فهرست مطالب
- کودک طیف اوتیسم چه علائمی دارد؟
- نوع استرس در والدین دارای فرزند اوتیسم:
- استرس روانی:
- استرس جسمی:
- استرس اجتماعی:
- استرس مالی:
- نکاتی برای کنترل استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی:
- با تغییرات کوچک شروع کنید:
- به جای توجه به اما و اگرها بر واقعیت تمرکز کنید:
- جایی به غیر از محل کار را برای استراحت پیدا کنید:
- از کمک های تخصصی استفاده کنید:
- برای کاهش سطح استرس خود، با پاسخ به سوالات زیر شروع کنید:
خانه » مشاوره خانواده »
روزهای زندگی والدین کودک مبتلا به اوتیسم با چالشها و فشارهای زیادی همراه است. والدین باید کودک را به انجمن ها، گروهها و کلاسهای مختلفی ببرند. به نیازهای آموزشی او پاسخ دهند، از وارد شدن تنش حسی به کودک جلوگیری کنند و با مشکلات پیش بینی نشده زیادی در حضور جمع دست و پنجه نرم کنند. در پایان روز، ممکن است والدین با کودکی مواجه شوند که قادر به خوابیدن نیست و آنها را از استراحتی که بدان نیاز دارند محروم میکند. توصیه کنترل استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی در مشاوره خانوادگی یا خانواده درمانی چیست؟ در این مطلب، سیمیاروم توصیه هایی برای خانواده های دارای فرزند اوتیسمی دارد تا به بهبود رابطه آنها کمک کند.
کودک طیف اوتیسم چه علائمی دارد؟
والد بودن دشوار و چالش برانگیز است، اما این دشواری با اوتیستیک بودن کودک چند برابر میشود. ارتباط و دبستگی بین والد و کودک دشوارتر است. با وجود اینکه کودک والدین را دوست دارد، اما نمیتواند به شیوههای معمول ابراز احساسات کند. کودکان اوتیستیک در نحوه ارتباط، یادگیری، و رفتار با دیگر کودکان تفاوت دارند.
تشخیص اوتیسم منوط به دیده شدن دو نشانه اصلی آن در کودک است. اول آنکه کودک فاقد مهارتهای ارتباطی و اجتماعی کودکان همسن و سالش است. دوم آنکه کودک الگویی از رفتارها را نشان میدهد که شامل رفتارهای تکراری، آیینها و تمرکز روی جزئیات میشود. در این کودکان، این ویژگیها به حدی است که در عملکرد عادی آنان اختلال ایجاد میکند. دیگر آنکه این کودکان دچار مشکلات حسی هستند. ممکن است به نور، صدا، بو، و بافت حساس باشند یا برعکس به دنبال دریافت محرکهای حسی بیشتری هستند. توانایی تفکر و صحبت در این کودکان تا حد زیادی متفاوت است. برخی از آنها نمیتوانند کلمه تولید کنند، در حالی که برخی دیگر بسیار پرحرف هستند. اما مهمترین ویژگی آنها صحبتهای پژواکی است، بدین معنی که صدا و عبارتهایی که میشنوند را تکرار میکنند.
نوع استرس در والدین دارای فرزند اوتیسم:
استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی می تواند سلامت روان، جسم، موقعیت اجتماعی و رفاه مالی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
استرس روانی:
برآورده کردن نیازهای کودک مبتلا به اوتیسم می تواند ریسک ابتلا به افسردگی، اضطراب و دیگر مشکلات روانی را در والدین بالا ببرد. والدینی که اقدامی برای یادگیری روش های افزایش انعطاف پذیری و مراقبت از سلامت روان خود انجام نمی دهند، ممکن است دچار تنش و مشکلات بیشتری شوند.
استرس جسمی:
استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی باعث می شود که این افراد در معرض ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی، بیماری های سیستم ایمنی بدن و مشکلات گوارشی قرار بگیرند. سطح بالای هورمون استرس در بدن این والدین موجب ابتلا به بیماری های جسمی متعددی می شود. والدینی که دچار خستگی بیش از حد و مشکلات خواب هستند بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به بیماری های جسمی قرار دارند.
استرس اجتماعی:
طیف وسیعی از جامعه در مورد اختلال اوتیسم آگاهی ندارند و زمانی که با رفتارهای غیر معقول فرزند مبتلا به اوتیسم روبه رو می شوند، والدین را سرزنش می کند. این نوع استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی باعث می شود که آنها به لحاظ اجتماعی منزوی شوند. ممکن است به تدریج والدین از جمع دوستان و فامیل دوری کرده و حتی دچار مشکلات زوجی شوند.
