فهرست مطالب
خانه » عمومی »
برای بسیاری از افراد تفاوت روانشناس و روانپزشک یا تفاوت روانپزشک و روانکاو مبهم است. هر سه متخصص با مسائل و مشکلات حوزه سلامت روان سر و کار دارند و سعی می‌کنند با تکنیک‌های مختلف روان فرد را در تعادل مناسب حفظ کنند. در این مطلب، تفاوت بین این سه را بررسی می‌کنیم.
روانشناس کیست؟
روانشناسان متخصصانی هستند که رفتارهای شناختی، عاطفی و اجتماعی افراد را با درمان، مشاهده، تفسیر و مستندسازی روابط و عوامل محیطی موثر بر فرد مطالعه می‌کنند. روانشناسان در تشخیص و درمان تخصص دارند اما قادر به تجویز دارو نیستند در عوض از گفتار درمانی برای کمک به بیماران خود استفاده می‌کنند.
وظیفه روانشناس چیست؟
علاوه بر درمان مراجعان، یک روانشناس از روش‌های مختلفی برای جمع آوری اطلاعات در مورد مطالعه تعاملات انسانی با یکدیگر و محیط آنها استفاده می‌کند. روانشناسان پیامدهای رفتار عاطفی و انسانی، فرآیندهای اجتماعی و رفتار شناختی را مطالعه و مشاهده می‌کنند و در تلاش برای درک رفتار، عواطف و احساسات بیمار و توضیح آنها هستند. این متخصصان از مصاحبه، پرسشنامه، ارزیابی عملکرد مغز، تست هوش و دیگر تست‌ها برای ارزیابی افراد استفاده می‌کنند.
روانشناسان به طیف گسترده‌ای از افراد کمک می‌کنند و می‌توانند انواع مختلفی از مشکلات را درمان کنند. برخی از افراد ممکن است به دلیل احساس افسردگی طولانی مدت، عصبانیت یا اضطراب یا درگیری با یک بیماری مزمن که در زندگی یا سلامت جسمانی آنها اختلال ایجاد کرده است، به روانشناس مراجعه کنند. برخی دیگر ممکن است مشکلات کوتاه‌مدتی داشته باشند که برای حل آنها به راهکار نیاز دارند، مانند احساس سردرگمی در شغل جدید یا غم و اندوه برای مرگ یکی از اعضای خانواده.
تفاوت بین روانشناس و روانپزشک چیست؟
به طور خلاصه تفاوت بین این دو در سه چیز خلاصه می‌شود. روانپزشک پزشک است و روانشناس نیست. از این رو، روانپزشک می‌تواند دارو تجویز کند و روانشناس نمی‌تواند. روانپزشک بیماری را تشخیص می‌دهد، درمان را مدیریت می‌کند و طیف وسیعی از درمان‌ها را برای بیماری‌های روانی پیچیده و جدی مانند اسکیزوفرنی ارائه می‌دهد. اما روانشناس بر ارائه روان درمانی (گفتار درمانی) برای کمک به بیماران تمرکز می‌کند. روانپزشکان و روانشناسان اغلب به عنوان تیم درمان با هم کار می‌کنند. یک روانپزشک ممکن است ارزیابی و تشخیص اولیه را انجام دهد، سپس بیمار را برای درمان روانشناختی مداوم (گفتگودرمانی) به روانشناس ارجاع دهد.
روانپزشک کیست؟
روانپزشک متخصص پزشکی است که در حوزه سلامت روان کار می‌کند و در تشخیص و درمان بیماری‌های روانی تخصص دارد. روانپزشکان در تشخیص و افتراق بیماری‌های جسمی از روانی تخصص دارند و به طور خاص روی درمان بیماری‌هایی مانند اسکیزوفرنی، افسردگی، اختلال دوقطبی، اختلالات خوردن و اعتیاد کار می‌کنند.
مشاوره درمان افسردگی با مشاوران متخصص سیمیاروم
وظیفه روان پزشک چیست؟
یک روان پزشک علائم بیماری‌های روانی و جسمی را بررسی می‌کند و پس از تشخیص برای درمان و بهبودی طرح درمان تعیین می‌کند. درمان‌هایی که روان پزشک تجویز می‌کند شامل درمان‌های دارویی، rTMS یا شوک درمانی می‌شود. یک روان پزشک برای بیماری‌های روانی شدید، اقدامات درمانی سریع را تجویز می‌کند و به درمان بیماری‌های روانی طولانی مدت کمک می‌کند. همچنین در صورت نیاز، بیمار را برای بستری در بیمارستان اعصاب و روان ارجاع می‌دهد یا در موارد لازم مراجع را به روانشناس یا مشاور ارجاع می‌دهد.
