تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی

با وجودی که بسیاری از کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی بسیار پر انرژی هستند، اما پر انرژی بودن به تنهایی نمی تواند برای تشخیص کافی باشد. در واقع، برخی از اشکال اختلال بیش فعالی اصلا پر انرژی نیستند. برای مثال، اختلال نقص توجه، خود را به صورت کودکی با انرژی کم همراه با بی توجهی و سایر علائم نشان می دهد. پس چه زمانی یک کودک پر انرژی ممکن است دچار اختلال بیش فعالی تشخیص داده شود؟ تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی چیست؟

برای تشخیص، کودک باید در تنظیم سطح فعالیتش مشکلی دائمی و مزمن داشته باشد و در کنترل و پیشگیری از تکانه ها ناتوان باشد. ناتوانی در عملکرد درست یا یادگیری کلید تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی یا حتی طبیعی است.

تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی در چه چیزهایی مشخص می شود؟

انرژی زیاد و دیگر نشانه های اولیه، تکانشگری و بی توجهی تنها قسمتی از نشانه های اختلال نقص توجه-بیش فعالی هستند. ناتوانی های دیگری نیز در این کودکان وجود دارد که به اندازه کافی واضح نیستند. برای مثال،

کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی دچار اشکال در پردازش اطلاعات هستند. برای مثال، کودک بیش فعال برای پردازش صحیح اطلاعات نمی تواند آرام بگیرد. این در کلاس، که از کودکان انتظار می رود سریع و دقیق به سوالات پاسخ دهند، مشکل آفرین است.

کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی به سرعت ناامید و خسته می شوند و در تنظیم عواطف خود دچار مشکل هستند. این علائم با روابط اجتماعی تداخل ایجاد می کند و به احساس انزوا و کاهش اعتماد به نفس می انجامد.

کودکان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی در مسائل عملکرد اجرایی مانند سازمان دهی، برنامه ریزی، اولویت بندی، توجه و یادآوری جزئیات مشکل دارند. این مسائل در محیط های گوناگون مشکل آفرین است.

کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی نسبت به همسالان خود بی تجربه تر و نابالغ تر عمل می کنند. بنابارین یک کودک 11 ساله دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی ممکن است بیشتر شبیه به یک کودک عمل کند تا یک نوجوان در حال رشد. این بدان معنی است که حتی نوجوانان دچار اختلال نقص توجه-بیش فعالی نیز فاقد قدرت قضاوت لازم برای تصمیم گیری هوشمندانه در مورد دوستی، پذیرش ریسک، و فعالیت های آسیب رسان هستند.

رزرو جلسه مشاوره با روانشناس نوجوان

اگر کودک شما پر انرژی است و نشستن برای او دشوار است، ممکن است برخی از نشانه های اختلال نقص توجه-بیش فعالی را از خود نشان دهد. اما اگر می تواند عواطف و تکانه های خود را کنترل کند، توجه کند و به خوبی در خانه و مدرسه پاسخ دهد، به احتمال زیاد او تنها فردی پر انرژی است. در حالی که نشانه های اصلی که اختلال نقص توجه-بیش فعالی را تعریف می کنند، شامل پر انرژی بودن نیز می شود، تمام کودکان این علائم را به شکل یکسان و یک اندازه ندارند. علائم در مراحل مختلف زندگی فرد خود را به شکل های مختلفی نشان می دهند.

چرا تشخیص تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی اهمیت دارد؟

پدیده ای در حال حاضر رواج یافته است که برچسب اختلال نقص توجه-بیش فعالی به بسیار از کودکان پر انرژی زده می شود و به کودک داروهایی داده می شود که به آن نیازی ندارد. برخی از کودکان (به خصوص پسران) بیشتر از دیگران فعال هستند. بسیاری از مواردی که برچسب اختلال نقص توجه-بیش فعالی به آنها زده می شود در واقع چیزی بیشتر از یک تفاوت رشد یا تمایز فردی طبیعی نیست.

درمان دارویی بیش از حد به دلیل تشخیص نادرست توسط متخصص، بازاریابی و تبلیغات شرکت های داروسازی، واکنش بیش از حد والدین نگران، کلاس های بسیار شلوغ و معلمان کم حوصله پیش می آید.

تحقیقات دقیق در این رابطه نشان می دهد که اختلال نقص توجه-بیش فعالی تنها باید در 2 تا 3 درصد از کودکان تشخیص داده شود. این در حالی است که در واقعیت این اختلال در کودکانی که واقعا به آن نیاز دارند درمان نمی شود و کودکانی که به آن نیازی ندارند به اشتباه وارد دوره های دارودرمانی می شوند.

بر اساس راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی، برای تشخیص تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی و شروع دارودرمانی، کودک مبتلا به این اختلال باید حداقل 6 نشانه این اختلال را به مدت حداقل 6 ماه از خود نشان دهد. در این مدت، متخصص باید کودک را زیر نظر بگیرد و میزان ناتوان کنندگی علائم را در زندگی کودک بررسی کند. برای بررسی تداخل اختلال با یادگیری کودک از شما و معلمش خواسته می شود که پرسشنامه ای را پر کنید. معیارهای تشخیصی همچنین شامل آن می شوند که کودک در حوزه از زندگی خود، خانه، مدرسه و محیط های احتماعی، دچار مشکل جدی باشد.

از آنجا که تقریبا تمام کودکان علائم اختلال نقش توجه-بیش فعالی را هر از گاهی از خود نشان می دهند، تشخیص تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی دشوار است. این امر به خصوص در مورد کودکان کم سن و سال بیشتر صادق است. برای مثال، نوپایان بسیار فعال هستند و میزان توجه کوتاه و پایینی دارند. بسیاری از کودکان به طور طبیعی فعال و پر انرژی هستند اما در صورت لزوم می توانند آرام بگیرند و توجه کنند.

برای بررسی تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی و تایید ابتلا به این اختلال، متخصص به رفتارهای کودک شما توجه خواهد کرد و آنها را با کودکان هم سن و سال و مراحل رشد مقایسه خواهد کرد. همچنین تداوم علائم برای چند ماه یا جدید بودن آنها بررسی خواهد شد. برای مثال، اگر اخیرا کودک مرگ یا طلاق والدین را تجربه کرده باشد، اشکال در تمرکز طبیعی به نظر می رسد.

بنابراین، همان طور که گفته شد پر انرژی بودن برای تشخیص اختلال نقص توجه-بیش فعالی کافی نیست. اگر در مورد رفتارهای کودک خود نگران هستید با متخصص اطفال یا روانشناس متخصص در زمینه مشاوره کودک و نوجوان صحبت کنید.

پیش از تشخیص از برچسب زدن به کودک خودداری کنید. یک بررسی کامل برای تشخیص تفاوت کودک بیش فعال و پر انرژی شامل معاینه جسمی، تکمیل پرسشنامه توسط والدین و معلمان و مشاهده رفتارهای کودک می شود. هیچ گونه آزمایشی برای تشخیص اختلال نقص توجه-بیش فعالی وجود ندارد، هر چند اسکن های مغزی می توانند تفاوت هایی را در فعالیت مغزی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی نشان دهد.