استرس مالی:
تحقیقات نشان می دهد که والدین دارای فرزند مبتلا به اوتیسم دارای منابع مالی کمتری هستند و ساعات کمتری نسبت به سایر والدین کار می کنند. از سوی دیگر به دلیل مخارج بیشتر نظیر مخارج درمانی، هزینه های آموزشی و سایر هزینههای مورد نیاز برای این کودکان، والدین دچار فشارهای مالی بیشتری هستند. این والدین به دلیل گرفتن مرخصی های متعدد برای فرزندشان در معرض ریسک از دست دادن شغل خود قرار دارند.
نکاتی برای کنترل استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی:
با تغییرات کوچک شروع کنید:
اگر از تمام تنشها و استرسهای زندگی احساس خستگی میکنید، گاهی با تغییرات کوچک در زندگی خود شروع کنید. این امر میتواند شامل یافتن راههایی برای خواب کافی در شب، ورزش کردن و برنامه ریزی برای تفریح خود شود. اگر امور فوق قابل مدیریت نیستند، می توانید بر تغییرات کوچکتر تمرکز کنید مانند تغییر روتین روزانه، نوشیدن آب بیشتر، دریافت کمک برای انجام کارهای ساده تر. این تغییرات می توانند تاثیر مثبتی در زندگی و پیشرفت فرزند شما نیز داشته باشند.
به جای توجه به اما و اگرها بر واقعیت تمرکز کنید:
نگرانیهای والدین دارای فرزند اوتیسمی هرگز پایان ندارد. اما به جای تمرکز بر آینده نامعلوم، به وضعیت پیشرفت فرزند خود در حال حاضر توجه کنید. به جای آنکه از خود بپرسید در آینده برای فرزندتان چه اتفاقی میافتد، به این فکر کنید که مسئولیت شما در حال حاضر برای پیشرفت فرزندتان چیست. در مورد اوتیسم مطالعه کنید و آگاهی خود را در مورد جنبههای مختلف اختلال و رفتارهای فرزندتان بالا ببرید. شما با دانستن پاسخ به سوالاتی مانند اینکه فرزندتان از چه چیزی میترسد؟ چطور آرام میشود؟ چه چیزی او را ناراحت میکند؟ چه چیزی برایش جذاب است؟، میتوانید رفتارهای مشکل ساز او را کنترل کنید و موقعیتها را به نفع فرزندتان تغییر دهید. در گروههای مربوط به خانوادههای اوتیسم عضو شوید و از تجربه و آگاهی سایر خانوادهها استفاده کنید. نام کلاسها و مراکز توانبخشی را بپرسید و برای ارتقا تواناییهای فرزندتان تلاش کنید.
جایی به غیر از محل کار را برای استراحت پیدا کنید:
برای بسیاری از والدین دارای کودکان مبتلا به اوتیسم، محل کار یکی از معدود موقعیت هایی است که می تواند کمی از سختی های مراقبت از فرزند خود مرخصی بگیرند. اما بد نیست جای دیگری را برای استراحت، و توجه به سلامت جسم و روان خود و از همه مهم تر روابط اجتماعی نیز پیدا کنید. با دوستی قرار بگذارید و قبل یا بعد از کار قهوه ای با او بنوشید. با همسرتان تقسیم کار کنید و یک روز را کاملا از دنیا مرخصی بگیرید و تنها به فکر رفتن به طبیعت، سینما، خرید و گردش باشید. گاهی ترس از سازگاری کودک با پرستار موجب میشود که والدین از دریافت کمک خودداری کنند، اما ارتباط یافتن فرزند شما با یک بزرگسال دیگر، هم به نفع او و هم خودتان است. حداقل یک روز در ماه، فرزندتان را به پرستار مطمئن بسپارید و ساعتی را با همسرتان در آرامش سپری کنید.
برنامه و ثبات داشته باشید:
کودکان مبتلا به اوتیسم به سختی میتوانند آنچه را که در یک محیط یاد گرفتهاند (مانند دفتر درمانگر یا مدرسه) به دیگران، از جمله خانه، اعمال کنند. به عنوان مثال، ممکن است فرزندتان در مدرسه از زبان اشاره برای برقراری ارتباط استفاده کند، اما این کار را در خانه انجام نمیدهد. ایجاد ثبات در محیط کودک بهترین راه برای تقویت یادگیری است. بدین منظور از تکنیکهای درمانگر مطلع باشید و آنها را با فرزندتان تمرین کنید. امکان انجام درمان در بیش از یک مکان را بررسی کنید تا کودک خود را تشویق کنید تا آنچه را که آموخته است از یک محیط به محیط دیگر منتقل کند. همچنین مهم است که در نحوه تعامل با فرزندتان و برخورد با رفتارهای چالش برانگیز ثابت قدم باشید.
به یک برنامه زمانبندی پایبند باشید. کودکان اوتیستیک زمانی بهترین عملکرد را دارند که برنامه منظمی داشته باشند. برنامهای برای کودک خود تنظیم کنید که شامل زمانهای منظم برای وعدههای غذایی، درمان، مدرسه و زمان خواب است. سعی کنید اختلال در این روال را به حداقل برسانید. اگر تغییر برنامه اجتناب ناپذیری وجود دارد، کودک خود را از قبل برای آن آماده کنید. ثبات و سازگاری در برنامه به کاهش استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی کمک شایانی میکند.
