رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان

امروزه دسته جدیدی از مشکلات به حوزه درمانی اضافه شده است که به آن رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان اطلاق می شود.

کودکان زیر سن قانونی برای اقدام به رفتارهای جنسی خطرناک تحت پیگرد قضایی قرار نمی گیرند و مجازات آنان با در نظر گرفتن جوانب مختلف تعیین می شود، اما لازم است که برای پیشگیری از مشکلات جدی برای فرد و جامعه به آنها توجه بیشتری شود.

در این ویدئو دکتر حمید مهرابی به بررسی تربیت جنسی کودکان میپردازند.

رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان می تواند به تماس جسمی در کودکان زیر ۱۸ سال تعبیر شود که شامل قسمت های جنسی بدن (آلت تناسلی، مقعد، پشت یا سینه ها)، و رفتارهای غیرجنسی مانند چشم چرانی، به اشتراک گذاری فیلم های جنسی و عریان کردن اندام های جنسی می شود. در هر دو دسته رفتار، نکته اصلی آن است که از رفتارهای جنسی طبیعی به دور هستند و به دلیل انحراف جنسی و رشد غلط ایجاد شده اند.

امروزه گزارش های زیادی از کودکان و نوجوانان شنیده می شود که در کمتر از ۱۸ سال مرتکب رفتارهای جنسی پرخطر شده اند. پرونده قاتل ستایش، کودک افغان، که مورد تجاوز پسر همسایه قرار گرفته بود و پس از آن به طرز فجیعی کشته شده بود، یکی از جنجالی ترین نمونه های این رفتار است که جامعه ایران و افغانستان را تا مدتها ملتهب کرد.

بررسی های زیادی از منظر آسیب های جامعه شناسی و روانشناسی بر روی این پرونده صورت گرفت. نتیجه همه این تحقیقات این بود که انگیزه قتل ستایش، در گذشته این نوجوان و عدم کنترل و تربیت جنسی وی نهفته است.

مشاوره با روانشناس نوجوان در سیمیاروم

او از سنین پایین رابطه جنسی را تجربه کرده بود و به محتوای جنسی دسترسی آزاد داشت. حتی در گفتگو با مشاور خود اعلام کرده بود که در روز تجاوز و قتل، به دفعات فیلم های جنسی تماشا کرده بود.وجود چنین نمونه هایی، لزوم توجه والدین و مسئولین را به این موضوع نشان می دهد.

معیار تمایز رفتارهای جنسی نرمال و رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان چیست؟

پاسخ به این سوال به نوع رفتار، سن کودک و اقتضای سنی آن رفتار و تاثیر آن بر دیگران بستگی دارد.

آنچه والدین باید بدانند این است که داشتن رفتارهای جنسی و سوالات مربوط به آن برای کودکان طبیعی است، چراکه رشد جنسی از دوره نوزادی شروع می شود. در دوره نوپایی، آنها با انجام رفتارهایی مربوط به بدن خود، تفاوت های جنسی و عملکرد دستگاه تناسلی این کنجکاوی را نشان می دهند. برای خردسالان پرسیدن سوال درباره جنسیت اطرافیان، تولد انسان و سوالاتی در مورد آلت جنسی طبیعی است.

رفتارهای زیر در کودکان زیر ۵ سال طبیعی است:

• نشان دادن آلت جنسی خود به دیگران
• نشستن در فاصله بسیار نزدیک
• تلاش برای دید زدن افراد لخت
• لمس آلت جنسی

رفتارهای زیر در کودکان ۶ سال و بالاتر جز رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان تلقی می شود و بسیار غیر طبیعی است (در کمتر از 2 درصد افراد این رفتارها دیده می شود):

• قرار دادن دهان روی آلت جنسی
• درخواست از دیگران برای انجام یک رفتار جنسی خاص
• تقلید رابطه جنسی
• وارد کردن اشیا در مقعد و واژن
• لمس کردن ناحیه تناسلی در حیوانات

روانشناسان رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان را در چهار سطح ارزیابی می کنند:

• طبیعی
• نیازمند توجه
• مشکل ساز
• خطرناک/شدید

هر نوع رفتاری که فراتر از سطح طبیعی باشد به بررسی بیشتر و درمان روانشناسی نیاز دارد.

