فهرست مطالب
- تعریف اعتیاد به کار چیست؟
- علائم و نشانههای اعتیاد به کار چیست؟
- علل اعتیاد به کار چیست؟
- اثرات منفی اعتیاد به کار چیست؟
- راهکارهای حل مشکل کار کردن زیاد همسر:
- چشم هایتان را روی ماهیت شغل او نبندید:
- نق نزنید:
- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید:
- از او بخواهید در تقویم برنامه هایش را یادداشت کند:
- روتین مشخصی برای زندگی خود تعیین کنید:
- از تقویت مثبت استفاده کنید:
- به رفتارهایش دامن نزنید:
- سریع و با تدبیر عمل کنید:
- زمانی را که با هم می گذرانید، مفید و لذت بخش کنید:
- به خود نگیرید:
- درمان اعتیاد به کار
خانه » مشاوره خانواده »
برخی صرفا عاشق کارشان هستند، برخی دیگر باید پس انداز کنند یا قرض هایشان را بدهند و برخی دیگر شغلی دارند که چاره دیگری برای آنها باقی نمیگذارد. اما به هر حال، به ندرت همسر چنین افرادی میتوانند شرایط را تحمل کنند. همسر معتاد به کار یک تهدید جدی برای گرمای یک رابطه به حساب میآید. تعریف اعتیاد به کار در خانواده درمانی چیست و چطور درمان میشود؟
تعریف اعتیاد به کار چیست؟
اعتیاد به کار یک وضعیت سلامت روان در نظر گرفته میشود. مانند هر نوع اعتیاد دیگری، اعتیاد به کار به ناتوانی در توقف رفتار گفته میشود و اغلب از نیاز اجباری برای دستیابی به موقعیت و موفقیت یا فرار از استرس عاطفی ناشی میشود. اعتیاد به کار ناشی از موفقیت شغلی است و در افرادی که کمال گرا توصیف میشوند، رایج است.
دقیقاً مانند فردی که اعتیاد به مواد مخدر دارد، فردی که اعتیاد به کار دارد از کار کردن به حس لذت و سرخوشی میرسد. این باعث میشود آنها رفتاری را که به آنها احساس خوب میدهد تکرار کنند. افراد معتاد به کار با وجود اثرات منفی کار زیاد بر زندگی شخصی یا سلامت جسمی یا روانی آنها، نمیتوانند این رفتار را متوقف کنند.
این اختلال رفتاری با ناتوانی در کنترل میل به کار بیشتر از ساعات کاری مشخص میشود تا حدی که روابط و اوقات فراغت فرد اغلب به خطر بیفتد و اعضای خانواده یا همکاران، فرد را به عنوان شخصی کمال گرا یا معتاد به کار توصیف میکنند. تحقیقات تخمین زده است که حدود 10٪ از نیروهای کار مدرن مانند نیروهای کار در ایالات متحده و بریتانیا معیارهای تشخیص اعتیاد به کار را برآورده میکنند.
علائم و نشانههای اعتیاد به کار چیست؟
آیا همسر شما واقعا معتاد به کارش است یا صرفا کاری و پرتلاش است؟ اگر همسرتان اخیرا و به طور موقت برای رفع برخی خلاءهای مالی شروع به گرفتن پروژههای بیشتر کرده است، باید یک بار دیگر ناامیدی خود را ارزیابی کنید و کمی از خواسته هایتان کوتاه بیایید.
اما اگر حتی در رفاه مالی نیز همسرتان بیش از حد کار میکند، از راهکارهای زیر برای رفع مشکل همسر معتاد به کار کمک بگیرید.
در غیر این صورت باید نشانههای همسر معتاد به کار را بررسی کنید.
