فهرست مطالب
خانه » افسردگی »
افسردگی یکی از اختلالات رایج در سراسر جهان است که هر جنسیتی را ممکن است در هر سنی دچار خود کند. در این مطلب به طور خاص به افسردگی زنان و علائم و درمان آن پرداخته ایم.
آمارها در رابطه با افسردگی زنان
آمارها نشان میدهند که تقریباً 12 میلیون زن در ایالات متحده هر سال افسردگی بالینی را تجربه میکنند. همچنین، از هر هشت زن یک نفر در طول زندگی خود به افسردگی بالینی مبتلا میشود.
از سوی دیگر، افسردگی بیشتر در زنان 25 تا 44 ساله رخ میدهد و احتمال ابتلای زنان به افسردگی تقریباً دو برابر بیشتر از مردان است به طوری که بیش از 4 نفر از هر 10 زن (43٪) در سنین 25 تا 44 سال علائم افسردگی را تجربه میکنند، در حالی که این رقم در مردان 26٪ است.
مقایسه افسردگی زنان با مردان نشان میدهد که زنان بیشتر احساس گناه دارند. بیشتر مستعد اقدام به خودکشی هستند، هر چند در واقع کمتر از مردان جان خود را از دست میدهند. طول دوره افسردگی در زنان بیشتر از مردان است و احتمال تکرار افسردگی در دورههای بعدی عمر بیشتر است. در نیمی از موارد، افسردگی در زنان با یک اختلال روانی دیگر مانند اختلال اضطرابی، اختلال فوبیک، اختلال خوردن، یا اختلال هراس مرتبط است.
زنان به چه دلایلی دچار افسردگی میشوند؟
همانطور که گفتیم تحقیقات نشان میدهند نرخ افسردگی در زنان بالاتر از مردان است. این نابرابری جنسیتی ناشی از عوامل اجتماعی، بیولوژیکی و هورمونی است که مختص زنان است. علت افسردگی در زنان به مسائل زیر ارتباط داده شده است:
1. مشکلات هورمونی و قاعدگی
نوسانات هورمونی در طول چرخه قاعدگی باعث بروز علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مانند نفخ، تحریکپذیری، خستگی و واکنش عاطفی میشود. این علائم برخی از زنان، شدید و ناتوانکننده است و به تشخیص اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) میانجامد. مشخصه اختلال PMDD شامل افسردگی شدید، تحریکپذیری و سایر اختلالات خلقی است که حدود 10 تا 14 روز قبل از پریود شروع میشود و در عرض چند روز پس از شروع پریود بهبود مییابد.
2. بارداری
تغییرات هورمونی زیادی که در دوران بارداری رخ میدهد ممکن است باعث افسردگی بارداری شود. سایر مسائل مربوط به بارداری مانند سقط جنین، بارداری ناخواسته و ناباروری نیز میتوانند در افسردگی نقش داشته باشند.
3. افسردگی پس از زایمان
غیرمعمول نیست که مادران دچار افسردگی پس از زایمان شوند. این یک واکنش طبیعی است که در عرض چند هفته فروکش میکند اما در برخی از زنان ادامه مییابد و به درمان نیاز دارد.
4. یائسگی و قبل از یائسگی
در دوران پیش از یائسگی خطر ابتلا به افسردگی زنان بیشتر است، چرا که در این مرحله هورمونهای تولید مثل به شدت در نوسان هستند. زنانی که سابقه افسردگی در گذشته دارند، نیز در معرض خطر بیشتری از نظر ابتلا به افسردگی در دوران یائسگی هستند.
5. پاسخ فیزیولوژیکی زنان به استرس
بدن زنان بیشتر از مردان هورمونهای استرس تولید میکند. برخلاف مردان، هورمون جنسی زنانه، پروژسترون، از خاموش شدن سیستم هورمون استرس جلوگیری میکند. این میتواند زنان را مستعد ابتلا به افسردگی ناشی از استرس کند.
