فهرست مطالب
خانه » اختلالات روانی »
اختلال بدریخت انگاری بدن باعث می شود که بیمار به این باور برسد که بخشی از بدنش زشت به نظر می رسد. این افراد ساعت های متمادی روی چیزی تمرکز می کنند که فکر می کنند اشکال دارد. ساعت های زیادی از روز را به کار بررسی، درست کردن، پوشاندن، پنهان کردن و سوال کردن در مورد ظاهرشان مشغول هستند. این دسته بیماران به چیزهایی اهمیت بیش از حد می دهند که برای بسیار از افراد اصلا اهمیتی ندارد.
دوستی داشتم که همیشه لباس های آستین بلند و یقه دار می پوشید و گرما و سرمای هوا تاثیری در نحوه پوشش او نداشت. لباس هایش هم چندین سایز بزرگ تر از سایز واقعی او بود، چون معتقد بود اندامش درشت است. به خاطر ماه گرفتگی کوچکی که روی گردن و بدنش داشت، استخر، ساحل، باشگاه، سالن ماساژ و هر جای دیگری که ممکن بود این لکه دیده شود را از زندگی خود حذف کرده بود. اصلا نمی توانستم باور کنم دختری که شاید فقط 45 کیلو باشد، تصور می کند اندام درشتی دارد و لکه کوچکی که روی گردنش بود را زشت ترین چیزی می داند که تا به حال دیده است. او زمان زیادی از روزش را به پنهان کردن لکه روی گردنش با لوازم آرایشی می کرد و حتی تاییدهای ما مبنی بر دیده نشدن آن نیز مانع از رفتن چند باره او به سمت آیینه نمی شد. دیده شدن یک جوش مساوی با کشیدن آژیر قرمز در زندگیش بود و تا خوب شدن آن جوش خود را در اتاقش حبس می کرد. با این شرایط، عملا نمی توانست بهره وری کاری داشته باشد و بالاخره از محل کار اخراج شد.
علائم و نشانه های اختلال بدریخت انگاری بدن چیست؟
بیش از حد نسبت به ظاهر خود حساس هستند:
در اختلال بدریخت انگاری بدن، بیمار نمی تواند درباره بخشی از بدن خود که آن را دوست ندارد فکر نکند. آنها روی چیزهای خاصی تمرکز دارند، مانند جوش روی پوست، شکل دماغ، چشم، لب، گوش و دست های خود.
از ظاهر خود ناراحت هستند:
در این اختلال بیمار نسبت به ظاهر خود تقریبا همواره احساس نگرانی، استرس و اضطراب دارد.
دائما ظاهر خود را درست می کند:
در اختلال بدریخت انگاری بدن، افراد بارها و بارها ظاهر خود را بررسی می کنند. برای مثال، به دفعات در آیینه نگاه می کند، از دیگران سوال می کند و دائما تلاش می کند ظاهر خود را درست کند.
سعی می کند دیده نشود:
اختلال بدریخت انگاری بدن در برخی از بیماران به حدی پیشرفته است که نمی خواهند کسی آنها را ببیند.
از بدن خود تصویر نادرستی دارد:
بیماران نمی توانند بدن خود را آنگونه که واقعا هست ببینند. اشکالاتی که آنها به آن توجه می کنند چیزهایی هستند که دیگران شاید به سختی متوجه آن شوند. بیماران مطمئن هستند که زشت هستند، در حالی که این طور نیست.
عوارض ابتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن:
اشتغال دائمی به ظاهر و نواقص آن باعث ایجاد مشکلات زیر در بیمار می شود:
- احساس شرم، گناه و زشتی
- منزوی شدن به خاطر ترس از دیده شدن
- افسردگی
- اضطراب و استرس بیش از حد
- تمایل به مصرف مواد مخدر و الکل
- تن دادن به جراحی های زیبایی بدون وجود الزام واقعی
- ابتلا به اختلال خوردن
- آسیب به خود
- خودکشی
عامل ابتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن چیست؟
هنوز هم باید مطالعات زیادی بر روی علت ابتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن انجام شود. متخصصان بر این باورند که عوامل زیر در ابتلا به آن نقش دارند:
ژن:
این اختلال تا حدی می تواند ارثی باشد.
