فهرست مطالب
خانه » اختلالات روانی »
اختلال وسواس احتکار، که با نام‌های متعددی مانند اختلال ذخیره‌سازی، بیماری جمع کردن زباله، بیماری آشغال جمع کنی و اختلال وابستگی به اشیا نیز شناخته می‌شود، با مشخصه مقاومت شدید در برابر دور ریختن وسایل شخصی، حتی آنهایی که از هیچ ارزشی برخوردار نیستند، برای مثال نامه های به درد نخور، روزنامه های باطله، ظرف های یک بار مصرف و چیزهای دیگری همراه است که در نظر دیگران زباله می‌آیند
دور نریختن اشیا تا جایی ادامه می‌یابد که بیمار در نهایت با خانه‌ای رو به رو می‌شود که پر از وسایل اضافه است و جایی برای زندگی در آن نیست. جمع کردن وسایل اضافه، فقدان نظم دهی به آنها و تمیز نکردن خانه باعث بروز ریسک سلامتی و ایمنی در خانه می‌شود. اختلال وسواس احتکار با اشکال در روابط اجتماعی، حرفه ای، زندگی روزمره فرد و نیز رابطه او با اطرافیان همراه است.
درمان وسواس اختلال وسواس احتکار:
درمان وسواس احتکار نیازمند رویکردهای حرفه‌ای و گام به گام است. مهمترین راهکارهای درمانی عبارتند از:
1. مشاوره روان‌شناختی:مشاوره با متخصص روان‌شناس به فرد کمک می‌کند تا دلایل عمیق این اختلال را درک کرده و راه‌حل‌هایی برای مقابله با آن پیدا کند.
2. داروها: در برخی موارد، استفاده از داروهای مهار کننده اضطراب و افزایش توجه می‌تواند به کنترل علائم کمک کند.
3. مدیریت استرس:یادگیری استراتژی‌های مدیریت استرس و تقویت مهارت‌های مقابله با احساسات ناخواسته نیز جزء راهکارهای موثر درمانی است.
4. حضور گروههای حمایتی: شرکت در گروههای حمایتی با افرادی که با همین مشکل روبرو هستند، افراد را به تبادل تجارب و یادگیری از دیگران تشویق می‌کند.
بیماری جمع کردن زباله از چه زمانی شروع می شود؟
تشخیص زمان شروع اختلال احتکار کار دشواری است، چرا که اغلب اوقات به دلیل تلاش سایر اعضای خانواده برای تمیز کردن خانه بیماری تا مدتها پنهان باقی می ماند. همچنین در مواردی، بیمار پس از بزرگتر شدن مستقل می شود و رابطه خود را با اطرافیان به تدریج قطع می کند. اختلال وسواس احتکار اغلب در بزرگسالی شروع می شود و با افزایش سن فرد بدتر می شود.
بیماری در میانسالی به اوج خود می رسد و درمان آن بسیار سخت می شود. معمولا اطرافیان زمانی متوجه وجود بیماری جمع کردن زباله در عزیزان خود می شوند که خانه آنها با وسایل اضافه کاملا انباشته شده است
| مطالعه مطلب “اختلال وسواس فکری-عملی و تمام مسائل مربوط به آن” نیز به شما پیشنهاد می شود |
دلایل بیمار اختلال ذخیره‌سازی برای دور نریختن اشیا
برخلاف افرادی که اشیای باارزشی را جمع آوری می کنند و در نظر دیگران کلکسیون دار تلقی می شوند، افرادی که دچار اختلال وسواس احتکار هستند، اساسا چیزهایی را جمع می کنند که اغلب هیچ ارزشی ندارند یا صرفا این کار را از اطرافیان خود در کودکی آموخته اند. برخی از دلایل بیماران برای نگه داشتن تمام اشیا در محل زندگی خود عبارتند از:
- بیمار اظهار می کند که این اشیا او را به یاد چیزی، کسی یا خاطره ای می اندازند.
- معتقد است می تواند با این اشیا چیزی بسازد یا روزی به کار می آیند.
- از بودن تمام این وسایل در کنارش احساس امنیت می کند.
- معتقد است دور ریختن وسایل اسراف است.
شاید در موارد کمی فرد قانع شود که برخی از اشیا را دور بریزد، اما انجام این کار باعث استرس و ناراحتی شدید فرد می شود. در نهایت، تمام سطوح خانه بیمار، شامل کف اتاق، روی مبلمان، روی کابینت ها، بالای کمدها و هر جای دیگری که فکرش را بکنید پر از وسیله های در هم و برهم می شود. فرد تنها راه باریکی را برای عبور و مرور خود به سمت آشپزخانه، محل خواب و دستشویی باقی می گذارد که به تدریج همان نیز غیر قابل استفاده خواهد شد.