به طور خاص، در صورتی که بیماری روانی پیچیده و حاد است، ریسک خودکشی وجود دارد، و درمان‌هایی مانند روان درمانی موثر نبوده‌اند، مراجعه به روان پزشک توصیه می‌شود. روان پزشک به درمان بیماری‌های زیر کمک می‌کند:
- اختلال اضطراب یا هراس
- افسردگی
- افکار خودکشی
- افکار صدمه زدن به دیگران
- خودزنی
- انرژی بیش از حد، ناتوانی در به خواب رفتن، یا استراحت کردن
- افکار منفی مداوم
- تفکر وسواسی
- توهمات (شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند)
- هذیان (باورهای ثابت و بدون پایه در واقعیت)
- افکار از هم گسیخته
- مصرف الکل یا مواد مخدر خارج از کنترل
- مشکل قمار، بازی یا سایر رفتارهای اعتیادآور
- مشکلات مربوط به تصویر بدن، خوردن یا رژیم گرفتن
- مشکلات حافظه
- تمرکز و توجه ضعیف، بیش فعالی
- خشونت، تحریک یا طغیان عاطفی
- بی خوابی و سایر مشکلات خواب
- شرایطی که از دوران کودکی شروع می‌شود مانند اوتیسم، ناتوانی ذهنی و اضطراب دوران کودکی.
تفاوت بین روانپزشک و روانکاو چیست؟
روانپزشک سعی در درمان بیماری‌های روانی با استفاده از دارو دارد. دارو درمانی باعث تخفیف یا سرکوب علائم در زمانی بین دو تا چند هفته می‌شود و طول دوره درمان به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. این در حالی است که روانکاوان معتقد هستند که درمان نه از طریق دارو، بلکه بررسی ریشه‌های مشکل در ناخودآگاه فرد باید انجام گیرد. یک روانکاو بر احساسات فرد تمرکز دارد و معمولاً دوره درمانی بسیار طولانی است. روانکاو و مراجع حداقل هفته‌ای یک بار و به مدت چند سال با یکدیگر دیدار می‌کنند تا از طریق گفتگو مشکلات پنهان در ناخودآگاه فرد درمان شود.
روانکاو کیست؟
روانکاو یکی از متخصصان سلامت روان برای بزرگسالان و در مواردی کودکان است. روانکاوان از روانکاوی، نوعی گفتگو درمانی عمیق، برای کمک به فائق آمدن بر مشکلات زندگی استفاده می‌کنند که در گذشته بر روان فرد اثر گذاشته‌اند.
در بلاگ سیمیاروم بیشتر بخوانید: اضطراب و استرس چه تفاوتی با هم دارند؟
وظیفه روانکاو چیست؟
روانکاوی یا گفتگو درمانی یک روش درمانی مبتنی بر نظریات فروید است که پدر روانکاوی خوانده می‌شود. فروید روش درمانی خود را روی بیمارانی اجرا کرد که به روان درمانی و دارو درمانی پاسخ نمی‌دادند. روانکاوان از تکنیک‌های مختلف روانکاوی برای بررسی تاثیرات خودآگاه و ناخوادگاه در زندگی فرد بهره می‌گیرند. روانکاوان به مراجعان کمک می‌کنند تا از ذهن ناخودآگاه خود برای بازیابی احساسات سرکوب شده، تجربیات عمیق و گاهی فراموش شده کمک بگیرند. بیماران با به دست آوردن درک بهتر از ضمیر ناخودآگاه خود، در مورد محرک‌های درونی افکار و رفتارهای خود بینش بهتری به دست می‌آورند. انجام این کار بیماران را قادر می‌سازد تا در جهت تغییر رفتارهای منفی و مخرب کار کنند.هر فردی که دچار چالش‌های فردی است، افکار، رفتار و احساسات منفی و ناسالم دارد می‌تواند از گفتگو با یک روانکاو بهره ببرد. عدم بینش نسبت به خود، سوگ و فقدان، روابط شکست خورده، مشکلات مربوط به هویت خود و هویت جنسی، افکار خودشکن، اشکال در تصمیم‌گیری و تروما از دیگر حوزه‌های فعالیت یک روانکاو است. تجزیه و تحلیل رویا یکی از تکنیک‌های درمانی روانکاوی است که در آن از تعبیر خواب برای آشکار کردن افکار ناخودآگاه استفاده می‌شود. فروید فکر می‌کرد که ایده‌ها و احساسات سرکوب شده از طریق رویاها به سطح ذهن می‌آیند. بنابراین، روانکاو به بیمار کمک می‌کند تا ماهیت رویا را تفسیر و درک کند تا معانی پنهان آن را کشف کند.
