فهرست مطالب
خانه » مهارت های زندگی »
مهارت گوش دادن فعال به الگوی گوش دادن گفته می شود که در آن به صحبت های فرد مقابل به شکل مثبت توجه می شود. این روندی است که در آن فرد با دقت به حرف های دیگری گوش می دهد، آنها را تعبیر می کند و باز خورد می دهد، و از قضاوت و توصیه کردن خودداری می کند. این مهارت، به دیگری احساس شنیده شدن و ارزشمند بودن می دهد. بدین ترتیب، مهارت گوش دادن فعال اساس یک مکالمه موفق است.
ویژگی های مهارت گوش دادن فعال چیست؟
مهارت گوش دادن فعال فراتر از شنیدن حرف های یک نفر است. شما بر آنچه فرد می گوید به طور کامل تمرکز دارید و با تمام حواس خود گوش می دهید.
برخی از ویژگی های این مهارت عبارتند از:
- خنثی و فاقد قضاوت
- صبوری
- بازخورد کلامی و غیرکلامی برای نشان دادن نشانه های گوش کردن (لبخند زدن، تماس چشمی، تکان دادن سر
) - پرسیدن سوال درباره موضوع
- دادن بازخورد درباره آنچه گفته شده
- درخواست برای شفاف سازی
- خلاصه کردن
درست شبیه به روشی که مشاوران به حرف های مراجعان خود گوش می دهند، شما برای رسیدن نوبت خود برای حرف زدن صبوری می کنید و ایده ها و نظرات دیگری را قطع نمی کنید.
هدف از یادگیری مهارت گوش دادن فعال چیست؟
هدف از یادگیری این مهارت جلب اعتماد دیگران و کمک به درک موقعیت هاست. گوش دادن فعال شامل تمایل برای درک دیگران و نشان دادن همدلی و حمایت از آنان است. این مهارت با مهارت گوش کردن منتقدانه فرق دارد و هدف از آن ارزیابی پیام فرد دیگر برای ارائه نظر خود نیست. بلکه، هدف صرفا شنیدن کلام و شاید حل مشکل آنهاست.
مهارت گوش دادن فعال شامل عادت های بد زیر نمی شود:
- تکرار مداوم نقطه نظرات خود
- عدم ابراز احترام به گوینده
- شنیدن معنای سطحی کلام
- قطع صحبت های گوینده
- عدم برقراری ارتباط چشمی
- پریدن وسط صحبت های دیگری
- پرت شدن حواس
- کشاندن بحث به جای دیگر (حرف هایت من را یاد آن روزی انداخت که …)
- فراموش کردن آنچه گفته شده
- پرسش در مورد جزئیات بی اهمیت
- پرداختن بیش از حد به جزئیات و از دست دادن جان کلام
- بی توجهی کردن به آنچه درک نکرده اید
- اشتغال به افکار خود
- تظاهر به توجه
مزایای مهارت گوش دادن فعال:
گوش دادن فعال مزایای زیادی دارد. می توانید نقطه نظرات فرد مقابل را درک کنید و با او همدلی کنید. می توانید سوال کنید تا از درک صحبت های او اطمینان حاصل کنید. به گوینده احترام می گذارید و او را به حرف زدن تشویق می کنید. دیدن مزایای این مهارت در رابطه اصلا دشوار نیست.
یادگیری مهارت گوش دادن فعال در محیط کار از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به ویژه اگر شما در موقعیت ناظر بخش باشید و باید با عده زیادی از کارمندان کار کنید. با گوش دادن فعال می توانید مشکل را تشخیص دهید و در حل مشکل همکاری کنید.
در موقعیت های اجتماعی، گوش دادن فعال می تواند برای ملاقات با افراد جدید مفید باشد. سوال پرسیدن، شفاف سازی، و توجه به زبان بدن همه از راه های کسب اطلاعات بیشتر در مورد افرادی است که ملاقات می کنیم. گوش دادن فعال یکی از بهترین راه های دوست یابی است.
