هر آنچه باید درباره مشاوره بارداری بدانید!
مشاوره بارداری از حوزه‌های مهم روانشناسی است. می‌توان گفت بارداری، دوره‌ای از زندگی زنان است که به بیش‌ترین میزان حمایت و کمک نیازمند هستند چرا آنها در طول بارداری و پس از زایمان تغییرات فیزیکی، هورمونی و احساسی شدیدی را تجربه می‌کنند. این تغییرات بزرگ گاهی منجر به هم خوردن تعادل روحی آنها شده و آنها را مستعد مشکلاتی از قبیل اضطراب، غم، افسردگی و زیاد می‌کند.
چنین مشکلاتی گاهی به‌یک‌باره و پس از بارداری به وجود می‌آیند و گاهی ادامه مشکلات درمان شده و یا درمان‌نشده‌ای هستند که پیش از بارداری وجود داشته‌اند. بنابراین، بارداری، زایمان و مراقبت از نوزاد اغلب باعث تشدید وضعیت آن دسته زنانی می‌شود که قبلاً مشکلات روحی از سر گذرانده‌اند.
تشخیص به‌موقع و درمان چنین مشکلاتی بسیار حائز اهمیت است، چراکه بر اساس آمارهای موسسه سلامت روان، چیزی حدود ۵۰ درصد مشکلات روحی دوره بارداری یا پس از زایمان درمان نمی‌شود و این اثر مخرب و جبران‌ناپذیری بر سلامت روان زنان و خانواده‌هایشان باقی می‌گذارد.
مشاوره بارداری شاخه‌ای از مشاوره است که به زنان (و گاهی همسرانشان) در تشخیص و حل مشکلات روانی کمک می‌کند که آنها در دوران بارداری و یک سال اول پس از زایمان تجربه می‌کنند. مشاوران این حوزه به زنان باردار کمک می‌کنند بر ترس و اضطرابی که از زایمان، تغییرات فیزیکی، تغییر ماهیت زندگی مشترک و تغییر سبک زندگیشان بعد از به دنیا آمدن بچه و همچنین سایر ترس‌های متداول این دوره فائق آیند و دوره بارداری را از یک تجربه پر از اضطراب و نگرانی به یک تجربه شاد و پرهیجان تبدیل کنند. پس همان‌طور که گفته شد، هدف از مشاوره بارداری کمک به مادران آینده است، به‌گونه‌ای که به‌راحتی و بدون دغدغه مسیر بارداری تا مادر شدن را بپیمایند.
مادران باردار به چه دلایلی دچار مشکلات روحی می‌شوند؟
دلایل مشکلات روحی روانی از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. اما می‌توان گفت معمولاً بیش از یک دلیل برای آن وجود دارد. در اینجا به تعدادی از متداول‌ترین دلایل مشکلات روحی روانی مرتبط با بارداری می‌پردازیم:
تغییرات هورمونی
گاهی صرف به هم ریختن تعادل هورمون‌های بدن می‌تواند جرقه شروع مشکلات روحی باشد.
تعارضات بین زوجین
گاهی زنان به‌اندازه لازم از جانب همسر خود حمایت نمی‌شوند و مجبور هستند تمام مشکلات بارداری را به‌تنهایی به دوش بکشند. در هر چنین شرایطی، احتمال بروز افسردگی یا اضطراب بارداری بسیار زیاد است.
دغدغه‌های مالی
تأمین مالی آینده فرزند یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های پدر و مادرهایی است که در انتظار تولد فرزندشان هستند و می‌تواند منجر به اضطراب بارداری شود.
حالت تهوع
این عارضه شایع بارداری که گاهی منجر به بستری شدن زنان باردار نیز می‌شود، اغلب باعث تضعیف روحیه آنها شده و به آنها حس ناتوانی می‌دهد.
بی‌خوابی
بی‌خوابی ناشی از بارداری و خستگی دائمی زنان باردار می‌تواند شرایط را برای هجوم افکار مزاحم مساعد کرده و باعث افزایش احساسات منفی در آنها شود.
مشکلات خانوادگی
توجه زنان باردار معمولاً به طرز چشمگیری معطوف خانواده می‌شود و در نتیجه مشکلات، تنش‌ها و کاستی‌های پیشین خانواده در نظر آنها بیش‌ازپیش جلوه خواهد کرد.