تشخیص اعتیاد به کار دشوار است، چراکه در محیطهای کاری از کارکنان انتظار میرود که ابتکار عمل نشان دهند و فراتر از وظیفه عمل کنند. جاه طلبی با پاداش همراه است، در حالی که انجام حداقل کار لازم اغلب مورد انزجار قرار میگیرد. چه زمانی تعهد به شغل تبدیل به اعتیاد میشود؟ پاسخ اغلب با افکار و ترسهایی مشخص میشود که پشت انضباط و فداکاری پنهان. برخی از علائم رایج اعتیاد به کار عبارتند از:
- وسواس در کار و موفقیت
- ترس شدید از شکست در کار
- نگرانی بیش از حد و پارانویا در مورد عملکرد در محل کار
- احساس تدافعی نسبت به دیگران در مورد کارشان
- تجربه احساسات منفی طاقت فرسا
- اجتناب از برخورد با مشکلات دیگر مانند از دست دادن یکی از عزیزان
- ساعات کار اضافی در مواقع غیر ضروری و بدون دریافت اضافه کار
- کمبود خواب به دلیل کار زیاد
- عدم انجام سایر فعالیتهایی که زمانی لذت بخش و مورد علاقه بودند
- منزوی شدن به دلیل کار زیاد
علل اعتیاد به کار چیست؟
دلیل قطعی اعتیاد به کار مشخص نیست، اما فرضیههایی مطرح است. بسیار شبیه به اعتیاد به مواد مخدر، همسر معتاد به کار شما احتمالاً در اثر کار کردن، به دلیل افزایش ترشح هورمون دوپامین در وضعیت روانی سرخوش قرار دارد. این سرخوشی ممکن است به شکل شناخت، موفقیت یا وضعیت درک شده بروز یابد. دوپامین ترشح شده که عامل حس خوب و لذت است، باعث میشود فرد نتواند دست از رفتار اعتیاد آمیز خود بردارد. مانند مواد مخدر یا الکل، اعتیاد به کار نیز ممکن است باعث انحراف قابل قبول اجتماعی از استرس عاطفی شود. علت کار زیاد هر چه باشد، فرد معتاد به کار علیرغم تأثیرات منفی رفتارش، به طور مداوم به کار ادامه میدهد.
اثرات منفی اعتیاد به کار چیست؟
فرسودگی شغلی یکی از پیامدهای اعتیاد به کار است. رساندن خود به حدی از فرسودگی جسمی و ذهنی در محل کار عامل اصلی بروز فرسودگی شغلی است. فردی که با فرسودگی شغلی دست و پنجه نرم میکند، احساس نارضایتی میکند و دچار افسردگی میشود. صرف وقت زیاد در محل کار معمولاً به معنای کاهش ساعات حضور در خانه است که بدین ترتیب مشکلاتی را در روابط عاطفی همسر معتاد به کار ایجاد میکند. این مشکلات مخصوصاً در مورد همسر یا شخص مهم دیگری محتمل است. در نتیجه، در اثر اعتیاد به کار درگیری و مشاجره مکرر در خانه رخ میدهد.
اثرات منفی اعتیاد به کار محدود به اثرات آنی و فوری آن نیست. سلامت جسمانی نیز میتواند تحت تأثیر اعتیاد به کار باشد. بر اساس یافتههای منتشر شده از سوی مجله انجمن پزشکی آمریکا(AMA)، استرس ناشی از اعتیاد به کار میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند که به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی را افزایش میدهد.
راهکارهای حل مشکل کار کردن زیاد همسر:
چشم هایتان را روی ماهیت شغل او نبندید:
فشارهای کاری همسرتان را درک کنید. به فرض اینکه قبل از ازدواج می دانستید که به چه کاری مشغول است و با آن موافقت کرده اید ، منصفانه نیست انتظار داشته باشید که او بار کاری خود را کاهش دهد.
اما باز هم اگر شرایط برای شما تغییر کرده و نظرتان با گذشته متفاوت است، بهتر است با همسرتان روراست باشید. به او بگویید که تحمل این شرایط و دوری بدون کمک او برایتان سخت است.
این باید برای همسرتان مهم باشد و اگر به شکل مثبتی بیان شده باشد، از شنیدن راه حل هایی که برای با هم بودن دریافت خواهید کرد شگفت زده می شوید.
نق نزنید:
نق زدن و شکایت کردن هیچ وقت ایده خوبی نیست. اگر دائما عصبانی و عبوس باشید، در این شرایط کمتر احتمال دارد که همسر معتاد به کار شما اصلا تمایلی به بودن در کنارتان پیدا کند. فراموش نکنید که او عاشق کارش است، پس با دور کردن او از خودتان به جایی نمی رسید. به جای منفی بودن، نسبت به کارش توجه و علاقه نشان دهید و از او بخواهید کمی به خودش استراحت بدهد.