بیمار اغلب بهداشت شخصی خود را رعایت نمی کند و در معرض خطر افتادن یا گیر کردن بین وسایل خود و حتی آتش سوزی غیرعمدی قرار دارد. هرچه میزان به هم ریختگی خانه بیشتر می شود، استرس بیمار نیز بیشتر می شود که اغلب به دلیل نبود فضا برای زندگی، شکایت اعضای خانواده یا همسایه ها و حتی درگیری با پلیس است.
نشانه ها و علائم اختلال وسواس احتکار
بر اساس راهنمای آماری و تشخیصی بیماری های روانی، علائم زیر در اختلال وسواس احتکار دیده می شود:
- اشکال در دور ریختن یا مرتب کردن وسایل شخصی، فارغ از ارزش داشتن یا نداشتن
- اشکال در دور ریختن وسایل به دلیل ایجاد استرس شدید در فرد
- دور نریختن اشیا باعث در هم ریختگی فضا و ناتوانی در استفاده از فضای خانه می شود.
- اختلال ذخیره سازی در روابط شخصی فرد اشکال ایجاد می کند.
- در برخی موارد، انبار کردن وسایل با جمع آوری وسایل دیگر از خیابان همراه است که به آنها هیچ نیازی نیست یا فضایی برای آنها در خانه وجود ندارد.
- نگهداری از تعداد زیادی از حیوانات خانگی از دیگر نشانه های مهم این اختلال است. افراد مبتلا معمولا ده ها حیوان خانگی، معمولا سگ یا گربه را در خانه نگهداری می کنند. حیوانات خانگی در محیط زندگی آنها کاملا آزاد هستند و می توانند هر جایی بخوابند، ادرار یا مدفوع کنند. از آنجا که تعداد حیوانات بسیار زیاد است، معمولا شرایط نگهداری از آنها خوب نیست و سلامت حیوانات و فرد تهدید می شود. به دلیل عدم رعایت موارد بهداشتی، در اکثر موارد بوی بدی از خانه بیمار به مشام می رسد که این باعث می شود بیمار با شکایت همسایگان و پلیس رو به رو شود. در موارد شدید، بیمار ممکن است از انتقال اجساد حیوانات خانگی به بیرون از منزل خودداری کند.
با وجود تمام شواهد فوق، بیمار کاملا معتقد است که رفتارهای وی مشکلی برای زندگی خود و اطرافیانش ایجاد نمی کند.
علت ابتلا به اختلال وابستگی به اشیا
علت ابتلا به اختلال وابستگی به اشیا هنوز در دست مطالعه است، اما ریسک فاکتورهایی برای آن شناسایی شده است. افرادی که پیش از این در زندگی خود دچار تروما شده اند، در تصمیم گیری دچار اشکال هستند، یا یکی از اعضای خانواده آنها دچار مشکل جمع آوری اشیا است، بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به اختلال قرار دارند. بیشتر افرادی که دچار این اختلال هستند به اختلال افسردگی یا اضطراب نیز مبتلا هستند. اختلال وسواس انبار کردن وسایل نوعی وسواس جبری به حساب می آید.
| مطالعه مطلب “نحوه رفتار با افراد وسواسی” نیز به شما پیشنهاد می شود |
درمان اختلال احتکار
از آنجا که اطلاعات کمی از علت ابتلا به این اختلال وجود دارد، پیشگیری از آن تقریبا غیرممکن است. خانواده باید کاملا از نشانه های این اختلال هوشیار باشند و در صورت مشاهده اولین نشانه ها برای درمان اقدام کنند.
این اختلال ممکن است در تمام طول عمر در فرد ادامه یابد، با این حال درمان صحیح می تواند به بیمار در نظم دهی به زندگیش کمک کند. درمان باعث بهبود قدرت تصمیم گیری در فرد، کاهش استرس، مهارت های سازمان دهی و قوه تشخیص و تمایز بین اشیای ضروری و غیرضروری می شود. استفاده از رفتار درمانی شناختی و داروهای ضد افسردگی مانند بازدارنده های بازجذب سروتونین، یا ترکیبی از هر دو روش، می تواند در درمان اختلال وسواس احتکار مفید باشد.
اگر یکی از آشنایان یا اطرافیان شما دچار این مشکل شده است، مشاوره آنلاین سیمیاروم در کنار شماست . گذشت زمان درمان وسواس را سخت تر می کند.
سلام مادر من این اختلال روداره و متاسفانه تمام زندگی ما رو ب هم ریخته ب هیچ وجه قبول نمیکنه ک بیماره و ب پزشک مراجعه نمیکنه،تورو خدا منو راهنمایی کنین