فهرست مطالب
خانه » عمومی »
تست روان شناسی چیست و مهم‌ترین تست‌های تشخیصی کدام هستند؟
تست روان شناسی یکی از ابزارهای سنجش سلامت روان است که نتیجه آن تنها توسط یک متخصص بهداشت روان شامل روان‌پزشک، روان شناس یا روانکاو قابل ارزیابی و استفاده است. این ارزیابی و نتیجه‌گیری معمولاً شامل استفاده از چند ابزار شامل تست‌ها، سؤالات شفاهی، تکمیل پرسشنامه، شرح حال مراجع و مصاحبه با او و اطرافیان می‌شود.
استفاده از ابزارهای مختلف به متخصصان بهداشت روان این امکان را می‌دهد که دید بهتر نسبت به شخصیت مراجع داشته باشند. در هیچ نقطه‌ای از جلسه قرار نیست قضاوتی از پاسخ‌های شما انجام شود. از این ابزارهای تنها برای درک بهتر مشکلات و علائم یا رسیدن به خودشناسی بهتر استفاده می‌شود.
تست روان شناسی چیست؟
تست‌های مختلفی برای اهداف مختلف تهیه و تدوین شده‌اند. از آنها برای سنجش بسیاری از اختلالات و بیماری‌های روانی از جمله اضطراب، استرس و افسردگی استفاده می‌شود. تست‌های معتبر به طور معمول توسط روانشناسان بالینی و بر اساس مطالعه روی مراجعین ساخته شده است و پایایی و روایی آنها در کسب نتایج قابل اعتماد از تست بررسی شده است. با این حال، تست‌های آنلاین بی‌شمار دیگری نیز در کنار این تست‌های معتبر وجود دارند که با اهداف مختلف از جمله سرگرمی تدوین شده‌اند. بنابراین به یاد داشته باشید که هر تست روان شناسی نمی‌تواند معتبر باشد.
تست روان شناسی با عنوان “شخصیت همسران” یا “تست عشق” نمی‌تواند به اندازه تست افسردگی بک معتبر باشد. برای سنجش برخی از امور، مشاوره حضوری یا مشاوره آنلاین و بررسی شخصیت با استفاده از مصاحبه و تست‌های معتبر بهتر از دادن تستی است که تدوین‌کننده آن مشخص نیست و از درجه اعتبار آن بی‌خبر هستید.
معتبرترین تست‌های روانشناسی
همانطور که گفته شد برای سنجش بسیاری از مشکلات از جمله اضطراب، افسردگی و بیماری‌های روانی می‌توان از تست روان شناسی استفاده کرد. تست‌های روان شناسی در حوزه سنجش مشکلات روان‌شناختی از جمله تست افسردگی بک و تست اضطراب کتل از استاندارد بالایی برخوردار بوده و در پژوهش‌های مختلف با افراد بهنجار و بیمار مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین و معتبرترین این ابزارها را با هم مرور می‌کنیم.
تست افسردگی بک
پرسشنامه افسردگی بک توسط آرون بک تهیه شده است و یک پرسشنامه خودارزیابی چندگزینه‌ای با 21 سوال است. این تست یکی از رایج‌ترین آزمون‌های روان‌سنجی برای اندازه‌گیری شدت افسردگی است. این تست روان شناسی در حال حاضر برای افراد بالای 13 سال اجرا می‌شود و فاکتورها و علائم مختلف افسردگی را در نظر می‌گیرد که عبارتند از ناامیدی و تحریک‌پذیری، بی‌انگیزگی، تغییر الگوی خواب و خوراک، احساس گناه یا حس مجازات شدن و همچنین نشانه‌های جسمی از قبیل خستگی، کاهش وزن و عدم توجه به علایق قبلی.
در این آزمون از فرد خواسته می‌شود تا احساس خود را طی دو هفته اخیر در نظر بگیرد و متناسب با آن بهترین گزینه را انتخاب کند.
تست افسردگی بک به مراجع در شناخت صحیح خلقی خود کمک می‌کند. همچنین، انجام آنلاین این تست روان شناسی می‌تواند به فرد کمک کند که به موقع برای درمان مراجعه کند تا زندگی شادتر و لذت‌بخش‌تری را تجربه کند.
