فهرست مطالب
خانه » اختلالات روانی »
آیا متوجه شدهاید که به شدت به خودتان سخت میگیرید؟ آیا دلتان میخواهد از افرادی که شما را تحقیر کردهاند انتقام بگیرید – اما به جای اینکه کاری در مورد آن انجام دهید، فقط خشم ناشی از آن را با خود حمل میکنید؟ یا بیوقفه تا سر حد فرسودگی کار میکنید؟ همه این رفتارها ویژگیهای شخصیت مازوخیسم را در خود دارند. درمان این اختلال در مشاوره جنسی یا سکس تراپی امکان پذیر است.
مازوخیسم یا خودآزاری چیست؟
منظور از این اختلال فقط سادومازوخیسم جنسی نیست، هر چند که مازوخیسم عموماً با BDSM شناخته میشود. مازوخیست جنسی فردی است که درد را به عنوان بخشی از فعالیت جنسی دوست دارد. اما اختلال خودآزادی فقط به این نوع محدود نمیشود. برخی دیگر انواع آن در تمام ابعاد زندگی شخصی و حرفهای فرد ظاهر میشود و در پی آن شخص به دنبال راههایی برای عذاب دادن خود در زندگی روزمره است. از منظر روانشناختی، مازوخیستها درد و تحقیر را به خود تحمیل میکنند. یک فرد مازوخیست کسی است که رضایت را از طریق درد و تحقیر یا لذت در انکار خود مییابد. به عنوان مثال، زنی که به طور مکرر به رابطه با یک مرد بدرفتار و آزارگر بازمی گردد، میتوان گفت که رفتار مازوخیستی دارد. رفتار مازوخیستی ممکن است انتخاب مکرر موقعیتهای منجر به درد و شکست، امتناع از پذیرش کمک از دیگران، افسرده شدن در پاسخ به رویدادهای مثبت و رفتار بیش از حد فداکارانه باشد.
ریشههای مازوخیسم
ساختار شخصیت مازوخیستی که آن را شخصیت خودشکن نیز میخوانند، ریشه در نبرد اراده بین کودک در حال رشد و والدینی دارد که بیش از حد کنترل میکنند. والدین به دنبال حفظ کنترل به هر قیمتی هستند. آنها همیشه به اطاعت و اطاعت نیاز دارند. بنابراین، جایی برای بیان نظرات و نیازهای کودک وجود ندارد. ابراز عشق والدین به کودک مشروط به خوب بودن است. این افراط و تفریط در رفتار والدین باعث میشود که کودک در اغلب اوقات مورد آزار، تنبیه و تحقیر قرار گیرد و در هر خطایی کودک با تهدید به ترک شدن از سوی والدین یا تنبیه روبه رو شود.
این شیوه تربیتی تاثیر عمیقی بر روان کودک دارد. کودک میتواند این آسیبها را به لحاظ جسمی تحمل کند، اما آرزو دارد بتواند جواب والدینش را بدهد، هر چند که قدرت انجام این کار را ندارد. بنابراین، هر گونه تلاش برای انتقام به صورت پنهانی یا غیرفعال به صورت تهاجمی انجام میشود. به تدریج، رفتار آزاردهنده یا انتقادی والدین به عنوان علت مازوخیسم میتواند به صدای یک منتقد درونی قلدر تبدیل شود که فرد را آزار و مورد تهاجم قرار میدهد. مازوخیستها در بزرگسالی نیز به طرز باورنکردنی با دیگران سازگار میشوند و اطاعت میکنند، ارتباط خود را با خلاقیتشان از دست بدهند و مشاغلی را انتخاب کنند که سخت اما کسلکننده هستند.
خودآزاری چه علائمی دارد و ویژگیهای شخصیت مازوخیستی چیست؟
داشتن اطلاعات در مورد ویژگیهای اختلال خودآزاری به فرد کمک میکند که آن را تا حدی در خود شناسایی کند و برای تشخیص قطعی و درمان به روانشناس مراجعه کند. علائم مازوخیسم شامل ویژگیهای زیر است:
• برای رسیدن به اهدافش تا حد خستگی کار میکند. این کار نوعی سواستفاده از خود است زیرا فراتر از محدودیتها و تواناییهای فرد است.
• از درون احساس تحقیر میکند، اما تلاش میکند دیگران از احساسش باخبر نشوند.
• احساس میکند که در دنیا مورد بی مهری قرار گرفته است. همیشه برای آنکه توسط دیگران مورد پذیرش واقع شود، باید تلاش زیادی میکرده اما هرگز کافی نبوده است.
• منتقد درونی فرد به تمام اعمال و حرکاتش حمله میکند و او را به افراط بیشتری سوق میدهد تا خود را ثابت کند.
• بدن فرد حالت تدافعی و مستحکم دارد که که نماد دفاع او در برابر سوء استفاده یا مزاحمتی است که در دوران کودکی تجربه کرده است.
• به سختی میتواند نه بگوید یا نظرش را اعمال کند. در عوض سعی میکند، همه را از خود راضی کند و خشمش را در خود حمل میکند.
