فهرست مطالب
خانه » اختلالات روانی »
سلام، من خیلی به مردن فکر می کنم و از مردن در اثر بیماری ترس زیادی دارم. به قدری این افکار آزارم می دهند که حتی یک سردرد کوچک را تصور می کنم در اثر تومور مغزی باشد. هر علائمی که داشته باشم، در اینترنت سرچ می کنم تا بدانم علامت کدام بیماری می تواند باشد و اغلب به ابتلا به بیماری هایی مثل سرطان فکر می کنم. روزهای زیادی را صرف دکتر رفتن و آزمایش دادن می کنم تا مطمئن شوم بیمار نیستم. هر بار دکتر به من اطمینان می دهد که بیمار نیستم، اما باز هم دچار ترس از بیمار شدن هستم. حتی یک سرماخوردگی ساده برای من به معنی ابتلا به ذات الریه و مرگ است. چرا من دچار این حالت ها هستم؟
اختلال خودبیمار انگاری چیست؟
اختلال خودبیمار انگاری یا هیپوکندری اختلالی است که در آن با وجود فقدان علائم یا وجود علائم ناکافی و بی اهمیت، بیمار به شدت باور دارد که دچار یک بیماری خطرناک، مرگبار و جدی شده است. نگرانی بیماران بسیار واقعی است و خود دچار هراس شدید هستند. در واقع، بیمار به هیچ وجه در حال تمارض و جلب توجه نیست و به طور واقعی دچار تصور ابتلا به بیماری است.
در بلاگ سیمیاروم درباره وسواس خرید بیشتر بخوانید
هر چند بیمار بارها به پزشک مراجعه می کند و ابتلا به هیچ گونه بیماری تایید نمی شود، فرد هیچ گاه به اطمینان نمی رسد و این وسواس دائما در او ادامه می یابد. این اختلال در افرادی که واقعا دچار یک بیماری هستند نیز دیده می شود، اما خود را بیمارتر از آنچه هستند می پندارند. در واقع، این اختلال در مورد وجود یا عدم وجود یک بیمار نیست، بلکه واکنشی روانی به آن است.
در این ویدئو با دکتر زرانی همراه باشید.
اختلال خود بیمار انگاری چه مدت ادامه می یابد؟
این اختلال می تواند یک بار رخ دهد، دفعات متعددی داشته باشد یا مداوم باشد. اولین نشانه های بیماری در میانه جوانی (سنین بین 25-35) ظاهر می شود، اما می تواند در هر سن دیگری نیز رخ دهد. شدت بیماری می تواند کم یا زیاد شود، اما به ندرت کاملا از بین می رود.
علائم اختلال هیپوکندریا (خودبیمار انگاری)
علائم این اختلال عبارتند از:
- نگرانی شدید در مورد ابتلا به یک بیماری جدی و خطرناک
- علائم جسمی که وجود ندارند یا اگر وجود دارند بسیار خفیف هستند. اگر فرد دچار یک بیماری (برای مثال سرماخوردگی) باشد و احتمال ابتلا به یک بیماری دیگر وجود داشته باشد (برای مثال ذات الریه)، نگرانی فرد بسیار بیش از حد و غیرمعقول است
- حرف زدن مداوم از وضعیت سلامتی و بیماری های احتمالی
- سطح بالای استرس و نگرانی سلامت فرد را تحت تاثیر قرار می دهد
- رفتارهای وسواس گونه مربوط به سلامتی (برای مثال، آزمایشات مداوم برای بررسی وضعیت سلامت بدن)، یا نشان دادن خودداری غیرمنطقی (برای مثال، ترس از مراجعه به پزشک و بیمارستان)
- جست و جوی مکرر در فضای مجازی برای آگاهی از علائم بیماری ها
- ادامه ترس از بیماری برای حداقل شش ماه
- ترس از بیماری که به دلیل ابتلا به یک بیماری روانی دیگر نیست
علت ابتلا به اختلال خودبیمارانگاری
علت ابتلا به این اختلال هنوز مشخص نیست، اما برخی فاکتورها ریسک ابتلا به آن را افزایش می دهند:
- استرس شدید در زندگی
- علائمی جدی که تصور ابتلا به بیماری را تشدید می کنند (درد سینه، مشکل حافظه)
- سابقه آزار در کودکی (جسمی، جنسی، عاطفی)
- نادیده گرفته شدن در کودکی
- ابتلا به یک اختلال روانی دیگر (افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس جبری، اختلالات روان پریشی)
اختلال خود بیمار انگاری چه مشکلاتی را برای فرد به همراه دارد؟
اگر تصور می کنید توجه بیش از حد به سلامتی نمی تواند مشکلی برای زندگی فرد ایجاد کند، سخت در اشتباه هستید.