به فرزندتان عشق و احترام نشان دهید:
کودکان مبتلا به طیف اوتیسم نیز مانند دیگر کودکان به آغوش والدین نیاز دارند. اما این کودکان از لمس شدن احساس تنش میکنند. پیش از آنکه با او تماس جسمی برقرار کنید، از او سوال کنید. به فضای شخصی فرزندتان احترام بگذارید و هرگز او را وادار به تماس جسمی نکنید. این کودکان در ابراز علاقه مشکل دارند. اما شما به عنوان والد باید توجه و علاقه خود را به او نشان دهید. به شکل مناسب به او توجه و علاقه نشان دهید و از او حمایت کنید.
رفتارهای بد را نادیده بگیرید:
کودکان اوتیسمی به دفعات در طول روز بدرفتاری دارند یا ممکن است بدخلقی از خود نشان دهند. نادیده گرفتن این رفتار بهتر از تمرکز کردن روی آن است. همچنین، به رفتارهای خوب فرزندتان هر از گاهی پاداش بدهید. همانند دیگر کودکان، این کودکان نیز به تقویت مثبت پاسخ میدهند. به همین دلیل، به صورت دقیق به آنها واکنش نشان دهید که به کدام رفتار پاداش میدهید. پاداش میتواند شامل زمان بازی بیشتر یا هدیههای کوچک باشد.
به پیشرفتهای کوچک راضی باشید:
بزرگترین استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی آینده و یادگیری آنهاست. به عنوان والد این فرزند باید قبول کنید که یادگیری، ارتباط و رفتار فرزند شما با کودکان عادی فرق دارد و سرعت پیشرفت او متفاوت از آنهاست. پذیرش اولین مرحله در کاهش استرس است. شما به عنوان والد وظیفه ارائه بهترین فرصتهای توانبخشی را به فرزندتان دارید تا بتواند مهارتهای اجتماعی و روانی بهتری پیدا کند. اما لازم است مدام به خود یادآوری کنید که این اتفاق یک شبه رخ نمیدهد، بلکه سفری است که باید به آرامی طی شود.
بسیاری از کودکان اوتیسمی از فشار و استرس زیاد استقبال نمیکنند و حتی ممکن است پسرفت مهارتی پیدا کنند. به همین دلیل است که شیوه آموزش ساده و گام به گام بهترین رویکرد در آموزش این کودکان است. از پیشرفتهای کوچک و ساده فرزندتان راضی و خوشحال باشید. همین پیشرفتهای کوچک به تدریج تفاوت زیادی ایجاد میکنند.
از کمک های تخصصی استفاده کنید:
ارزش دریافت کمک های تخصصی را در کنترل استرس در والدین دارای فرزند اوتیسمی نادیده نگیرید. اگر نمی توانید به طور مرتب به مشاور مراجعه کنید، باز هم می توانید خدمات دیگری دریافت کنید. برای معاینه وضعیت جسمی خود از یک پزشک وقت بگیرید از مراکز، انجمنها و سازمانهای مربوط به اختلال اوتیسم برای آموزش و کنترل فرزند خود کمک بگیرید. گروه های حمایتی نیز میتوانند اطلاعات لازم برای کاهش استرس والدین دارای فرزند اوتیسمی را در اختیار شما قرار دهند.
برای کاهش سطح استرس خود، با پاسخ به سوالات زیر شروع کنید:
- چه زمان هایی در روز می توانم تمرکز بیشتری داشته باشم و بر ترس ها و استرس های خود غالب شوم؟
- کداام تغییرات میتوانند به سلامت جسم و روان من کمک کنند؟
- آیا حذف یک عادت نامناسب میتواند به بهبود وضعیت روان من کمک کند؟
- کدام یک از نگرانی های فرضی درباره آینده فرزندم، سطح استرس من را افزایش می دهد؟
- از چه کسانی می توانم در نگهداری از فرزندان خود کمک بگیرم؟
- آیا مرکز یا انجمنی برای کمک به فرزندم در نزدیکی محل زندگی من وجود دارد؟
هرچند کودکان مبتلا به اوتیسم به توجه و رسیدگی زیادی نیاز دارند، اما برای کمک به فرزندتان اول باید به نیازها و سلامت روان خود توجه کنید. چند دقیقه در روز را به توجه به افکار خود اختصاص دهید و روشهای کنترل استرس را یاد بگیرید. در صورتی که برای برقراری ارتباط با فرزندتان دچار مشکل شدهاید و نمیتوانید استرس و ناامیدی خود را کنترل کنید، با یک درمانگر روانشناسی صحبت کنید. درمانگران ما در سیمیاروم آماده ارائه خدمات مشاوره روانشناسی به شما و خانواده شما هستند.
منابع: