فهرست مطالب
- خساست یا در واقع احساس مالکیت تا چه سنی در کودک طبیعی است؟
- چرا کودک خسیس میشود؟
- طرز برخورد با کودک خسیس:
- خساست مرتبط با سن را نادیده بگیرید:
- آموزش سخاوت با قصه و کارتون:
- الگوی خوبی برای فرزندتان باشید:
- همبازیهای مناسبی برای فرزندتان انتخاب کنید:
- او را وادار به سخاوتمندی نکنید:
- تشویقش کنید:
- اسباب بازیهای مهم را از دسترس سایر کودکان خارج کنید:
- درگیری بین خواهر و برادر را حل کنید:
- برچسب نزنید:
- از مشاور فرزندپروری کمک بگیرید:
خانه » مشاوره کودک و نوجوان »
احساس مالکیت در کودکان نوپا و پیش دبستانی گاهی تا حدی پیش میرود که به خساست تعبیر میشود. دعوا بر سر اسباب بازی و وسایل صدای آشنایی است که بسیاری از والدین با آن آشنا هستند. و این چیزی است که آنها دوست ندارند در مورد فرزند خود ببینند. خساست کودکان در دوره هایی از عمرشان طبیعی است، اما با راهکارهایی میتوان از تداوم آن در ادامه عمر پیشگیری کرد.
| مطالعه مطلب “مشاوره فرزندپروری و تربیت بچه و هر آنچه باید در مورد آن بدانید” به شما پیشنهاد میشود |
خساست یا در واقع احساس مالکیت تا چه سنی در کودک طبیعی است؟
بسیاری از کودکان تا دو سالگی دست بخشنده دارند. اگر از او بخواهید شکلاتش را به شما بدهد، احتمالا میدهد. این بدان دلیل است که کودک در این سن خیلی زود فراموش میکند و به دنبال یک سرگرمی دیگر میرود. دیگر آنکه خود را وابسته به اطرافیان میبیند و برای جلب نظر آنان هر کاری انجام میدهد.
خساست کودک در سه سالگی به اوج خود میرسد. در این سن کودک سطح بالایی از استقلال و خودمحوری را تجربه میکند. دنیا را حول محور خواستههای خود تعریف میکند و انتظار دارد تمام بزرگسالان و اطرافیان در خدمت خواستههای او باشند. به علاوه، کودک در این سن از حافظه خوبی برخوردار است و با از دست دادن یک شی یا خوراکی متوجه میشود که دیگر نمی تواند به راحتی به آن دست یابد. پس برای از دست ندادن آن تلاش میکند.
به تدریج از سن 4-5 سالگی از خودمحوری کودک کاسته میشود و حس همدلی و مشارکت در او جوانه میزند.
چرا کودک خسیس میشود؟
همانطور که گفتیم بخشی از خساست کودکان به روند طبیعی رشد آنان مربوط میشود. به غیر از آن، علل زیر میتواند در عدم تمایل در به اشتراک گذاری داشتههای خود با دیگران دخیل باشد:
- نداشتن مهارت ارتباط با دیگر کودکان
- دخالت والدین در دعواهای کودکان و نیاموختن مهارت حل مسئله
- رعایت نکردن استقلال کودک و برداشتن وسایل او بدون اجازه یا دادن آنها به دیگران
- خسیس بودن اطرافیان و یادگیری این رفتار از آنها
- وجود یک کودک خرابکار در بین اطرافیان کودک
طرز برخورد با کودک خسیس:
خساست مرتبط با سن را نادیده بگیرید:
کودک 3 ساله ای که دنیا را حول محور خواستههای خود میبیند، خسیس نیست. بلکه در ادامه عمر، با آموزش از محیط و رفتارهای اکتسابی این صفت در او تثبیت یا حذف میشود. برچسب خساست نزدن به رفتارهای طبیعی کودک و آمزوش سخاوت میتواند این صفت را در سالهای آینده از رفتار کودک حذف کند.