6. مسائل مربوط به تصویر بدنی
این موضوع در دختران در طول رشد جنسی بلوغ افزایش مییابد ممکن است به افسردگی در نوجوانی منجر شود. فشارهای اجتماعی زیبایی مانند لاغری، رنگ پوست، نوع پوست، قد و غیره همگی فشارهای زیادی را به دختران وارد میکنند که برای برخی خارج از توان روانی آنهاست و منجر به افسردگی میشود.
7. مشکلات تیروئید و سایر مشکلات جسمی
آنجایی که کم کاری تیروئید میتواند باعث افسردگی شود، زنان باید از نظر کارکرد این غده مورد بررسی پزشکی قرار گیرند. ابتلا به یک بیماری مزمن، آسیب یا ناتوانی نیز میتواند منجر به افسردگی در زنان شود.
سایر علل شایع افسردگی زنان عبارتند از:
- تنهایی و انزوا
- عدم دریافت حمایت اجتماعی
- سابقه خانوادگی افسردگی
- تجربه تروما یا آزار در اوایل دوران کودکی
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- مشکلات زناشویی یا رابطه عاطفی
- فشارهای شغلی و زندگی خانوادگی
- مسئولیتهای خانوادگی مانند مراقبت از فرزندان، همسر یا والدین سالخورده.
- تجربه تبعیض در محل کار یا نرسیدن به اهداف مهم، از دست دادن یا تغییر شغل، بازنشستگی.
- مشکلات مالی مداوم.
- مرگ یکی از عزیزان یا رویدادهای استرس زای زندگی
افسردگی در زنان با چه علائمی خود را نشان میدهد؟
افسردگی اغلب باعث احساس ناامیدی و غمگینی میشود و به زنان احساس بیارزشی و درماندگی میدهد. علائم افسردگی میتواند خفیف یا متوسط تا شدید باشد و شدت آنها میتواند از اپیزودی به اپیزود دیگر متفاوت باشد.
برخی از نشانه های اصلی افسردگی زنان میتواند شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که زمانی لذت بخش بودند
- از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
- احساس غمگینی یا پوچی
- اضطراب
- بی قراری یا بداخلاق بودن که نباید با افسردگی شیدایی یا اختلال دوقطبی اشتباه گرفته شود
- گریه بیش از حد
- داشتن احساس گناه یا بی ارزشی
- احساس درماندگی، ناامیدی، یا به طور کلی بدبینی
- تغییر در اشتها، کاهش وزن یا افزایش وزن
- کم یا زیاد خوابیدن
- احساس خستگی، داشتن انرژی کمتر
- اشکال در تمرکز یا تصمیم گیری
- علائم فیزیکی شامل سردرد، درد مزمن، و مشکلات گوارشی که معمولاً به درمان پزشکی پاسخ نمیدهند
- افکار و اقدام به خودکشی
انواع افسردگی در زنان
افسردگی زنان خود را در انواع مختلف نشان میدهد که بسیاری از آنها منحصر به زنان است و مردان آن را تجربه نمیکنند.
افسردگی اساسی
شکل شدیدی از افسردگی است که در آن زن توانایی خود را برای لذت بردن از فعالیتهایی که زمانی لذت بخش تلقی میشد از دست میدهد. علاوه بر این، بر توانایی زنان در کار، خواب و غذا خوردن به شیوههای عادی و مؤثر تأثیر میگذارد و معمولاً بر روابط بین فردی و اجتماعی تأثیر منفی میگذارد.
اختلال افسردگی مداوم
یک نوع خفیفتر افسردگی است که دو سال یا بیشتر طول میکشد. در عین حال، ممکن است در طول دورههای افسردگی مداوم، فرد دچار اپیزودهای افسردگی اساسی شود.
اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)
سندرم پیش از قاعدگی یا PMS به حالت بدخلقی و تحریکپذیری در هفتههای قبل از قاعدگی اشاره دارد. این حالت کاملاً شایع است و علائم این نوع از افسردگی زنان معمولاً خفیف هستند. اما نوع کمتر شایع و شدیدتری از PMS وجود دارد که به آن اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD) میگویند.
PMDD یک بیماری جدی با علائم ناتوانکننده مانند تحریک پذیری، عصبانیت، خلق و خوی افسرده، غمگینی، افکار خودکشی، تغییرات اشتها، نفخ، حساسیت سینهها و درد مفاصل یا عضلانی است.
افسردگی پری ناتال و پس از زایمان
باردار بودن آسان نیست. زنان باردار معمولاً با تهوع صبحگاهی، افزایش وزن و نوسانات خلقی دست و پنجه نرم میکنند. مراقبت از نوزاد تازه متولد شده نیز چالش برانگیز است.
بسیاری از مادران دچار افسردگی پس از زایمان میشوند که برای توصیف تغییرات خفیف خلق و خو و احساس نگرانی، ناراحتی و خستگی استفاده میشود که بسیاری از زنان گاهی اوقات در دو هفته اول پس از بچه دار شدن تجربه میکنند.
این احساسات معمولاً یک یا دو هفته طول میکشد و سپس با تطبیق یک مادر جدید با تولد نوزاد ناپدید میشوند. اما گاهی علائم به قدری شدید سهتند که ممکن است انجام وظایف روزانه از جمله مراقبت از خود، فرزند جدیدشان یا دیگران را برایشان دشوار کند.
افسردگی پیش از یائسگی
قبل از یائسگی یک مرحله طبیعی در زندگی یک زن است که گاهی اوقات میتواند چالش برانگیز باشد. زنان در این دوره مشکلات خواب، نوسانات خلقی و گرگرفتگی را تجربه میکنند. این علائم جسمی در زنان در این دوره طبیعی است.
اما بروز افسردگی زنان در دوره یائسگی نباید طبیعی تلقی شود. در صورتی که زن در زمان گذار یائسگی با تحریک پذیری، اضطراب، غم و اندوه یا از دست دادن لذت دست و پنجه نرم میکند، باید برای درمان رجوع کند.
چرا افسردگی در زنان از مردان رایجتر است؟
در حالی که افراد از هر جنسیتی میتوانند علائم افسردگی را تجربه کنند، برخی تحقیقات نشان میدهد که احتمال بروز افسردگی زنان بیشتر است. آمارها نشان میدهد که افسردگی در بین زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان است.
تئوریهای مختلفی در مورد دلیل این تفاوت جنسیتی وجود دارد. برخی از تحقیقات به عوامل بیولوژیکی اشاره میکنند. مطالعات نشان میدهند که نقش هورمونهای جنسی در دوره بلوغ بر روی شیمی مغز و سیستم عصبی زنان در بروز افسردگی بسیار مهم است.
در بلاگ سیمیاروم درباره افسردگی مردان بیشتر بخوانید
دیگر علت افسردگی در زنان به تبعیض و آزار برمی گردد. CDC گزارش میدهد که زنان بیشتر از مردان تجاوز جنسی را تجربه میکنند و این میتواند عامل افسردگی آنان در دورههای بعدی عمر باشد.
علاوه بر این، زنان بیشتر از مردان با فشارهای اجتماعی-اقتصادی مواجه هستند. به عنوان مثال، طبق گفته بنیاد بهداشت روانی بریتانیا، زنان بیشتر از مردان ممکن است دچار مشکلات مالی، فقر، و بی پناهی شود.
زنان چگونه میتوانند از بروز افسردگی پیشگیری کنند؟
هر کسی در طول زندگی ممکن است دچار افسردگی شود. پیشگیری از افسردگی سهم مهمی در جلوگیری از ابتلا به آن دارد. صحبت با یک مشاور و روانشناس یکی از بهترین روشهای جلوگیری از افسردگی زنان است. همیشه لازم نیست صبر کنیم تا بیماری بر ما غلبه کند.
