخودآگاه و رشد آگاهی کودکان است. روانشناسان کودک با مشاهده چگونگی ارتباط کودک با والدین، خود و جهان، پیشرفت و رشد ذهنی او را شناسایی و درک میکنند. این نوع روانشناسی نه تنها بر روی رشد جسمانی کودکان تمرکز دارد بلکه به بررسی دقیق جنبه های روانی، ذهنی، احساسی و رشد اجتماعی آنها نیز می پردازد.
چرا روانشناس کودک اهمیت دارد؟
همیشه معلوم نیست که آیا رفتار کودک نشانه یک مرحله عادی از رشد است یا نشانهای از ناهنجاری. از این رو روانشناسان کودک میتوانند به درک تفاوت میان این دو به والدین کمک کنند. شناخت الگوهای روانشناختی طبیعی و غیرطبیعی کودک میتواند به والدین کمک کند تا بهترین برقراری ارتباط با فرزند خود را داشته باشند، مکانیسمهای مدیریت احساسات را به فرزند خود آموزش دهند و به آنها در هر مرحله جدیدی از رشد و پیشرفت کمک کنند.
همچنین روانشناسان کودک میتوانند رفتارهای ناهنجار در کودکان را که می تواند منجر به بیش فعالی، اختلالات یادگیری و یا اضطراب در کودکان شود را زود تشخیص دهند و به درمان آنها بپردازند.
روانشناس مثبتگرا
روانشناسی مثبت گرا پدیدههای روانشناختی را در سطحهای مختلف مد نظر قرار میدهند. این شاخه از روانشناسی از مطالعه تجربیات انتزاعی مثبت، مانند شادی، خوش بینی، ویژگیها شخصیتی مثبت مثل شجاعت و نهادهای مثبت اجتماعی که مدنیت و شهروندی مسئولانه را پرورش میدهند، تغذیه میکند.
روانشناس مدرسه
روانشناسان مدرسه به کودکان در مقابله با مشکلات عاطفی، تحصیلی، اجتماعی و رفتاری در محیط مدرسه کمک میکنند. این متخصصان روانشناسی نقش مهمی در سیستم آموزشی ایفا میکنند و معمولاً با والدین، معلمان، دانش آموزان و سایر کارکنان مدرسه همکاری میکنند تا اطمینان حاصل شود که محیط یادگیری سالم، ایمن، حمایتی و سازنده است.
کودکانی که با مسائل مختلف، اعم از رفتاری، احساسی یا تحصیلی دست و پنجه نرم میکنند، میتوانند با یک روانشناس مدرسه برای ارائه برنامهای موثر برای مقابله با این مشکلات همکاری کنند.
روانشناس مشاور
کار اصلی روانشناسان مشاور یا به صورت کلی همان مشاوران، روان درمانی است. این مشاوران به افرادی که دارای تجربههای آزاردهنده و آسیبهای روحی شدید هستند کمک میکنند. روانشناس مشاور همانند روانشناس بالینی از روان درمانی برای رفع مشکلاتی مثل اختلالات رفتاری، مشکلات عاطفی، استرس و مشکلات ارتباطی استفاده میکند و دارو تجویز نمیکند.
روانشناس مصرفکننده
این متخصصان به عنوان روانشناسان بازاریابی نیز شناخته میشوند و به مطالعه رفتار مصرفکننده و استراتژیهای بازاریابی برای ارتقاء مشاغل میپردازند. آنها واکنش خریداران به پیامهای بازاریابی، تجزیه و تحلیل استراتژیهای تصمیمگیری و بررسی نقش احساسات در انتخاب خرید را بررسی میکنند. در نتیجه، میتوانند به تولیدکنندگان و سرمایهداران کمک کنند که مخاطبان هدف خود را شناسایی کنند، محصولاتی را تولید کنند که مورد توجه مصرفکنندگان خاص قرار گیرد و نحوه شکلگیری و تغییر نگرشها نسبت به برندها و محصولات را بیاموزند.
روانشناسان سیمیاروم
باید توجه داشته باشید که تمام این خدمات روانشناسی به صورت آنلاین قابل ارائهاند. روانشناسان و روانپزشکان سیمیاروم برای بهبود سلامت روان مراجعان در رزومه خود حیطه کاری تخصصی خود را مشخص کردهاند. به همین دلیل به راحتی بعد از مطالعه این مطلب میتوانید با مراجعه به صفحه مشاوران ما رزومه آنها را مشاهده کرده و بهترین انتخاب را داشته باشید.