آموزش سخاوت با قصه و کارتون:
وقتی قصه ای را میخوانید یا کارتونی را میبینید، از آن برای آموزش صفتهای خوب استفاده کنید. برای مثال، وقتی کاراکترها با خوشحالی در کنار یکدیگر بازی میکنند، از کودک بپرسید «فکر میکنی چرا بچهها خوشحال هستند و به آنها خوش میگذرد؟»
الگوی خوبی برای فرزندتان باشید:
خساست کودکان را میتوان با رفتارهای درست از سوی اطرافیان اصلاح کرد. هدیه ای برای یکی از اعضای خانواده یا دوستان بخرید و به همراه فرزندتان به او بدهید. این کار را به نحوی انجام دهید که او نیز در لذت هدیه داده شریک شود. برای مثال، همراه با او هدیه را کادوپیچ کنید و در حضور او به دوستتان بدهید.
همبازیهای مناسبی برای فرزندتان انتخاب کنید:
گاهی مشکل از خساست کودکان نیست، بلکه این همبازی زورگو و انحصارطلب است که او را به واکنش وامی دارد. اگر با کودکی رفت و آمد دارید که فرزندتان را آزار میدهد، (در صورت امکان) رابطه آنها را کم یا قطع کنید. در غیر این صورت، تلاش کنید اوضاع را بین بچهها مدیریت کنید. برای هر یک اسباب بازی (مشابه) جداگانه ای در نظر بگیرید و از آنها بخواهید در محدوده خود بازی کنند. مشابه بودن اسباب بازیها ریسک اختلاف و تلاش برای گرفتن اسباب بازی همبازی را کمتر میکند.
او را وادار به سخاوتمندی نکنید:
اجبار به سخاوتمندی باعث شکل گیری حس دشمنی، لجبازی و کینه در کودک میشود. این کار موجب اصرار بیشتر فرزندتان بر حفظ وسایلش میشود. اجازه دهید هر موقع خودش مایل است وسایلش را با دیگران به اشتراک بگذارد و نگران افکار و عقاید دیگران در مورد فرزندتان نباشید.
تشویقش کنید:
وقتی کودک در حال بازی با همبازی هایش است، در کنار آنها بمانید. اگر یکی از کودکان در بازی سخاوت نشان داد یا اسباب بازی خود را بدون جیغ و فریاد به دیگری بخشید، با «آفرین» «در آغوش کشیدن» یا بوسیدن آنها را تشویق کنید.
اسباب بازیهای مهم را از دسترس سایر کودکان خارج کنید:
خساست کودکان در مهمانیها بیشتر فعال میشود. وقتی قرار است کودکی مهمان شما باشد، اسباب بازی هایی را که فرزندتان به آنها حساس است، در جایی دور از دسترس بقیه قرار دهید و اجازه دهید با چیزهایی سرگرم شوند که فرزندتان حساسیت زیادی به آنها ندارد.
درگیری بین خواهر و برادر را حل کنید:
خواهر و برادرها هم میتوانند نسبت به یکدیگر خساست نشان دهند. این باعث میشود که دائم در خانه شما صدای جیغ و فریاد شنیده شود. برای مرتبه اول به آنها هشدار دهید که مشکل را بین خودشان حل کنند، وگرنه شما دخالت خواهید کرد. اگر نمی توانند بر سر بازی با اسباب بازیها با هم توافق کنند، به آنها بگویید که اسباب بازی را از آنها میگیرید و خودتان تعیین میکنید که هر کودک با کدام اسباب بازی تا چه مدتی حق دارد بازی کند. حتما قاطعیت خود را در اجرای برنامه زمان بندی شده به کودکان نشان دهید.
برچسب نزنید:
برچسب زنی این رفتار را در فرزندتان تشدید میکند. هر صفتی که به فرزندتان بدهید، چه خوب چه بد، او خودش را با آن تعریف خواهد کرد. شما ملزم نیستید که رفتارهای فرزندتان را پیش دیگر بزرگسالان توجیه کنید و از آنها عذرخواهی کنید «متاسفم، پسرم یه کم خسیسه و دوست نداره اسباب بازی هایش را به کسی بدهد!»
از مشاور فرزندپروری کمک بگیرید:
در شرایطی که خساست کودکان از سن طبیعی گذشته است و با علائمی مانند پرخاشگری، ناسازگاری اجتماعی، خرابکاری و دیگر رفتارهای بد همراه است، بهتر است از یک مشاور کودک و نوجوان برای تغییر عادتهای فرزندتان کمک بگیرید.
فرزند شما برای کدامیک از وسایلش خساست بیشتری به خرج میدهد؟ در چه شرایطی این صفت در او پررنگ تر میشود؟ تجربه خود را با ما در میان بگذارید.
منبع:
worldvision
