فهرست مطالب
خانه » طرحوارها »
افرادی که در تله انزوای اجتماعی به دام افتاده اند باور دارند با بقیه متفاوت هستند و احساس می کنند از دنیا کنار گذاشته شده اند. اشخاص عضو اقلیت های مذهبی، خانواده های مشهور، بسیار باهوش، بسیار زیبا یا بسیار زشت، کسانی که درگیر بیماری های خاص هستند، یا به طبقات بالای اجتماعی یا طبقات محروم تعلق دارند، ممکن است به این باور برسند که با بقیه متفاوت هستند. (اطلاعات بیشتر در ارتباط طرحواره چیست؟ )
چرا فرد در طرحواره انزوای اجتماعی گیر می کند؟
در این تله فرد احساس می کند با دیگران متفاوت است یا فرد احساس می کند تناسبی با اجتماع ندارد. دلایل شکل گیری تله انزوای اجتماعی عبارتند از:
ذهنی
مشکلات ذهنی، مشکلات عاطفی، افت تحصیلی، لکنت زبان، ناتوانی در یادگیری
جسمی
قد بسیار کوتاه یا قد بسیار بلند، چاقی زیاد یا لاغری زیاد، ناتوانی جسمانی، معلولیت
اجتماعی
بی تجربگی، ناتوانی در شروع رابطه، بی عاطفگی
دیگر دلایل ابتلا به طرحواره انزوای اجتماعی
ممکن است فردی که دارای تله انزوای اجتماعی است در دوران کودکی به دلیل تفاوت هایش از گروه هم بازی و دوستانش طرد شده باشد و یا مورد تمسخر و توهین قرار گرفته باشد.
این تله در خانواده مهاجران و خانواده هایی که با همسایه ها و مردم شهر خود متفاوت هستند، بیشتر دیده می شود.
در مواردی، کودک خود را از دیگران، حتی خانواده اش متفاوت می بیند و این باعث شکل گیری تله انزوا در او می شود. چنین احساسی در دوره کودکی، از بچه، فردی منفعل می سازد که همیشه کاری را انجام می دهد که از او انتظار می رود، اما هرگز دنباله رو علایق و خواسته های خود نیست. کودک هیچ وقت چیزی برای ارائه در جمع ندارد و همیشه شنونده و ناظر است.
راهکاری که بسیاری از افراد در این موقعیت در پیش می گیرند فرار است. کودک از دوستان و موقعیت های اجتماعی فرار می کند و این راهکار را در بزرگسالی نیز ادامه می دهد. (اطلاعات بیشتر در ارتباط با مشاوره کودک )
شما می‌توانید برای تشخیص بهتر از طرحواره خود، در تست طرحواره های ناسازگار یانگ (YEMSQ) سیمیاروم شرکت کنید
نشانه های طرحواره انزوای اجتماعی چیست؟
تله انزوای اجتماعی با طرحواره شرم همپوشی زیادی دارد ولی تله شرم مشکل سازتر است تله شرم مربوط به ویژگی های درونی فرد است و باعث می شود فرد هیچ رابطه ای با دیگران نداشته باشد و تنها شود.
تله انزوای اجتماعی می تواند مربوط به ویژگی های ظاهری فرد باشد. چنین فردی به خاطر باورهای نادرستی که در مورد خصوصیات ظاهری خود دارد احساس حقارت می کنند. به خاطر این احساس حقارت، شخص درگیر اضطراب یا افسردگی می شود.
کسی که در این تله افتاده باشد، به دلیل تفاوت هایی که با دیگران حس می کند، احساس خوبی در مورد خودش ندارد و این باعث عذاب آنهاست.
همچنین این افراد از این که مورد قضاوت دیگران قرار گیرند، دچار نگرانی و اضطراب می شوند.
کسی که در تله انزوای اجتماعی به دام افتاده است به دو شیوه امکان دارد رفتار کند:
مردم آزاری می کند یا منزوی می شود.
همچنین ممکن است فردی به ظاهر بسیار خوش مشرب و اهل معاشرت باشد ولی از درون احساس تنهایی می کند.