سروتونین:
سروتونین در مغز به صورت طبیعی یافت می شود. مقدار پایین این ماده می تواند عامل ابتلا به این اختلال باشد.
تفاوت در مغز:
تحقیقات نشان می دهد که برخی از نواحی مغز در بیماران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن ظاهر و عملکرد متفاوتی دارد.
دنیا برای بیمار مبتلا به اختلال بدریخت انگاری بدن چه شکلی است؟
افکار و نگرانی هایی که بخشی از اختلال بدریخت انگاری بدن هستند زمان و انرژی زیادی از بیمار می گیرند. در این اختلال، فرقی نمی کند دیگران چه بگویند، بیمار حس می کند ظاهرش هرگز درست نیست. به دلیل ابتلا به این اختلال بیمار از رفتن به گردش با دوستانش، رفتن به مدرسه و محل کار و دیگر فعالیت های طبیعی یک انسان محروم می شود. این امر به احساس تنهایی، اندوه و افسردگی در او منجر می شود.
برخی از بیماران به امید اصلاح نواقص خود رو به جراحی های افراطی زیبایی می آورند. اما این کار باعث درمان اختلال بدریخت انگاری بدن نمی شود. برای بیمار درک آن دشوار است که آنچه او می بیند اصلا واقعی نیست، بنابراین اصلا چیزی وجود ندارد که با جراحی درست شود. تن دادن به جراحی های افراطی در این دسته بیماران رایج است و این باعث می شود که جسم و روان آنها بیشتر از قبل مورد آسیب واقع شود.
اختلال بدریخت انگاری بدن چطور تشخیص داده می شود؟
درمانگر یا روانشناس می توانند این اختلال را در بیمار تشخیص دهند. آنها سوالاتی از بیمار می پرسند که پاسخ به آن ابتلا به این اختلال یا اختلال دیگری را مشخص می کد.
درمان اختلال بدریخت انگاری بدن:
این اختلال از طریق روش های زیر درمان می شود:
رفتاردرمانی شناختی (CBT):
CBT نوعی گفتگو درمانی است. این روش به بیمار کمک می کند که دریابد نحوه فکر کردن او بر احساسش تاثیر می گذارد. در CBT بیمار می آموزد که به افکارش توجه کند. آنها یاد می گیرند افکاری را که به آنها حس بدی می دهد را کنترل کنند. در این روش بیمار نحوه نگاه کردن خود به بدنش را تغییر می دهد. به تدریج و با حمایت مشاور و اطرافیان، بیمار یاد می گیرد که کمتر بر روی نواقص ظاهری خود تمرکز کند. در اثر درمان، بیمار یاد می گیرد که چک کردن و درست کردن مداوم ظاهر خود را ترک کند.
دارو:
در درمان اختلال بدریخت انگاری بدن از داروهایی استفاده می شود که به کارکرد سروتونین کمک می کنند. این داروها به نام داروهای SSRI خوانده می شوند. این دارو به بیمار کمک می کند که وسواس فکری نسبت به ظاهر خود را کنار بگذارد و پیشرفت بهتری در CBT داشته باشد.
در بیشتر بیماران ترکیبی از هر دو روش به بهبودی بیمار کمک می کند.
من دچار اختلال بدریخت انگاری بدن هستم، چه باید بکنم؟
اگر تصور می کنید دچار این اختلال هستید:
- با والدین، درمانگر، پزشک یا بزرگسالی که به او اعتماد دارید صحبت کنید. افکار خود را با او در میان بگذارید.
- از آنها برای یافتن یک درمانگر یا مشاور کمک بگیرید.
- جلسات درمانی خود را تکمیل کنید. درمان این اختلال به زمان و تلاش شما نیاز دارد.
- با درمانگر خود صادق باشید. اگر احساس افسردگی می کنید به او اطلاع دهید.
- اجازه دهید دیگران به شما کمک کنند. این به شما کمک می کند که بدانید تنها نیستید.
- صبور باشید. درمان این اختلال زمان زیادی نیاز دارد. درمان خود را با جدیت دنبال کنید و تسلیم نشوید.