نکاتی برای تقویت مهارت گوش دادن فعال:
برای آنکه شنونده بهتری باشید، نکات زیر را رعایت کنید:
در زمان حرف زدن طرف مقابل با او ارتباط چشمی برقرار کنید. به طور کلی در زمان گوش دادن باید 60 تا 70 درصد از مواقع به چشم های فرد مقابل نگاه کنید. سر خود را حرکت دهید و به حرف هایش توجه کنید. از دست به سینه نشستن خودداری کنید.
به جای ارائه نظر، حرف های او را به نحو دیگری تکرار کنید. «به عبارت دیگر، منظورت این است که ….»
صحبت های فرد مقابل را قطع نکنید. زمانی که فرد حرف می زند، پاسخ خود را آماده نکنید. شاید آخرین چیزی که می گوید پاسخ شما را تغییر دهد.
علاوه بر صحبت های ظاهری، به رفتارهای غیرکلامی فرد نیز دقت کنید تا معنای پنهان جملات او را درک کنید. لحن، صدا، حالت صورت، و دیگر رفتارها بیشتر از کلمات گویا هستند.
در زمان حرف زدن فرد مقابل، صدای گفتگوی درونی خود را خاموش کنید. از رویاپردازی و فکر کردن به مسائل خود پرهیز کنید. نمی توانید همزمان به یک نفر گوش دهید و به صدای درون خود نیز توجه کنید.
موضوع صحبت را عوض نکنید. با این کار بی علاقه بودن به حرف های فرد مقابل را نشان می دهید.
در هنگام گوش کردن صبور باشید. سرعت گوش دادن بیشتر از حرف زدن است. بنابراین، معمولا قبل از آنکه جمله فرد تمام شود، شما منظور او را متوجه شده اید. اما برای تمام شدن جمله او صبر کنید.
مهارت گوش دادن فعال را یاد بگیرید. با مشاهده مصاحبه های تلویزیونی، مناظره ها، صحبت های مشاوران این مهارت را در خود تقویت کنید. از اشتباهات دیگران نیز درس بگیرید.
نمونه ای از مهارت گوش دادن فعال:
- با خواهرم دعوا کرده ام و از آن روز با هم حرف نمی زنیم. خیلی ناراحتم و نمی دانم با چه کسی حرف بزنم.
- چه شده؟ بیشتر برایم بگو.
- داشتیم بر سر کارهایی که می خواهیم برای سالگرد ازدواج مامان و بابا انجام بدهیم بحث می کردیم. هنوز هم خیلی عصبانیم.
- حتما بحث خیلی بدی بوده که به خاطرش دیگر با هم حرف نمی زنید.
- آره، خواهرم من را عصبانی کرد. انتظار داشت من برای برنامه هایش به او کمک کنم. اما من اصلا وقت ندارم. انگار اصلا نمی تواند موقعیت من را درک کند.
- خیلی بده!
- عصبانی بودم. یک کمی هم احساس گناه می کردم که او این همه برنامه دارد و من کسی هستم که آنها را به هم زدم. آخرش، به او گفتم همه کارها را تنهایی انجام دهد. اما این طوری هم درست نبود.
- احساس گناه حس ناراحت کننده ای است. کمی زمان بگذرد حالت بهتر می شود، شاید حتی زمان بیشتری برای کمک کردن به خواهرت پیدا کنی.
- آره، شاید. مرسی که گوش کردی. نیاز داشتم یک نفر به حرف هایم گوش دهد.
اگر کسی به ما به صورت فعال گوش نمی دهد، چه باید کرد؟
اگر شما گوینده باشید و فرد مقابل به شما گوش نمی دهد، چه؟ همه ما در چنین موقعیتی بوده ایم. از تکنیک های زیر برای مدیریت اوضاع کمک بگیرید:
موضوعی را بیابید که برای هر دوی شما جالب باشد. این تکنیک به ویژه برای صحبت های کوتاهی مفید است که با هدف آشنایی بیشتر انجام می شود.
خودتان الگوی خوبی برای یادگیری مهارت گوش دادن فعال باشید.
مکالمه را قطع کنید. اگر فرد مقابل تنها به صحبت های خودش علاقه دارد، دلیلی برای ادامه این مکالمه وجود ندارد.
| مطالعه مطلب “مزایای عذرخواهی“ به شما پیشنهاد می شود |