درمان تله انزوای اجتماعی:
افرادی که دچار تله انزوای اجتماعی هستند از وارد شدن به گروه ها خودداری می کنند و بیشتر در حاشیه می مانند. این افراد تمایل دارند فعالیت هایی انجام دهند که مستلزم تنهایی باشد و اغلب افراد تنها به دام این تله افتاده اند.
در درمان این تله ها که به طرحواره درمانی معروف است، هدف مواجه کردن بیمار با موقعیت هایی که از آن می ترسند و اجتناب می کنند. از آنجا که در روند این رویارویی، فرد سطح بالایی از ناراحتی هیجانی را متحمل می شود، اجتناب زیادی در درمان از خود نشان می دهد.
هدف دیگر در درمان تله انزوای اجتماعی این است که احساس تفاوتی که این افراد دارند کاهش پیدا کند. کسانی که به دام این تله افتاده اند، باید از گروه هایی که پذیرای آنها نیستند دوری کنند و به دنبال افراد و گروه هایی باشند که به خودشان شباهت بیشتری دارند.
نکته مهم در درمان طرحواره انزوای اجتماعی این است که افراد برای رسیدن به اهداف درمان، تغییرات مهمی در زندگیشان ایجاد کنند.
راهکارهای مقابله با تله انزوای اجتماعی:
دورانی که احساس تفاوت با دیگران در شما بوجود آمد را تصور کنید. به یاد بیاورید چه اتفاقی باعث شد شما از دیگران کناره گیری کنید.
سپس بزرگسالی را تصور کنید که کودک آسیب دیده درون شما را تسکین می دهد با او صحبت می کند و او را آرام می کند
فهرستی از موقعیت هایی که در آن احساس اضطراب و ناراحتی می کنید را بنویسید. در مقابلش احساستان را بنویسید و در ستون بعدی بدترین حالتی که ممکن است برایتان پیش آید را بنویسید، مثلا «دیگران مسخره ام کنند».
فهرستی از موقعیت هایی که از آن فرار می کنید را بنویسید و دقیقا مثل مورد قبل احساس و بدترین حالت ممکن را مقابلش بنویسید.
فهرستی از ویژگی هایی که باعث می شود حس کنید بی ارزش هستید را بنویسید.
برای هر ویژگی یک برگه جداگانه بردارید و شواهدی را از دوران بزرگسالی خود یادداشت کنید که اثبات کننده این تله هستند. در مقابلش شواهدی را بنویسید که احساس شما را رد می کند. در ستون بعدی عقاید دوستان و خانواده خود را درمورد ویژگی های شخصیتیان جویا شوید.
بررسی کنید انتقادهایی که به خود داشتید چقدر صحت داشت.
اگر عیب هایی که نوشتید حقیقت داشت راهکارهای مقابله و رفع آن را جویا شوید.
عضو گروهایی شوید که شما را پذیرا هستند و از موقعیت ها فرار نکنید، به دنبال بهانه تراشی برای دوری ازاین موقعیت ها نباشید.
در جمع ها و گروه ها شما شروع کننده صحبت یا فعالیتی باشید.
انسان موجودی اجتماعی است که به هم صحبتی و معاشرت با جمع نیاز دارد. دوری از دیگران و انزواطلبی بیشترین آسیب را به روان ما وارد می کند. هر چقدر هم که این دوری خودخواسته باشد، چیزی در درون فرد بودن در کنار جمع و دوست داشته شدن را طلب می کند.
شما چقدر از بودن در جمع می ترسید؟ چرا دوری از اجتماع را انتخاب کرده اید؟ چه چیزی شما را در دام تله انزوای اجتماعی انداخته است؟ به این سوالات فکر کنید و برای درمان به یک درمانگر ماهر مراجعه کنید.
مطالعه موردی طرحواره انزوای اجتماعی
در مقاله مطالعه موردی ساناز | طرحواره طرد اجتماعی می‌توانید با ساناز که با این تله دست و پنجه نرم می‌کند، بیشتر آشنا شوید و اطلاعات خوبی را به دست آورید.