آمارها نشان می دهد که در سراسر جهان،

• ۸۲ درصد قربانیان زیر ۱۸ سال، مونث هستند.
• ۶۶ درصد از قربانیان کودک بین سن ۱۲ تا ۱۷ سال قرار دارند.
• ۳۴ درصد از قربانیان کمتر از ۱۲ سال دارند.

چرا آمارها تا این حد بالاست؟

این افزایش به دلیل سهولت و افزایش دسترسی به محتوای جنسی در بین کودکان و افزایش آگاهی و اطلاع رسانی متخصصان است. در نتیجه رفتارهایی که تا پیش از این پنهان می شدند و به آنها رسیدگی نمی شد، حالا جدی گرفته شده اند.

عواملی که می توانند باعث بروز رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان شوند عبارتند از:

• خشونت خانگی
• سوء استفاده جنسی و فیزیکی
• مشکلات رفتاری (بیش فعالی، رفتارهای تکانه ای و غیره)
• ناتوانی های رشد
• دسترسی به محتوای جنسی (خانه، رسانه، اینترنت)
• افسردگی والدین، مصرف مواد مخدر و مشکلات مالی در خانواده

با توجه به عوامل مختلفی که باعث بروز رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان می شوند، درمان نیز اغلب چند لایه است که شامل موارد زیر می شود:

• مشاوره بهداشت رفتاری
• ارزیابی نیازهای ویژه و IEP
• خدمات محافظتی کودک
• مشاوره خشونت خانگی
• اختلالات رفتاری مشترک
• مداخله در مراکز بازپروری (بسته به سن)

پیشگیری از بروز انحراف جنسی در کودک:

از دست زدن به آلت کودک، لمس و شوخی با آن خودداری کنید.

کودک را در کنار کودک یا بزرگسال دیگر نخوابانید.

از معاشقه در پیش چشمان کودک خودداری کنید.

در مقابل کودک از شوخی جنسی یا مشاهده تصاویر جنسی خودداری کنید.

مراقب محتوای جنسی درون تلفن هوشمند و لپ تاپ خود باشید. این دسته محتوا را از وسایل خود حذف کنید تا به صورت اتفاقی کودک با آنها رو به رو نشود.

رابطه جنسی خود را به زمانی موکول کنید که کودک در خانه نیست یا کاملا از به خواب رفتن او مطمئن هستید. به یاد داشته باشید که بسیاری از کودکان با وجود بی خبری از چیزی به نام رابطه جنسی، برای ارضای کنجکاوی نسبت به رفتارهای والدین، خود را به خواب می زنند و از قضا این کار را به خوبی و با جدیت تقلید می کنند.

خانواده نیز می توانند با مشاهده شروع رفتارهای جنسی خطرناک در کودکان و نوجوانان به برطرف شدن مشکل کمک کنند:

کودک را تا زمانی که مشکل حل شود، در هنگام تنهایی و بازی با همسالان زیر نظر بگیرید.

هر زمان که متوجه رفتارهای جنسی غیرطبیعی (نامناسب سن کودک) شدید، حواس او را پرت کنید. تذکر مستقیم باعث تشدید رفتار می شود.

دقیقا بفهمید کودک چه نوع رفتار جنسی نامناسبی را انجام داده است، چه زمانی این کار را انجام می دهد، و در چه حالتی دچار آن می شود (تنهایی، بودن با جنس مخالف، تماشای تلویزیون یا بازی یا هر چیز دیگر)

به رفتارهای خوب کودک پاداش دهید.

محیط خانواده را ایمن و سالم کنید و او را از قرارگیری در معرض روابط و رفتارهای جنسی، محتوای جنسی و مطالب جنسی دور کنید.

این آمارها به معنای ترساندن یا هشدار دادن به شما نیست، بلکه برای منعکس کردن واقعیت های روزمره ای است که با آن زندگی می کنیم. ما به عنوان والدین باید در طول دوران رشد به کودک خود توجه کنیم، تا نه تنها آموزش های جنسی صحیح را به آنها بدهیم بلکه زمانی که این رفتارها از خط قرمز رد می شوند برای درمان آنها اقدام کنیم. هر زمان که بخواهید می‌توانید در خصوص مشاوره کودک و نوجوان با مشاوران سیمیاروم به صورت آنلاین صحبت کنید.