فهرست مطالب
- انواع انگیزه
- کاربرد افزایش انگیزه
- انگیزه دارای چه مراحلی است؟
- فعال شدن
- مداومت
- شدت
- راه های افزایش انگیزه
- خودشناسی
- کاهش حجم کارهای محوله
- تمرکز بر دستاوردها
- جشن گرفتن موفقیت و افزایش انگیزه
- هدف قابل دستیابی برای افزایش انگیزه
- شروع کردن بلافاصله بعد از تصمیمگیری
- توجه به ضرورت دستیابی به هدف
- فکر نکردن بیش از حد
- تغییر برداشتهای منفی به مثبت برای افزایش انگیزه
- تبدیل کردن هدف به عادت
- شکرگزاری و افزایش انگیزه
- تصور نکردن موفقیت
- بهترین روش ایجاد انگیزه چیست؟
- حس کنترل
- سخنی از سیمیاروم
خانه » مهارت های زندگی »
راه های افزایش انگیزه چیست؟
انگیزه روندی است که باعث شروع کار، هدایت مسیر و حفظ رفتارهای هدفمند میشود. همان چیزی است که باعث میشود از جا برخیزید و کاری انجام دهید تا به چیزی برسید. یادگیری راه های افزایش انگیزه میتواند به پیشرفت فرد در زندگی کمک کند، چیزی که در روزهای سخت نا امیدی به آن نیاز دارد.
انگیزه شامل نیازهای زیستی، عاطفی، اجتماعی و شناختی که محرک رفتار میشوند. در اصطلاح روزمره، انگیزه به طور مرتب برای توصیف دلیل انجام کاری توسط اشخاص به کار میرود. این واژه توصیفکننده محرک و دلیل اعمال انسان است.
انگیزه فقط شامل عوامل محرک برای شروع یک رفتار نیستند، بلکه به عواملی نیز اطلاق میشود که باعث حفظ رفتار فرد تا زمان رسیدن به هدف میشود.
انواع انگیزه
انواع مختلف انگیزه به دو دسته زیر تقسیم میشوند:
انگیزه خارجی که ناشی از عاملی خارج از فرد است و اغلب شامل پاداشی مانند جوایز، پول، کسب اعتبار اجتماعی یا تشویق شدن میشود.
انگیزه درونی چیزی است که از درون فرد ناشی میشود مانند حل کردن یک پازل برای حس خوب ناشی از حل مسئله. معمولاً داشتن انگیزه درونی برای انجام یک کار بیشتر به موفقیت میانجامد.
کاربرد افزایش انگیزه
چرا یادگیری راه های افزایش انگیزه اهمیت دارد؟ داشتن انگیزه برای انسان از جهات مختلف اهمیت دارد، از جمله:
- به افزایش بهرهوری شخص در مسیر رسیدن به هدفش کمک میکند.
- امید به زندگی را در شخص افزایش میدهد.
- مانع از روآوردن فرد به رفتارهای مخرب، اعتیاد و پوچی میشود.
- کنترل بیشتری به فرد در زندگیاش میدهد.
- وضعیت کلی سلامت روان، شادی و رفاه فرد را افزایش میدهد.
انگیزه دارای چه مراحلی است؟
هر کسی که دارای هدفی است، برای مثال کم کردن ده کیلو از وزنش یا شرکت در یک مسابقه ورزشی، میداند که صرفاً داشتن تمایل به انجام کاری کافی نیست. برای رسیدن به یک هدف باید بتوانید در موانع و دشواریها طاقت بیاورید و با وجود همه سختیها باز هم به تلاش کردن ادامه دهید. هیچ هدفی بیمانع نیست و هیچ مسیری بدون چالش به پایان نمیرسد. کسی موفق میشود که بتواند در این سختیها به تلاش ادامه دهد. یادگیری راه های افزایش انگیزه باعث تداوم تلاش فرد در این مسیرها میشود.
انگیزه دارای سه عامل مهم است که اخلال در هر یک مانع از موفقیت میشود.
فعال شدن
این عامل به تصمیمگیری برای شروع یک رفتار، برای مثال ثبتنام در یک کلاس یا اقدام برای کاهش وزن، مربوط میشود.
مداومت
به تداوم تلاش شخص به سمت رسیدن به هدف با وجود تمام موانع گفته میشود. برای مثال شخصی که میخواهد وزن کم کند، با وجود دعوت شدن به مهمانی، رژیم غذایی خود را رعایت میکند. حتی با وجود حرفهایی که به او میگویند زیر چشمهایت گود شده، پوستت شل میشود، شادابی صورتت کمتر میشود، باز هم برای رسیدن به هدفش که رسیدن به وزن ایدهآل و سالم است، تلاش میکند.