خودتان را با دیگران مقایسه نکنید:
فقط به خاطر اینکه شوهر دخترخاله شما وقت دارد که آخر هفته با او به سینما برود، به این معنی نیست که همسرتان هم باید این کار را انجام دهد. فراموش نکنید که شما فردی را انتخاب کرده اید که شاید به خاطر ماهیت کارش یا شرایط زندگی باید بیشتر کار کند.مقایسه بدترین کاری است که می توانید برای شرایط فعلی خود انجام دهید.
زمانی را که همسرتان با شما می گذراند را در نظر بگیرید. اگر هر سال چند روز با هم به مسافرت می روید یا هر از گاهی در تابستان برای صرف میان وعده به یک کافه دنج می روید، قدر این فرصت ها را بدانید.
از او بخواهید در تقویم برنامه هایش را یادداشت کند:
این کار به برنامه ریزی بهتر، بدون ورود به برنامه های دیگری و بحث های بی نتیجه، کمک می کند. بدین ترتیب، دیگر به خاطر عدم حضور در مهمانی خانوادگی از او دلخور نمی شوید یا او چیزی را فراموش نمی کند.
اما به یاد داشته باشید که یک راهکار زمانی خوب است که ایده هر دوی شما باشد، پس ایده خود را به او تحمیل نکنید.
روتین مشخصی برای زندگی خود تعیین کنید:
اگر همسرتان هر شب به میز کارش زنجیر می شود، یک برنامه خانوادگی روتین تعیین کنید.
تهیه شام خانوادگی یا رفتن یه یک پیاده روی کوتاه یا هر چیز دیگری که به فکرتان می رسد، ایده خوبی است. با همسرتان صادق باشید. چقدر زمان برای بودن او در کنارتان نیاز دارید؟ هنگامی که هر دو از این زمان توافق شده راضی باشید، جایی برای بحث و عصبانیت باقی نمی ماند.
از تقویت مثبت استفاده کنید:
به جای اینکه همسر معتاد به کار را همیشه به خاطر کار کردن سرزنش کنید، برای او یک لیوان چایی بریزید و به او پیشنهاد بدهید که اگر برای یک ساعت دست از کار بکشد، یک ماساژ خوب برای آرامش بدهید.
با دادن یک دلیل خوب برای کار نکردن، او را به گرفتن استراحت بین زمان کار عادت می دهید. به جای اینکه بابت نادیده گرفتنتان به او حس گناه بدهید، به او نشان بدهید که چرا نباید شما را نادیده بگیرد.
به رفتارهایش دامن نزنید:
آیا شما در بیش از حد کار کردن همسرتان نقشی ندارید؟
شاید باید برخی از رفتارهایتان که باعث می شود همسرتان بتواند بیشتر کار کند را متوقف کنید. برای مثال، دیگر لازم نیست تا رسیدن او به خانه همه برای غذا خوردن صبر کنند یا بچه ها تا دیر وقت بیدار بمانند تا پدرشان را ببینند. لازم نیست مهمانی ها تا زمانی که او راحت باشد، به تعویق بیافتند.
بدین ترتیب، همسرتان با عواقب زیاد کار کردن روبه رو می شود.
زندگی خود و بچه ها را به خاطر کار کردن همسرتان متوقف نکنید.
اگر همسر معتاد به کار نمی خواهد با شما بیرون بیاید، او را در خانه یا محل کارش تنها بگذارید و خودتان و بچه ها با هم به تفریح و گردش بروید. اگر آنقدر سرگرم است که وقت سفر ندارد، با فرزندانتان برای یک سفر کوتاه اقدام کنید.
در عین حال، اگر همسرتان به خاطر مخارج بالای خانه و نیازهای خانواده کار می کند، شاید بهتر است برخی از خدمات یا کالاهایی را که می توانید بدون آنها نیز زندگی کنید، از زندگی خود حذف کنید.
به علاوه، می توانید شما نیز در کنار همسرتان به درآمدزایی بپردازید تا کمی از بار مسئولیت همسرتان کمتر شود.
