فهرست مطالب
خانه » افسردگی »
افسردگی صبحگاهی به حالتی اطلاق می‌شود که در آن علائم افسردگی (اندوه، کرختی) در صبح بیشتر می‌شود، اما در ادامه روز فرد حس بهتری پیدا می‌کند. این حالت می‌تواند در اثر اختلال در ریتم خواب فرد باشد.
این علائم اغلب با نوعی از افسردگی با عنوان افسردگی ملانکولی (افسردگی مالیخولیایی یا ملانکولی نوعی غم شدید همراه با تغییرات جسمی و عاطفی است) همراه است. گاهی سبک زندگی و تغییر رفتار می‌تواند به فرد در کنار آمدن با غم صبحگاهی کمک کند. نور درمانی و یا دارو درمانی نیز می‌توانند مفید باشد.
علائم افسردگی صبحگاهی
به طور کلی، افرادی که دچار نوسانات خلقی در شبانه روز هستند و صبح ها احساس اندوه، غم و فقدان انگیزه دارند، در ادامه روز احساس بهتری پیدا میکنند. دیگر علائم آن عبارتند از:
- خوابیدن بیشتر از مقدار طبیعی
- مشکل بیدار شدن یا بیرون آمدن از تخت خواب
- بی حالی و فقدان انرژی (که شروع فعالیت روزمره و انجام برخی فعالیت‌های صبحگاهی مانند خوردن صبحانه، دوش گرفتن، مسواک زدن و لباس پوشیدن را سخت می‌کند)
- عدم تمرکز
- ناامیدی یا التهاب
- فقدان اشتیاق یا علاقه به شروع روز، حتی با وجود فعالیت‌های لذت بخش در برنامه روزمره
دلایل بدخلقی هنگام صبح
علت بی حالی صبحگاهی کاملا مشخص نیست، اما می‌تواند مربوط به ریتم ساعت درونی فرد باشد. الگوی طبیعی بیداری، دمای بدن، فشار خون و هورمون‌ها‌ی بدن که در شبانه روز تغییر میکنند.
هر گونه اختلال در این ریتم می‌تواند در افسردگی نقش داشته باشد. حتی افرادی که دچار اختلالات خلقی نیستند نیز ممکن است در صورت اختلال در ریتم خواب دچار این علائم شوند. حتما شما هم تجربه آن را داشته‌اید که پس از یک دوران سخت و پرفشار و تحمل بی خوابی‌های مکرر دچار علائم افسردگی و اختلالات خلقی شده‌اید.
در واقع، در افراد آسیب پذیر، به خصوص اشخاص افسرده، هر گونه بی نظمی در ساعت درونی بدون، الگوی خواب و نور محیط می‌تواند باعث نوسانات خلقی و ناپایداری شوند. حتی بی نظمی خودخواسته در خواب (دیر رفتن به رخت خواب یا بیدار شدن در زمان‌های متفاوت) می‌تواند روی خلق و خوی شخص اثر داشته باشد.
تحقیقات نشان داده اند تلاش برای ثبات بخشیدن به برنامه شبانه روزی مانند زمان خواب و بیداری، غذا خوردن، ورزش کردن و زمان استراحت در کاهش اثرات بدخلقی صبحگاهی اثر دارد.
تشخیص غم و ناراحتی صبحگاهی
پزشکان برای تشخیص این مسئله، از فرد در مورد حالات روحی او در طول روز سوال میکنند. همچنین سوالاتی در مورد خواب، وزن و اشتها نیز پرسیده می‌شود. پزشک یا درمانگر زمان بُروز علائم را بررسی میکنند و احتمال بهبودی را در فرد ارزیابی میکنند. مسائل مشابه به افسردگی در فرد بررسی می‌شوند و وجود علائم هر کدام ارزیابی می‌شوند تا تشخیص قطعی ممکن شود. اطلاع از داروهای مصرفی و سابقه پزشکی نیز برای بررسی احتمال افسردگی ضروری است.
برای بررسی احتمال دچار شدن خود به حال بد صبحگاهی سوالات زیر از خود بپرسید:
- حال روحی‌تان صبح‌ها بدتر است یا شب‌ها؟
- آیا صبح‌ها به زور از رختخواب بیرون می‌آیید؟
- آیا حالات روحی شما در طی روز تغییر می‌کند؟
- آیا دچار عدم تمرکز هستید؟
- آیا اخیرا در زندگی روزانه شما تغییری به وجود آمده است؟
- چه چیزی حالتان را بهتر می‌کند؟
راهکارهایی برای رهایی از افسردگی صبحگاهی
مشخص نیست افسردگی باعث بی نظمی در ریتم بدن می‌شود یا بی نظمی در ریتم بدن باعث تشدید علائم افسردگی می‌گردد؛ اما تغییرات کوچکی در زندگی فردی می‌تواند به بهبود علائم کمک کند:
- در زمان مشخصی از شبانه روز به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید.
- در طول روز چرت نزنید اما در صورت لزوم چرت کوتاهی داشته باشید.
- اتاق خواب خود را واقعا به فضایی صرفا برای خواب اختصاص دهید که آرام، خنک و تاریک است.
- در رختخواب خود هیچ فعالیتی به غیر از خواب یا رابطه جنسی نداشته باشید. مثل تماشای تلویزیون
- قبل از خواب، از مصرف الکل یا نوشیدنی‌های حاوی کافئین خودداری کنید.
- به فعالیت‌های خود نظم دهید. حداقل چهار ساعت قبل از رفتن به رختخواب کارهای خود را تمام کنید.
- حداقل یک تا دو ساعت قبل از رفتن به رختخواب تلویزیون و حتی تلفن همراه خود را خاموش کنید.
افسردگی یکی از رایج ترین اختلالات خلقی است که می‌تواند موجب ناتوانی فرد در زندگی روزمره شود. در صورتی که شاهد علائم افسردگی در خود هستید و نیاز به کمک دارید، می‌توانید با رزرو جلسه پیش مشاوره در سیمیاروم مسیر درمان افسردگی را سرعت ببخشید.