شدت
این عامل به تمرکز و اشتیاق برای رسیدن به هدف گفته میشود. برای مثال، یک شخص ممکن است تنها رژیم غذایی بگیرید، در حالی که فرد دیگری برای زودتر رسیدن به هدفش در کنار رژیم غذایی ورزش نیز میکند.
راه های افزایش انگیزه
همه آدمها در طول مسیر تلاش برای رسیدن به هدف، دچار نوسان در انگیزه و اراده میشوند. گاهی شخص احساس اشتیاق زیادی میکند و تمام تلاشش را میکند که به هدفش برسد، اما گاهی با روبهرو شدن با موانع زیاد احساس ناتوانی و شکست میکند و برای ادامه دادن این تلاش دچار تردید میشود.
حتی اگر انگیزه کمی داشته باشید، راه هایی برای پیشرفت در این راه وجود دارد. برخی از روش های افزایش اراده و انگیزه عبارتند از:
خودشناسی
برای هدفگذاری و ایجاد انگیزه باید خودتان را بهتر بشناسید. شما چه آدمی هستید؟ چه چیزی باعث میشود که شوق تکمیل کارها را پیدا کنید؟ چه چیزهایی باعث بیحوصلگی و رها کردن کارها در شما میشود؟ نقاط ضعف و قوت شما در رسیدن به این هدف چیست؟ چه امکاناتی دارید و با چه پتانسیلهایی به دنبال کسب هدف هستید؟ چه ابزارهای دیگری برای رسیدن به هدف نیاز دارید؟ پاسخ به این سؤالات یکی از راه های افزایش انگیزه است و میتوانید برنامه بهتری برای رسیدن به هدف ایجاد کنید که بر مبنای واقعیتها و پتانسیلهای شماست.
کاهش حجم کارهای محوله
بزرگ بودن کاری که میخواهید انجام دهید مانع از پیشرفت در کار میشود. هدف باید به مراحل سادهتر و قابل دستیابی تقسیم شود تا انگیزه شما برای رسیدن به خط پایان حفظ شود. برنامهریزی دقیقی داشته باشید و فعالیتهایی که مانع رسیدن به هدف هستند و زمان و انرژی شما را میگیرند، حذف کنید. وقتی ذهنتان شلوغ است، دنبال کردن هدف کار بسیار سختی میشود.
از این رو، هدفتان را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید که هر روز قسمتی از آن را انجام میدهید. با تکمیل هر مرحله، شوق شما برای رسیدن به پایان بیشتر میشود.
تمرکز بر دستاوردها
دیدن جنبههای پیشرفت از راه های افزایش انگیزه است. وقتی میزان پیشرفت خود را ارزیابی کنید و اینکه چقدر مانده تا به هدفتان برسید، احساس بهتری خواهید داشت. ذهن شما باید از کاری که انجام میدهید و روند پیشرفتتان آگاهی داشته باشد.
جشن گرفتن موفقیت و افزایش انگیزه
بر اساس دو اصل بالا برای راه های افزایش انگیزه و اراده، جشن گرفتن هر مرحله از پیشرفت باعث میشود که اشتیاق بیشتری برای رسیدن به هدف پیدا کنید. اگر هدف شما کاهش 10 کیلو وزن در 5 ماه آینده است، این به معنی 2 کیلو در هر ماه، یا هفتهای پانصد گرم است.
بنابراین، اگر هر ماه کاهش وزن خود را جشن بگیرید، ضمن اطلاع از میزان وزنی که باید کم کنید، از نتایجی که تا به حال کسب کردهاید نیز حس رضایت بیشتری خواهید کرد.
هدف قابل دستیابی برای افزایش انگیزه
این مورد مهمترین اصل در راه های افزایش انگیزه است. این اصل مهم را پس از چهار اصل فوق آوردیم تا متوجه شوید که بدون داشتن یک هدف قابل دستیابی، نمیتوانید مراحل بالا را طی کنید. کم کردن 10 کیلو در 5 ماه دشوار، اما قابل دستیابی است. در حالی که کم کردن 40 کیلو در 5 ماه نه تنها دشوار که میتواند غیرممکن باشد.
برای آنکه انگیزه خود را برای کم کردن 40 کیلو اضافهوزن حفظ کنید باید زمان پروژه را به حداقل یک سال افزایش دهید، آن را به هدفهای کوچکتر تقسیم کنید و با دستیابی به هر هدف آن را جشن بگیرید.