بیماریهای روانی نیز مانند بیماریهای جسمی به چک آپهای سالانه نیاز دارند. داشتن فرهنگ مراجعه به مشاور و درمانگر به فرد کمک میکنند که در هنگام تجربه افسردگی، یک راه خروجی ایمن برای احساسات خود ایجاد کند. صحبت با مشاور افسردگی در مورد مسائل و مشکلات زندگی به جلوگیری از بدتر شدن علائم افسردگی کمک میکند.
در عین حال، دریافت کافی ویتامین دی برای زنان بسیار اهمیت دارد. بدین منظور، بیرون رفتن به مدت حداقل 30 دقیقه در روز زیر نور خورشید میتواند به پیشگیری از افسردگی ناشی از تغییرات فصلی آب و هوا کمک کند. تحقیقات نشان میدهد که دریافت نکردن ویتامین D کافی از نور خورشید یا سایر منابع ممکن است خطر ابتلا به افسردگی زنان را افزایش دهد.
به علاوه، ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی سالم نیز میتواند خلق و خوی زنان را بهبود بخشد و علائم افسردگی را کاهش دهد. فعالیتهایی مانند مدیتیشن یا یوگا نیز میتوانتد برخی از علائم افسردگی و استرس را تسکین دهند.
از سوی دیگر، احاطه کردن خود با افراد سالم و مثبت به ویژه برای جلوگیری از بروز افسردگی و مقابله با علائم آن مهم است. روانشناسان توصیه میکنند اگر دوستان، اعضای خانواده یا حتی همکاران باعث استرس و افسردگی شما میشوند، لازم است زمان کمتری را با این افراد بگذرانید یا آنها را به طور کامل از زندگی خود حذف کنید. حمایت خانواده و اجتماعی برای مقابله و مدیریت افسردگی بسیار مهم است.
روشهای درمان افسردگی زنان
شیوههای متعددی برای درمان افسردگی به کار میرود که اثربخشی آنان در درمان افسردگی زنان ثابت شده است. روان درمانی، دارو درمانی و تکنیکهای خودیاری همگی راههای بالقوه ای برای درمان هستند. توجه به این نکته مهم است که برای درمان تمام بیماران از یک روش درمانی ثابت استفاده نمیشود.
کار با یک درمانگر یا روان پزشک برای کشف بهترین روش ضروری است. از سوی دیگر، تعیین علت افسردگی در زنان نیز اهمیت دارد. بسته به نوع افسردگی و شرایط زن، ممکن است شیوه خاصی برای درمان توصیه شود.
دارودرمانی
داروهای ضد افسردگی اغلب در درمان علائم افسردگی در زنان در ترکیب با سایر روشهای درمان بسیار مؤثر هستند. اثربخشی این داروها به دلیل کنترل استرس و هورمونهای عاطفی زنان است.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
تحقیقات نشان میدهند که درمان شناختی رفتاری در برخی موارد موثرتر از داروهای ضد افسردگی عمل میکند. برای زنانی که افسردگی خفیف یا متوسط دارند، CBT میتواند بسیار موثر باشد. با این حال، در موارد افسردگی شدیدتر، ترکیبی از CBT و دارو ممکن است مؤثرترین روش باشد.
گفتگو درمانی
این روش به زنان این امکان را میدهد که احساسات خود را پردازش کنند، یاد بگیرند که الگوهای فکری خود را تغییر دهند، و با روشهای سالمتر جایگزین کنند.
زنان ستون سلامت خانواده و جامعه هستند. سلامت جسم و روان زنان تا حد زیادی تضمین کننده سلامت سایر اعضای خانواده و جامعه است. در صورتی که علائم افسردگی زنان یا یکی از انواع افسردگی را در خود شناسایی کرده اید، میتوانید از یکی از مشاوران و روانشناسان سیمیاروم کمک بگیرید.
منابع:
منبع