تداعی آزاد روش دیگری است که در این شیوه از درمان به کار می‌رود. در طول معاشرت آزاد، بیمار تشویق می‌شود تا در مورد هر چیزی که به ذهنش می‌رسد آزادانه صحبت کند. خاطرات سرکوب شده اغلب در طول فرآیند تداعی آزاد ظاهر می‌شوند. در تکنیک تفسیر، روانکاو به بیمار کمک می‌کند تا خاطرات و روایت‌های شخصی اش را با جزئیات بررسی کند و در حین انجام این کار، آنها را تجزیه و تحلیل کند. درمانگر به دنبال برخی موضوعات رایج در داستان‌های بیمار می‌گردد تا آنها را تفسیر کنند و ریشه مشکلات را دریابد. در شرایط زیر مراجعه به یک روانکاو می‌تواند به درمان فرد کمک کند:
- وابستگی به غذا، الکل یا مواد مخدر
- اشکال در عملکرد در خانه، محل کار یا مدرسه
- اشکال در برقراری یا حفظ روابط
- احساسات یا تمایلات جنسی مزاحم یا نگران کننده
- مشکلات جنسی
- پرخوری یا کم خوری
- اضطراب، وحشت یا استرس شدید
- خشم یا خصومت غیرمعمول نسبت به دیگران یا خودتان
- غم و اندوه غیرمعمول
همچنین در شرایط زیر بهتر است با یک روانکاو صحبت کنید:
- دیگر انواع روان درمانی و دارودرمانی را امتحان کرده اید، اما از آن سودی نبرده اید.
- الگوهای تکراری مشکل‌زا در روابط شخصی، اجتماعی و حرفه ای دارید.
- برخی ویژگی‌های شخصیتی شما باعث آزارتان می‌شود یا مانعی دائمی در زندگی شما به حساب می‌آید.
- برای عبور از یک رویداد، برخورد با تجربیات گذشته یا حل تعارضات داخلی مزمن نیاز به کمک حرفه ای دارید.
- برای رسیدن به آرامش و اعتماد به نفس بیشتر، نیازمند بینشی نسبت به خودتان هستید.
تفاوت روانشناس و روانکاو چیست؟
در مورد رویکردهای متفاوت این دو در بالا صحبت شد. یکی دیگر از تفاوت‌های بین روانشناس و روانکاو این است که یک روانکاو برای شروع به کار نیاز دارد که خود درمان شود. به همین دلیل، روانکاوان ابتدا زیر نظر یک روانکاو ارشد اقدام به درمان خود می‌کنند. این در حالی است که برای روانشناس شدن، الزامی به درمان خود نیست و صرف تحصیل در دانشگاه، کارآموزی و گذراندن مصاحبه مجوز، برای شروع کار کافی است.
با وجود تمام این توضیحات هنوز هم انتخاب متخصص صحیح برای برخی از افراد دشوار است. به طور کلی، اگر چیزی در زندگی شما را آزار می‌دهد، بهتر است با یک روانشناس صحبت کنید تا ریشه‌های این مشکل بررسی شود.
روانشناس در صورت لزوم، شما را به روانپزشک یا روانکاو ارجاع می‌دهد با در غیر این صورت خود با کمک روان درمانی اقدام به حل مشکل شما می‌کند. تیم پشتیبانی سیمیاروم آماده کمک به شما در انتخاب متخصص سلامت روان مناسب است. ما به شما کمک می‌کنیم که بر اساس مشکلتان با بهترین متخصص سلامت روان در ارتباط قرار بگیرید.
منبع
مترجم: سعیده بریانیان