شروع کردن بلافاصله بعد از تصمیمگیری
هر چه کاری را به تعویق بیندازید، شروع کردن آن سختتر میشود. از شنبه، از هفته دیگر، از اول ماه، از فردا… جملات اشتباهی هستند. هیچ روزی با روز دیگر فرق ندارد. همین امروز کار روی هدف را شروع کنید و مراحل برنامهریزی را طی کنید.
توجه به ضرورت دستیابی به هدف
چرا این هدف برای شما مهم است؟ دستیابی به این هدف شما را با چه مزایایی روبهرو میکند؟ عدم دستیابی به آن چه مشکلاتی را در زندگیتان پدید میآورد یا شما را از چه چیزی محروم میکند؟ دانستن علت و ضرورت دستیابی به هدف یکی از راه های افزایش انگیزه و حفظ آن در طول مسیر است.
فکر نکردن بیش از حد
وقتی تصمیم گرفتهاید، کار را به مراحل کوچکتر تقسیم کردهاید، برنامهریزی کردهاید، دیگر جایی برای بیش از حد فکر کردن نیست. وقتی برای هدفتان بیش از حد به مشکلات فکر میکنید، به خودتان استرس وارد میکنید و این باعث میشود که از فکر مواجهه با این مشکلات بیانگیزه شوید. استرس فکر شما را شلوغ میکند و این مانع تمرکز میشود.
در واقع، منظور ما این نیست که برای دستیابی به هدف نباید مشکلات را پیشبینی کنید. بلکه برعکس پیشبینی موانع باعث میشود که در هنگام رویارویی آماده باشید. اما فکر کردن بیش از اندازه و اغراق در مشکلات چیزی است که باید از آن حذر کنید. زمانی که مشکلی به ذهنتان میرسد، به جای استرس گرفتن، به راهکار آن فکر کنید. وقتی به راهکار فکر میکنید دیگر روی مشکلات تمرکز نکنید و صرفاً به مسیر پیش رو و کارهایی که انجام میدهید فکر کنید.
تغییر برداشتهای منفی به مثبت برای افزایش انگیزه
شما همانطور عمل میکنید که فکر میکنید. آیا فکر میکنید کار دشواری است؟ دشوار خواهد شد. پس در عوض به عنوان یکی از راه های افزایش انگیزه و اراده، به لذتبخش بودن کار فکر کنید. فکر میکنید آدم بیعرضهای هستید که همه کارها را نصفه و نیمه رها میکند؟ همینطور خواهد شد. در عوض به این فکر کنید که دیگر مثل قبل نیستید و میخواهید موفقیتهایتان را جشن بگیرید.
همچنین، از آدمهای منفی اطرافتان که شما را بیانگیزه میکنند، مشکلات را به یاد شما میآورند و جنبههای منفی را ذکر میکنند دوری کنید.
تبدیل کردن هدف به عادت
گاهی کوچکترین تغییر بزرگترین نتیجه را ایجاد میکند. وقتی عادت جدیدی را در زندگی خود ایجاد میکنید، که میتواند رفتن به باشگاه، خواندن کتاب، درس خواندن، بهرهوری بالاتر در محیط کار و هر چیز دیگری باشد، تبدیل کردن آن به عادت یکی از راه های افزایش انگیزه است.
با تبدیل کردن هدف به عادت و انجام یک کار به صورت مرتب و منظم، مغز شما مسیرهای جدیدی ایجاد میکند که به بهبود انگیزه کمک میکنند. اگر میخواهید هر روز پیادهروی کنید، کلید موفقیت تکرار است. هیچچیزی نباید مانع از انجام هر روزه این کار است. اگر به این نتیجه برسید که فردی هستید که هیچوقت هیچ کاری را کامل نمیکند، به تدریج این شخصیت در شما نهادینه میشود و بر طبق آن رفتار خواهید کرد. برای تبدیل کردن یک رفتار به عادت، از کارهای کمتر و کوچکتر شروع کنید و هر روز آن را بیشتر و بهتر کنید. به تدریج نتایج چشمگیری به دست خواهید آورد.