افراد در چه شرایطی ممکن است به مشاوره بارداری نیاز پیدا کنند؟
مشاوره بارداری می‌تواند مناسب هر زن بارداری باشد که با تغییرات خلقی مواجه است، اما افراد اغلب به دلیل یک یا چند از این موارد به مشاور مراجعه می‌کنند:
- افسردگی بارداری
- اضطراب بارداری
- بارداری ناخواسته
- احساس غم شدید
- حساسیت‌های زیاد مادران در مورد فرزند تازه متولد شده
- تجربه سقط جنین
- عدم برقراری ارتباط عاطفی مادر با جنین
- ترس از زایمان (توکوفوبیا)
- از بین رفتن صمیمیت زوجین
مشاوره بارداری مناسب چه کسانی است؟
این حوزه از درمان برای همه پدر و مادرها مناسب است، چه پدر و مادرهایی که بارداری اول را تجربه می‌کنند و نگران عوض شدن سبک زندگیشان بعد از تولد اولین فرزند هستند، و چه پدر و مادرهایی که منتظر تولد فرزند سوم خود هستند. مشاوره بارداری تنها مختص مادران نیست چراکه بارداری و تولد نوزاد نه تنها برای مادر، بلکه برای تمام افراد خانواده استرس‌زا است.
چنانچه تا به امروز تجربه مشاوره آنلاین نداشته‌اید، جای نگرانی نیست، الان بهترین زمان برای شروع است. اما اگر قبلاً از سرویس‌های مشاوره ما استفاده کرده‌اید، مجدداً به شما خوش‌آمد می‌گوییم و بسیار خرسندیم که شما را مجدد اینجا می‌بینیم.
به یاد داشته باشید که همان‌گونه که تجربه بارداری از شخصی به شخص دیگر متفاوت است، تجربه مشاوره بارداری نیز برای افراد متفاوت است. بعضی از افراد بعد از چند جلسه بهبودی نسبی می‌یابند ولی بعضی دیگر به تعداد جلسات بیشتری نیاز دارند. پس همان‌گونه که گفته شد، در زمینه بهداشت روان، هیچ‌گونه چهارچوب زمانی مشخصی وجود ندارد.
چگونه می‌توان بر مشکلات روحی دوره بارداری فائق آمد؟
- به‌اندازه کافی استراحت کنید.
- خواب کافی داشته باشید.
- از اطرافیانتان کمک بخواهید.
- رژیم غذایی سالمی در پیش بگیرید.
- ورزش کنید.
- زمانی در روز را به خود اختصاص دهید.
- پیوند عاطفی خود را با همسرتان حفظ کنید.
- از روانشناس/مشاور کمک بگیرید.
از چه روش‌هایی برای درمان مشکلات روحی دوره بارداری استفاده می‌شود؟
رفتار درمانی شناختی
روانشناس/مشاور در این روش به بررسی افکار منفی می‌پردازد که بر احساسات و رفتار فرد اثر گذاشته است و به فرد کمک می‌کند تا بر این افکار غلبه کرده و فعالیت‌های لذت‌بخش گذشته را از سر بگیرد.
روان‌درمانی بین فردی
گاهی مشکلات روحی فرد به دلیل فقدان‌ها و مشکلات گذشته ایجاد می‌شود. این نوع روان‌درمانی در چنین شرایطی بسیار مؤثر خواهد بود چراکه به فرد در پذیرش این فقدان‌های گذشته و مدیریت احساساتش کمک شایانی می‌کند.
دارودرمانی
در موارد مشکلات شدیدتر، از داروهای ضدافسردگی استفاده می‌شود. داروهای ضدافسردگی زیادی وجود دارند که استفاده از آنها در دوران بارداری مجاز است، اعتیادآور نیستند و بسیار مؤثر هستند. این داروها با کم کردن عوارض افسردگی و اضطراب در فرد و تأمین انرژی از دست رفته به فرد کمک می‌کنند تا بر افسردگی و اضطراب خود غلبه کند و بدین گونه از تأثیرات مخرب افسردگی بر جنین کم می‌کنند.
همان‌گونه که گفته شد، بچه‌دار شدن یکی از بزرگ‌ترین تغییراتی است که هر فرد در زندگی خود تجربه می‌کند، بنابراین بسیار طبیعی است که افراد در طول بارداری و سال اول پس از زایمان با احساسات و مصائب متفاوتی درگیر باشند. چنانچه احساس می‌کنید هر یک از این احساسات ناخوشایند اثر مخربی بر کیفیت زندگی شما داشته است، احتمالاً شما درگیر مشکلات روحی بارداری شده‌اید. به خاطر داشته باشید که شما تنها نیستید، این مشکلات متداول هستند و کمک گرفتن از یک مشاوره بارداری حرفه‌‌ای می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
چنانچه سؤالی پیرامون مشاوره بارداری یا تجربه خوب و یا بدی در این زمینه دارید، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