• از زندگیش ناراضی است، اما هرگز کاری برای گرفتن حقش انجام نمیدهد و هیچ کمکی به خود نمیکند.
• ممکن است جذب روابط توهینآمیز شود که در آن همچنان تحقیر و شرمنده میشود. تحمل این درد، و نشان ندادن درد آن، روش فرد مازوخیستی برای حفظ مقداری احساس غرور نسبت به خود است.
• احساس میکند در چرخههای بی پایان خودشکستگی گرفتار شده است. نمیتواند بدون احساس گناه یا شرم از چیزی لذت ببرد. نسبت به آینده احساس ناامیدی میکند.
انواع مازوخیسم
اختلال خودآزاری به دستههای مختلف تقسیم میشود. مازوخیسم جنسی احتمالاً شایعترین نوعی است که عموم جامعه آن را میشناسند که در آن افراد در اثر درد دچار تحریک جنسی میشود. دردی که به صورت تسلیم شدگی باشد برای آنها محرک جنسی است. این نوع از خودآزاری با شدتهای مختلف همراه است، از افرادی که از دردهای جزئی مانند کتک زدن ملایم لذت میبرد تا اشخاصی که برای رسیدن به لذت جنسی نیاز به زخمی شدن و شلاق خوردن شدید دارند. این اختلال فی نفسه درد را به چیزی غیر از لذت جنسی ربط نمیدهد.
مازوخیسم عاطفی یکی از پیچیدهترین انواع اختلال خودآزاری است. مازوخیستهای عاطفی از آزار عاطفی لذت عاطفی میبرند. هر چند به نظر ناممکن میرسد، اما برای این دسته افراد این حالت نوعی سفر مذاکرهای است که در آن فرد سادیستی با رضایت شخص مازوخیسمی از او سوءاستفاده عاطفی میکند و در عین حال، پس از آزار او تلاش میکند تا اعتماد را به رابطه خودشان بازگرداند و آن را اصلاح کند. این کار فاقد خطر و آسیب نیست، چراکه عاطفه، چیزی ملموس و قابل مشاهده نیست و دشوار است بتوان مرزها و آستانهها را تشخیص داد و دانست که چه زمانی سوءاستفاده عاطفی به فرد مازوخیست برای همیشه آسیب میزند. به همین دلیل، این شکل از مازوخیسم با خطر از بین رفتن اعتماد بین شریکهای عاطفی همراه است، اما برای شخص دچار اختلال خودآزاری جذاب، رضایت بخش و حتی ضروری است.
مازوخسیم اخلاقی یکی از دیگر انواع غیر جنسی اختلال خودآزاری است که فرود در سال 1924 آن را معرفی کرد. فروید آن را حالتی از ذهن توصیف کرد که از احساس گناه ناخودآگاه ناشی میشود و از طریق رنجی ارضا میشود که چنین احساس گناهی را تسکین میدهد. مازوخیستهای اخلاقی از مجازات یا عذاب توسط سرنوشت یا خدا لذت میبرند، و تحقیرهایی که در زندگیشان احساس میکنند را با عضویت در برخی از فرقههای مذهبی یا انجام اعمال شدید زاهدانه و تارک دنیایی پاسخ میدهند. خود تنبیهی آنان برای منحرف کردن یا تسکین احساس گناه و سایر حالات عاطفی دردناک است.
روشهای درمان مازوخیسم
روان درمانی درمان انتخابی برای کسانی است که ترجیحات مازوخیستی آنها باعث بروز احساس ناراحتی، گناه، شرم یا مسائلی در روابط بین فردی آنها شده است. دریافت مشاوره با یک درمانگر آگاه به محیطی کاملا آگاهانه و بدون قضاوت را برای فرد فراهم میکند تا علل ریشهای، محرکها و افکار مرتبط با این نوع اختلال را کشف کند.
اگرچه هیچ درمانی دارویی برای این اختلال مازوخیسم وجود ندارد، اما بسیاری از اوقات این اختلال با سایر مشکلات روانی مانند افسردگی همراه است. در این موارد، دارو ممکن است مفید باشد. مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند فلوکستین (پروزاک) میتوانند به درمان اختلالات خلقی که با این اختلال کمک کنند. در عین حال، داروها به کاهش میل جنسی کمک میکنند و به کاهش تکانشگری مربوط به رفتارها و افکار مازوخیستی کمک میکند.
مازوخیسم یا اختلال خودآزاری معنای لذت را در فرد تغییر میدهد و هر لذتی را به حس گناه و رنج پیوند میدهد. درمان میتواند به مراجع در درک الگوهای خودشکن و مخرب کمک کند. روانشناسان سیمیاروم به مراجعان کمک میکنند که از طریق این آگاهی از گذشته و با آگاهی از محرکهای خود شروع به انتخابهای آگاهانه در زمان حال کنند. در صورتی که متوجه الگوهای فکری مازوخیستی شدهاید، با ما تماس بگیرید.
منبع: theawarenesscentre
منبع: goodtherapy
مترجم: سعیده بریانیان