تست MBTI یا تست روان‌سنجی مایزر و بریگز
از این تست روان شناسی برای شناسایی نوع شخصیت، نقاط قوت و اولویت‌های افراد استفاده می‌شود. این تست توسط ایزابل مایرز و کاترین بریگز طراحی شده است که اساس طراحی آن بر تئوری کارل یونگ استوار بوده است. این دو روانشناس معتقد بودند که بر اساس نظریه‌های شخصیت یونگ می‌توان به افراد کمک کرد که شناخت بهتری از خود پیدا کنند. بدین ترتیب می‌توانند مشاغل و کارهایی را انتخاب کنند که با شخصیت آنان هماهنگی بیشتری دارد و زندگی شادتری را تجربه کنند. تست MBTI یکی از پرکاربردترین ابزارهای روانشناسی در دنیا شناخته می‌شود.
بر اساس این تست، افراد دارای یکی از ۱۶ نوع شخصیت هستند. هدف تست این است که آزمون دهنده ویژگی‌های شخصیتی خود را از جمله علاقه‌‌مندی‌ها، نقاط قوت، ضعف، اولویت‌های شغلی احتمالی و سازگاری با افراد دیگر را بهتر کشف کند.
به یاد داشته باشید که چیزی تحت بهترین شخصیت وجود ندارد. بنابراین، در اجرای این تست نباید به دنبال بهترین و ایده‌آل‌ترین پاسخ باشید. هدف آن است که گزینه‌ای را انتخاب کنید که بیشترین مشابهت را با شخصیت شما دارد.
MBTI در واقع یک امتحان نیست و پاسخ صحیح یا غلط وجود ندارد. همچنین، هدف از آن بررسی سلامت شخصیت و روان شما نیز نیست که نگران نتایج آن باشید. هدف از آن کسب اطلاعات بیشتری در مورد شخصیت منحصربه‌فردتان است.
تست دیسک
این تست در سال 1940 توسط والتر کلارک، عمدتاً برای استفاده سازمانی ایجاد شد. از آن می‌توان برای رهبری و توسعه مدیریت، آموزش مدیریت، آموزش فروش، مدیریت ناسازگاری‌ها و تعارض‌ها، تشکیل گروه، خدمات مشتری، ارتباطات و مربیگری شغلی استفاده کرد. این تست روان شناسی می‌تواند برای تشخیص بهترین شغل متناسب با شخصیت فرد استفاده شود.
تست روان شناسی دیسک شامل 28 سؤال است، که آزمون دهنده کلماتی را در هر سوال انتخاب می‌کند که دارای بیشترین و کمترین تناسب با شخصیتش هستند.
تست هوش گاردنر
ارزیابی هوش از جمله مواردی است که تقریباً هر کسی در جهان دوست دارد خود را از این نظر ارزیابی کند. به طور کلی، از آن به عنوان توان فکری فرد یاد می‌شود. در گذشته، هوش تنها یک بعد داشت که از آن به IQ یاد می‌شد و تست IQ ریون یکی از ابزارهای اندازه‌گیری آن بود.
اما امروزه هوش از جنبه‌های مختلف ارزیابی می‌شود و برای آن انواع مختلفی ذکر می‌شود.
هوارد گاردنر یکی از افرادی است که تلاش کرده است هوش‌های مختلف را تدوین و ارزیابی کند. تحقیقات وی نشان می‌دهد انسان بر خلاف باور سنتی لوح سفیدی نیست که هر چیزی را بتوان به او آموزش داد. او تأکید می‌کند که انسان دارای هوش‌های چندگانه با زمینه ژنتیک و محیطی مختلف است. مدل او هر روز گسترش بیشتری یافته است و به تعدادهای هوش‌های انسان افزوده شده است. با این حال، خود او تأکید می‌کند که ممکن است هوش‌های بیشتری نیز وجود داشته باشد.