سریع و با تدبیر عمل کنید:
اگر احساس میکنید همسرتان از مسئولیتهای خود به عنوان یک همسر یا به خصوص، یک والد چشم پوشی میکند، از او چیزی نخواهید. به احتمال زیاد او حتی نمیداند که از تعهدات خود شانه خالی میکند. غالباً همسر معتاد به کار از آنچه در اطرافش میگذرد آگاه نیست. سرزنش کردن باعث میشود که او موضع دفاعی بگیرد. اگر میخواهید حرفهای شما را گوش دهد، آنها را به شکل درستی بیان کنید و انتظاراتتان را دقیق و شفاف بیان کنید.
زمانی را که با هم می گذرانید، مفید و لذت بخش کنید:
همسر معتاد به کار نمی تواند بی هدف روی مبل بنشیند و تلویزیون نگاه کند. این باعث می شود که احساس بی هدف بودن کند و استرس او بالا می رود.
در کنار هم کاری انجام دهید که هدف مشخصی از آن وجود دارد و همسرتان نیز به آن علاقه دارد.
به خود نگیرید:
رفتار او را طرد کردن و بی توجهی به خود تلقی نکنید. شما مشکلی ندارید. مسئله این است که برخی از افراد خود را با کارشان تعریف می کنند. این باعث رضایت قلبی عمیق او می شود.
اینکه همسرتان عاشق کارش است، بدین معنی نیست که شما در اولویت های او نیستید. به خود گرفتن رفتارهای همسرتان باعث تشدید بحث های شما می شود.
درمان اعتیاد به کار
همانند سایر انواع اعتیاد، فرم شدید این اعتیاد نیز نیاز به بستری دارد. بستری شامل مراقبت و پشتیبانی 24 ساعته در یکی از بیمارستانها یا کلینیکهای درمان اعتیاد است. این محیط امن و حمایتکننده مؤثرترین راه برای جدا کردن ذهن و بدن از اعتیاد است و شامل یک برنامه درمانی جامع شامل یک تیم چند رشتهای متشکل از روانپزشکان و درمانگران است. همچنین در صورت داشتن اختلالات سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی در اثر کار بیش از حد، درمان آنها نیز صورت میگیرد.
اما به طور کلی، مراقبت روزانه و درمان سرپایی رایج ترین گزینههای درمانی برای اعتیاد به کار هستند که شامل برنامه توانبخشی سرپایی برای مدیریت رفتار است. در حالی که برنامه توانبخشی در اعتیاد به مواد مخدر و الکل رایج تر است، اعتیاد شدید به کار نیز میتواند با این رویکرد فشرده درمان شود. درمان سرپایی به فرد این امکان را میدهد که در خانه اش زندگی کند و در طول روز در کلاسها و جلسات مشاوره شرکت کند.
بسیاری از افراد مبتلا به اعتیاد به کار از طریق گروههای 12 مرحلهای درمان میشوند که تحت عنوان معتادان به کار گمنام در دسترس هستند. این نوع برنامه به فرد این امکان میدهد با افراد دیگری که دارای مشکل مشابه هستند، ارتباط برقرار کنند و پشتیبانی سالمی را برای این افراد فراهم میکند. متخصص سلامت روان میتواند به طراحی برنامه درمانی مناسب با شرایط فرد کمک کند. این طرح به اعتیاد و هرگونه مشکل اساسی دیگر رسیدگی خواهد کرد. روان درمانی فردی و حتی دارو درمانی میتوانند به کنترل تکانه ها، اضطراب و استرس کمک کنند.
چه زمانی باید برای اعتیاد همسر به کار به مشاور خانواده مراجعه کنید؟
حل کردن مشکل زناشویی در ارتباط با کار کردن بیش از حد همسر ممکن است آنچنان سخت باشد که با هیچ یک از راهکارهای فوق نتوانید به تنهایی آن را حل کنید.
اما خوشبختانه، همیشه مشاوران و روانشناسان در کنار شما هستند تا بتوانند درهای گفتگو را بین شما و همسرتان باز کنند.
اگر به خاطر ساعت های زیاد کاری همسرتان رابطه تان به مشکل برخورده است، مشاوره زوج درمانی می تواند گزینه خوبی برای شما باشد.
حتی اگر بتوانید همسرتان را یک جلسه برای مشاوره دعوت کنید، او می تواند عمق مشکل و باری را که روی دوش شماست بهتر درک کند.
احساس شما در ارتباط با شغل همسرتان چیست؟ آیا تا به حال راهکاری توانسته او را متقاعد کند که ساعت های بیشتری را در کنار شما باشد؟