زندگی با خودبیمارانگارها آزاردهنده است. نگرانی شدید، ترس و صحبت های تکراری در مورد بیماری برقراری ارتباط با این افراد را سخت و کسل کننده می کند. دیگر عوارض خودبیمارپنداری عبارتند از:
- اشکال در عملکرد و محیط کار به دلیل غیبت های مکرر
- ناتوانی در انجام امور روزانه
- مشکلات اقتصادی به دلیل صرف مقدار زیادی پول برای هزینه های تشخیص و درمان
- ابتلا به سایر بیماری های روانی مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی یا اختلال شخصیت
در بلاگ سیمیاروم بیشتر بخوانید: همه چیز درباره وسواس تقارن و علائم آن
درمان اختلال خودبیمار انگاری
درمان اختلال هیپوکندریا به دریافت کمک تخصصی از سوی روانشناس و روانپزشک نیاز دارد.
روان درمانی
رفتار درمانی شناختی می تواند به کاهش علائم اضطراب و مدیریت احساسات کمک کند. در طول دوره درمان، بیمار ترس ها و باورهای غلط خود را می شناسد و با استراتژی های جایگزینی افکار غلط با شیوه های صحیح ارزیابی وضعیت جسمی آشنا می شود. کاهش رفتارهای بررسی وضعیت سلامت بدن و افکار مربوط به بیمار از نتایج این روش درمانی است.
دارودرمانی
در کنار روان درمانی، استفاده از دارو درمانی نیز می تواند به مدیریت اضطراب بیمار کمک کند. داروهای ضد افسردگی و مهارکننده های بازجذب سروتونین می توانند در درمان وسواس و اضطراب بیمار موثر باشند.
خودمراقبتی
در کنار روش های فوق، راهکارهای خودمراقبتی نیز می توانند به بهبود روند بیماری کمک کنند:
- بررسی شدت و زمان بروز استرس و واکنش بدن به آن؛ استفاده از تکنیک های مدیریت استرس و آرام سازی ذهن و بدن
- شرکت در فعالیت های گروهی برای سرگرم شدن و وارد شدن به اجتماع
- انجام فعالیت های بدنی برای بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب
- قطع مصرف مواد مخدر و الکل
- تکمیل درمان در صورت ابتلا به یک بیماری جهت جلوگیری از عود بیماری
- مدیریت رفتارهای مربوط به بیماری مانند مراجعه مداوم به پزشک و جست و جو در مورد علائم در اینترنت
چنانچه به مدت بیش از شش ماه دچار علائم ذکر شده در بالا هستید و اشتغال به افکار مربوط به بیمار در عملکرد روزانه شما اختلال ایجاد کرده است، مراجعه به روانشناس یا روانپزشک ضروری است. درمان اختلال خودبیمارانگاری یا هيپوکندريا باعث بهبود عملکرد روزانه فرد در منزل و محل کار می شود و کیفیت روابط بین فردی و موقعیت های اجتماعی را بهبود می بخشد. مقابله با اضطراب و استرس به نتایج مثبت در تمام جنبه های زندگی فرد ختم می شود. چنانچه تصور می کنید دچار این اختلال هستید، با مشاوران آنلاین ما تماس بگیرید. ما تلاش می کنیم بهترین راهکار را برای درمان شما ارائه دهیم.