انواع هوش در تست روان شناسی هوش چندگانه گاردنر
بر اساس کارهای تحقیقاتی او، انسان دارای هشت نوع هوش است. نکته جالب آنکه وجود این هوش‌ها در هر فرد از دامنه کمتر تا بیشتر متغیر بوده و بر همین اساس هر کدام از ما پروفایل هوش متفاوتی برخوردار هستیم. این هوش‌ها عبارتند از:
- هوش کلامی-زبانی (توانایی به کار بردن زبان گفتاری و نوشتاری به صورتی مؤثر برای بیان منظور خود و قانع کردن شنونده؛ مهم برای وکیلان، نویسندگان و سخنوران)
- هوش منطقی-ریاضی (قابلیت تحلیل منطقی مسائل، استفاده اثربخش از اعمال ریاضی و بررسی مسائل با استفاده از روش علمی هوش منطقی و ریاضی، یافتن الگوها و استنتاج؛ مهم برای افرادی که با محافل علمی و ریاضی سروکار دارند)
- هوش موسیقی (توانایی اجرا، ساخت و درک الگوهای موسیقی، درک تغییر لحن، ریتم و تن صداها؛ مهم برای موسیقی‌دانان، خوانندگان، آهنگسازان و افرادی که در تولید موسیقی فعالیت دارند)
- هوش بدنی یا جنبش (قابلیت استفاده از بدن برای بیانافکار و احساسات؛ مهم برای ورزشکاران حرفه‌ای)
- هوش تصویری یا فضایی (استفاده و تفسیر تصاویر و الگوها و توان ایجاد یا چیدمان مجدد اشیاء به صورت سه بعدی؛ مهم برای معماران حرفه‌ای و مجسمه‌سازان)
- هوش میان فردی (توانایی درک نیت‌ها، انگیزه و خواسته‌های دیگران؛ مهم برای درمانگران، روانشناسان، مدرسان و فروشندگان)
- هوش درون فردی (قابلیت شناخت، تفسیر و درک احساسات و انگیزه‌های خود؛ مهم برای بازیگران، مددکاران و نویسندگان)
- هوش طبیعت‌گرا (توانایی تشخیص و درک ارتباط ما با طبیعت؛ مهم برای منجمان و زیست شناسان)
از تست روان شناسی هوش گاردنر برای مشاوره شغلی، مشاوره تحصیلی، برنامه‌ریزی آموزشی و استعدادیابی استفاده می‌شود.
تست هالند
اگر به دنبال راهی برای شناخت بهتر از خود جهت انتخاب درست رشته تحصیلی و شغل آینده هستند، از تست هالند استفاده کنید. این تست به دلیل سادگی و کاربردی بودن، برای طیف وسیعی از افراد و سنین مختلف قابل اجراست.
این آزمون هم به جنبه‌های روان‌شناختی (پیش بینی رفتارها) و هم جامعه‌شناختی (ویژگی‌های محیط) توجه دارد و بر اساس این نظریه تدوین شده است که افراد بهترین عملکرد خود را در مشاغلی نشان می‌دهند که با ترجیحات و علاقه‌مندی‌هایشان هم راستا باشد.
تیپ‌های شخصیتی زیر در تست‌هالند مشخص می‌شوند.
- جستجوگر و تحلیل‌گر
- مدیر و جسور
- قاعده‌مند و قراردادی
- عمل‌گرا
- اجتماعی
- هنری
مشاوران از این تست روان شناسی برای انتخاب‌های تأثیرگذار مانند رشته تحصیلی و شغل استفاده می‌کنند.
تست اضطراب بک
اضطراب از جمله مشکلات رایج در زندگی پر فشار امروزی است. به طور معمول، همه ما سطحی از اضطراب و استرس را در زندگی تجربه می‌کنیم. اما تداوم آن در طول زندگی می‌تواند مشکل‌زا باشد.
تست اضطراب بک توسط آرون تی بک و همکارانش در سال 1988 تدوین شد. این پرسشنامه دارای 21 سوال است که علائم اضطراب را بررسی می‌کند. از آن می‌توان برای بررسی علائم اضطراب در نوجوانان نیز استفاده کرد.
برای رسیدن به نتیجه درست باید گزینه‌ای را انتخاب کنید که بهتر حال روحی شما را طی دو هفته اخیر توصیف می‌کند. پس از بررسی نتایج این تست روان شناسی در صورت لزوم طرح درمان برای مراجع آغاز می‌شود. این تست ممکن است به دفعات در طول درمان اجرا شود تا سطح اضطراب فرد ارزیابی شود و روند بهبودی او زیر نظر گرفته شود.
تست اضطراب کتل
یکی از دیگر انواع تست روان شناسی که از اعتبار بالایی برخوردار است، تست کتل است که برای سنجش اضطراب افراد بالای 14 سال استفاده می‌شود. این تست 40 سوال دارد و هر سوال 3 گزینه برای پاسخ دارد. 20 سوال از این تست، اضطراب پنهان و 20 سوال اضطراب آشکار را می‌سنجند. در واقع، مزیت این تست آن است که گاهی مراجع خود نمی‌داند ریشه مشکلاتش اضطراب پنهانی است که حس می‌کند. این تست به آشکار شدن مشکل کمک می‌کند. در نهایت پس از اتمام سؤالات یک نمره کلی از پاسخ‌های داده شده به دست می‌آید که نشان‌دهنده میزان اضطراب شماست.