شکرگزاری و افزایش انگیزه
احساس نا امیدی و بیچارگی، انگیزه را در شما از بین میبرد. در عوض داشتن چشمانداز مثبت، نگاه کردن به چیزهای خوبی که دارید و آدمهایی که در زندگی حامی شما هستند، میتواند انگیزه خوبی برای پیشرفت باشد. برای داشتههایتان شکرگزاری کنید تا حس اضطراب و استرس کمتری داشته باشید. شکرگزاری به عنوان یکی از راه های افزایش انگیزه و اراده، انرژی و حس رفاه را افزایش میدهد و برای بیشتر کردن این داشتهها تلاشتان بیشتر میشود.
برای شکرگزاری یادداشتهای انگیزشی بنویسید، در حرفهایتان آن را ابراز کنید و در خلوت به داشتههایتان فکر کنید.
تصور نکردن موفقیت
یکی از رایجترین روشهایی که به عنوان راه های افزایش انگیزه پیشنهاد میشود، تصور کردن موفقیت و شیرینی آن است. این در حالی است که تحقیقات نشان میدهند این کار میتواند تأثیر معکوس داشته باشد. تحقیقات نشان میدهند افرادی که بیشتر از گروه کنترل در مورد موفقیت خود خیالپردازی میکنند، به نتایج پایینتری دستیافتهاند. این به دو دلیل است:
- با تصور کردن موفقیت، مغزتان گول میخورد و تصور میکند موفق شدهاید. بدین ترتیب، انگیزه خود را برای تلاش کردن از دست خواهید داد.
- با تصور کردن موفقیت، تمام تلاش و مراحلی که برای رسیدن به آن لازم است را نادیده گرفتهاید. شما فقط شیرینی پایان راه را تصور میکنید، بنابراین مواجهه با سختیها برای شما دشوارتر میشود.
بهترین روش ایجاد انگیزه چیست؟
- به جای آنکه تصور کنید ناگهانی موفق شدهاید، تمام مراحل منتهی به موفقیت را تصور کنید.
- به کدام چالشها برخورد خواهید کرد؟ فکر کردن به سختیهای راه باعث میشود که زمانی که به آنها برخورد میکنید، راحتتر با آنها برخورد کنید.
- سختیهای راه را تصور کنید و برای هر یک راهحلی بیندیشید. برنامهریزی از قبل باعث میشود که در زمان رویارویی با مشکلات آمادگی بیشتری داشته باشید.
حس کنترل
احساس داشتن کنترل روی اوضاع یکی از راه های افزایش انگیزه است. آیا تا به حال عضو گروهی بودهاید که حس کنید هیچ کنترلی روی امور محوله و نتیجه کار ندارید؟ در این شرایط احتمالاً برای کار کردن در گروه انگیزه چندانی نخواهید داشت. همین امر در مورد کارهای فردی نیز صدق میکند. هدف باید بهگونهای باشد که شما روی مراحل، روند رسیدن به هدف و نحوه انجام آن کنترل داشته باشید. برنامهریزی صحیح و داشتن استراتژی مقابله با سختیها و چالشها از روشهای کسب کنترل روی اوضاع است.
کمک گرفتن از مشاور
زندگی هر کس با چالشها و سختیهایی همراه است. این سختیها میتوانند به نا امیدی ختم شوند. نا امیدی بلندمدت احتمال افسردگی را در فرد افزایش میدهد. گاهی فشارهای محیطی و روانی مانع از آن میشوند که بتوانید به هدفهایتان دست پیدا کنید.
در این شرایط لازم است با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید. مشاور یا روانشناس میتوانند با بررسی شخصیت شما، علل ناامیدی و بیانگیزگی به حل بحرانهایتان کمک کرده و با پیشنهاد دادن انواع راه های افزایش انگیزه و اراده، زمینه بروز عملکرد بهتر را در شما ایجاد کنند.
سخنی از سیمیاروم
درک انگیزه بخش مهمی از زندگی هر کسی است و بر جنبههای مختلف تأثیر دارد، از فرزندپروری گرفته تا پیشرفتهای شغلی. همه ما در زندگی برای خودمان هدفهای مختلفی تعیین میکنیم و برای رسیدن به آن مسیری را مشخص میکنیم.
برای اغلب ما، سیستم پاداش اولین و تنها روش افزایش انگیزه است. اما گاهی این روش کافی نیست و شخص به محرکهای بیشتری برای تلاش کردن نیاز دارد.
افزایش آگاهی و درک نسبت به عوامل مؤثر در افزایش انگیزه برای پیشرفت ما در زندگی لازم هستند. امیدواریم که به بسیاری از سؤالات و ابهامات شما در مورد راه های افزایش انگیزه پاسخ داده باشیم. چنانچه سؤال یا ابهامی برای شما باقی مانده است، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.