چطور به تست روان شناسی باید اعتماد کرد؟
همانطور که گفتیم تست‌های آنلاین زیادی وجود دارند که می‌توانید با اهداف مختلف از آنها استفاده کنید. آنچه در بالا آمد تنها بخشی از معتبرترین تست‌های روانشناسی هستند. با این حال، حتی نباید به نتایج آنلاین به‌دست‌آمده از این تست‌ها نیز اعتماد کرد. بررسی نتایج و کسب نتیجه از آنها باید توسط روانشناس یا روان‌پزشک انجام شود.
برای آنکه به نتایج یک تست روان شناسی مطمئن شوید، باید از پیشینه تحقیقی و تخصص توسعه‌دهنده آن و اعتبار تست مطمئن شوید.
اشتباهات رایج در مورد تست روان شناسی
تست قبول/رد دارد
هیچ‌گونه تستی در حوزه روانشناسی برای قبول یا رد شدن تدوین نشده است. آنها تنها وضعیت کلی روحی یا شخصیت شما را نشان می‌دهند. با استفاده از این ابزار می‌توانید به ضعف و قوت‌های خود پی ببرید.
برای تست روان شناسی دادن باید باهوش باشید.
اینها امتحان واقعی نیستند که به هوش و دانش زیادی نیاز داشته باشند. شما می‌توانید با هر میزان توانایی و سوادی تست روان شناسی بدهید. در واقع، هر کسی بهترین متخصص از روحیات، خلقیات و شخصیت خود است. هیچ کس بهتر از شما نمی‌تواند به این تست پاسخ بدهد.
سخت هستند.
تست روان شناسی برای شکست دادن شما تدوین نشده است. در واقع، تلاش می‌شود تست در ساده ترین شکل ممکن تدوین شود تا پاسخ دهنده به خوبی متوجه منظور سوال شود. هر زمان احساس کردید متوجه منظور سوال نمی‌شوید یا ابهامی در آن وجود دارد از مشاور/روانشناس کمک بخواهید.
جالب نیستند.
چه چیزی جالبتر و بهتر از شناخت خود؟ این تست‌ها چیزهای مختلفی را اندازه‌گیری می‌کنند که شامل توجه، رفتار، گفتار، شخصیت روحیه و بسیاری دیگر می‌شود. با شناخت بهتر خود می‌توانید تصمیمات بهتری در مورد آینده خود بگیرید.
برای دادن یک تست روان شناسی صحیح که شناخت درستی از شما ارائه می‌دهد باید:
- شب قبل خود بخوابید تا در روز مشاوره احساس آرامش و تمرکز بهتری داشته باشید.
- گرسنه و تشنه نباشید. در راحت ترین حالت به مرکز مشاوره مراجعه کنید.
- نگران نباشید. همه چیز خوب پیش می‌رود.
- به غریضه خود در پاسخ به سؤالات اعتماد کنید.
- روی سؤالات بیش از حد فکر نکنید. گزینه‌ای را علامت بزنید که در لحظه اول به ذهنتان می‌رسد و فکر می‌کنید بهتر شما را توصیف می‌کند.
- به دنبال فریب مشاور/روان شناس یا روان پزشک نباشید. تشخیص مشکل یا اختلال در شما تنها به وسیله تست روان شناسی انجام نمی‌گیرد. این تنها بخشی از ابزارهای روان‌سنجی است و در کنار مصاحبه رو در رو، بررسی سوابق، گفتگو با اطرافیان و علائم رفتاری در مراجع دید بهتری از وضعیت مراجع به متخصص سلامت روان می‌دهد.
- به دنبال تصویر غیرواقعی از خود نباشید. مشاور/روانشناس و روان‌پزشک امین اسرار شما هستند. نتایج تست با هیچ کس در میان گذاشته نمی‌شود و از آن تنها برای ارائه راهکارهای بهتر یا تدوین طرح درمان مناسب با شرایط شما استفاده می‌شود.
امیدواریم که به بسیاری از سؤالات و ابهامات شما در مورد تست روان شناسی پاسخ داده باشیم. چنانچه سوال یا ابهامی برای شما باقی مانده است، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
